Barcice

                                 Dlaczego o Barcicach?

       Barcice to sąsiednia wieś gdzie znajdowała się siedziba władz tzw. starostwa barcickiego
                         ( do 1785 r  ) do  którego należało m.in. Rytro i Roztoka Ryterska. 
          Tam też,  znajdowała się parafia rzymskokatolicka ,  która obejmowała swym zasięgiem  
                                           od XIII w. do 1931 r. m.in. Rytro i Roztokę.

  Wieś Barcice  położona jest na zachodnim brzegu Popradu (koło jego niewielkiego zakola), 

                                   około 5 km na południe od Starego Sącza.
                    Jednocześnie znajduje się na południowym krańcu Kotliny Sądeckiej,

 

                  wciśniętym pomiędzy niższą, północną część Pasma Radziejowej 

 

                             i takąż samą Pasma Jaworzyny Krynickiej.

              

  Zabudowa wsi rozrzucona jest po okolicznych dolinkach i zboczach tworząc 

       

              liczne przysiółki.

                                                                Historia wsi sięga co najmniej XIII w.

 
               Dawne nazwy Barcicy, Barczicz, Barszicze, Barczycze, Barczycza
          Pierwsze wzmianki o Barcicach znajdują się w akcie fundacyjnym z roku 1280. Kinga,

                 żona księcia   Bolesława Wstydliwego przekazując na rzecz klasztoru ss. Klarysek

                        w Starym Sączu 28 wsi, wymienia Barcice
                                                                  

 Pierwsza wzmianka o parafii w Barcicach pochodzi z 1325 r. 

 

Nazwa związana jest prawdopodobnie z kultem św. Bartłomieja,

choć niektórzy próbują łączyć ją ze staropolskim słowem „barć”, 

 

które oznaczało ul, rodzinę pszczelą.

 
                                                      

                                                                                ****

 

Kościół parafialny z 1440 r ,który spalił się 8 czerwca 1882 r.

                     W średniowieczu własność królewska  (dzierżawa, tenuta) w rejonie Barcic
                           tworzyła tzw. starostwo barcickie, w ramach starostwa sądeckiego.
  

                          Tereny te, będące pierwotnie własnością książęcą, od 1257 r. 
                                   należały do klasztoru klarysek starosądeckich.

 
 Po odpadnięciu od Sądecczyzny ziem nad górnym Popradem (Lubowla, Gniazda, Podoliniec)

 w latach 1315–1320, aby nie powierzać żeńskiemu zakonowi  kontemplacyjnemu terenu tak

 ważnego  militarnie, ziemie nad dolnym Popradem  stały się na powrót własnością królewską.

                     
       
                   Siedziba władz starostwa przemiennie znajdowała się na zamku w Rytrze 
                                      i w Barcicach (od 1654 r. na stałe w Barcicach).

W   czerwcu 1770 tereny starostwa zostały zagarnięte ("rewindykowane") przez cesarzową 

Marię Teresę i włączone do Królestwa Węgierskiego, a w 1773 włączono je do austriackiej

 Galicji.  

  Starostwo barcickie zostało zlikwidowane w 1785,

 przeszło pod zarząd dóbr kameralnych austriackich w Nowym Sączu

 

, od 1801 r   z siedzibą w Starym Sączu   (Cameral Amt in Alt Sandez)

                                          .

                      W 1787 r. osiedlono na terenie Barcic (Deutsch Bartschitz) 18 rodzin 

             osadników niemieckich   którzy byli przede wszystkim wyznania rzymskokatolickiego

                                 i z tego powodu szybciej asymilowali się z tutejszą ludnością.  

 
                           1 stycznia  1910 roku  na tym terenie wyodrębniły się Barcice Dolne,

                                      
                        Do  1933 r - gminy na zasadach galicyjskich  

 
                               1933-1954 - gromady gminy zbiorowej Stary Sącz -Wieś
                               1955-1972 - Gromadzka Rada Narodowa Barcice

**

                             Od 1973  -sołectwa Barcice Dolne i Barcice Górne 
                                                     Miasta i Gminy Stary Sącz.

W   2012 r. zmieniono urzędowo nazwę   Barcice Górne na Barcice

                                            *******************************
                                  Herby i pieczęcie
                             Obecnie oficjalnie Barcice nie mają herbu.

                                                                ***
                                    Pieczęcie barcickie

                 Na jednej z nich pochodzącej z XIX w., przedstawione są dwa ule 

                               (barcie) a w tle wschodzące promieniste słońce. 
                                            
 Pieczęċ używana była przez Szkołę Powszechną w okresie I wojny światowej. 

 
      Jeszcze kilkanaście lat temu herb ten używany był przez Szkołę Podstawową

 

 w Barcicach, a uczniowie nosili go na mundurkach szkolnych 

 

w postaci tarczy szkolnej.

 Dziś używany jest przez Ochotniczą Straż Pożarną w Barcicach i LKS "Barciczanka" 

                                 jako logo. 

                                                                                ***

           Druga pieczęċ przedstawia kobietę modlącą się na klęczkach (orantka) pod dwoma                                                  wzgórzami, na których stoi krzyż. Pieczęċ znana z muzeum w Starym Sączu.

                                 Herb ten używany jest m.in. przez biuletyn parafialny "Orantka".

                                                                               ****
                    Barcice Dolne używały pieczęci gminnej z wyobrażeniem stojącego 
                              wieśniaka z napisem „Zwierzchność gminna - Barcice Dolne”

                                                    ?
                                                                        ******

                                   Znaczki pocztowe

                                       Dotychczas nie wyemitowano znaczków z Barcicami.

 
                                   W czasach gdy istniał barcicki urząd pocztowy  stosowano 
                                                             stały ozdobny datownik
        

 

*****************************

Zabytki

 

1916

Zabytkowy kościół p w. Wniebowzięcia Matki Boskiej

 (zbudowany w 1901 r. na miejscu wcześniejszego kościoła 

drewnianego z XV w.) z renesansowym ołtarzem (XVI/XVII w.)

**********

Zabytkowy cmentarz wojenny nr 347 

 

Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej w Barcicach znajduje się na

 cmentarzu parafialnym i stanowi odrębną kwaterę, położoną tuż przy głównej drodze 

****************************

Od 1876 r przez Barcice biegnie linia kolejowa Tarnów -Leluchów.

Do przystanku kolejowego (od 1949) prowadzi droga nosząca  

 jako jedyna we wsi  nazwę  -ulica Kolejowa

Ps. Od 1lutego 2021 r  wprowadzone zostaną w sołectwie   Barcice Dolne. 

 nazwy ulic. Gościniec, Wiejska., Zielona.,Graniczna.,. Kamieniec.

 Popradzka., Wygon., Stawki, Za Torami,  Pasy Leśne, Leśna.

*******

                               W przewodniku po  Beskidzie Wyspowym-Sądeckim  -
                                  Władysława Krygowskiego z 1964 r  na str.32  czytamy

                           " przed przeszło półwieczem odnaleziono jedyny okaz cisa
                 (Taxsus baccata) koło Rytra,skąd przesadzono  go w sąsiedztwo 
                               plebanii w Barcicach.." czyli ok.1914 r


                                          Ciekawe czy jeszcze tam rośnie. 

                                                Trzeba będzie to  sprawdzić

                                                        *************