Barcice to sąsiednia wieś gdzie znajdowała się siedziba władz
tzw. starostwa barcickiego
( do 1785 r ) do którego należało m.in. Rytro i Roztoka Ryterska.
Tam też, znajdowała się parafia rzymskokatolicka ,
która obejmowała swym zasięgiem
od XIII w. do 1931 r. m.in. Rytro i Roztokę.
Wieś Barcice położona jest na
zachodnim brzegu Popradu
(koło jego niewielkiego zakola),
około 5 km na
południe od Starego Sącza.
Jednocześnie znajduje się na południowym krańcu Kotliny Sądeckiej,
wciśniętym pomiędzy niższą, północną część
Pasma Radziejowej
i takąż samą Pasma Jaworzyny Krynickiej.
Zabudowa wsi
rozrzucona jest po okolicznych dolinkach
i zboczach tworząc liczne
przysiółki.
Dawne nazwy Barcicy, Barczicz, Barszicze, Barczycze, Barczycza
Pierwsze wzmianki o Barcicach znajdują się w akcie fundacyjnym z roku 1280. Kinga,
żona księcia Bolesława Wstydliwego
przekazując na rzecz klasztoru ss. Klarysek
w Starym Sączu 28 wsi, wymienia Barcice
Pierwsza wzmianka o parafii w Barcicach pochodzi z 1325 r.
Pierwsza wzmianka o parafii w Barcicach pochodzi z 1325 r.
Nazwa związana jest prawdopodobnie z kultem
św. Bartłomieja,
choć niektórzy próbują łączyć ją ze staropolskim
słowem „barć”,
które oznaczało ul, rodzinę pszczelą.
****
Kościół parafialny z 1440 r ,który spalił się 8 czerwca
1882 r.
W średniowieczu własność królewska (dzierżawa, tenuta) w rejonie Barcic
tworzyła tzw. starostwo barcickie, w ramach starostwa sądeckiego.
Tereny te, będące pierwotnie własnością książęcą, od 1257 r.
należały do klasztoru klarysek starosądeckich.
Po odpadnięciu od Sądecczyzny ziem nad górnym Popradem (Lubowla, Gniazda, Podoliniec)
w latach 1315–1320, aby nie
powierzać żeńskiemu zakonowi kontemplacyjnemu terenu tak
ważnego militarnie, ziemie nad dolnym Popradem stały się na powrót własnością królewską.
Siedziba władz starostwa przemiennie znajdowała się na zamku w Rytrze
i w Barcicach (od 1654 r. na stałe w Barcicach).
W czerwcu 1770 tereny starostwa zostały zagarnięte ("rewindykowane") przez cesarzową
Marię Teresę i włączone do Królestwa Węgierskiego, a w 1773 włączono
je do austriackiej Galicji.
Starostwo barcickie zostało zlikwidowane w 1785,
przeszło pod zarząd dóbr kameralnych austriackich w Nowym Sączu
, od 1801 r z siedzibą w Starym Sączu (Cameral Amt in Alt Sandez)
W 1787 r. osiedlono na terenie Barcic (Deutsch Bartschitz) 18 rodzin
osadników niemieckich którzy byli przede wszystkim wyznania rzymskokatolickiego
i z
tego powodu szybciej asymilowali się z tutejszą ludnością.
1 stycznia 1910 roku na tym terenie wyodrębniły się Barcice Dolne,
Do 1933 r - gminy na zasadach galicyjskich
1933-1954 - gromady gminy zbiorowej Stary Sącz -Wieś
1955-1972 - Gromadzka Rada Narodowa Barcice
Od 1973 -sołectwa Barcice Dolne i Barcice Górne
Miasta i Gminy Stary Sącz.
*******
Barcice lata 80- XIX w
*************
Symbole
Obecnie oficjalnie Barcice nie mają herbu.
***
Pieczęcie barcickie
Jeszcze kilkanaście lat temu herb ten używany był przez Szkołę Podstawową
***
****
Barcice Dolne używały pieczęci gminnej z wyobrażeniem stojącego
wieśniaka z napisem „Zwierzchność gminna - Barcice Dolne”
******
Znaczki pocztowe
Dotychczas nie wyemitowano znaczków z Barcicami.
lata 70-XX w
**
| W 2012 r.
zmieniono urzędowo nazwę Barcice Górne na Barcice | | ||
*************
Symbole
Obecnie oficjalnie Barcice nie mają herbu.
***
Pieczęcie barcickie
Na jednej z
nich pochodzącej z XIX w., przedstawione są dwa ule
(barcie) a w tle wschodzące promieniste słońce.
Pieczęċ używana była przez Szkołę Powszechną w okresie I wojny światowej.
Pieczęċ używana była przez Szkołę Powszechną w okresie I wojny światowej.
Jeszcze kilkanaście lat temu herb ten używany był przez Szkołę Podstawową
w Barcicach,
a uczniowie nosili go na mundurkach szkolnych
w postaci tarczy szkolnej.
Dziś używany jest przez Ochotniczą Straż
Pożarną w Barcicach
i LKS "Barciczanka" jako logo.
Druga
pieczęċ przedstawia kobietę modlącą się na klęczkach (orantka) pod dwoma
wzgórzami, na których stoi krzyż. Pieczęċ znana z muzeum w Starym Sączu.
Herb ten
używany jest m.in. przez biuletyn parafialny "Orantka".
Barcice Dolne używały pieczęci gminnej z wyobrażeniem stojącego
wieśniaka z napisem „Zwierzchność gminna - Barcice Dolne”
******
Dotychczas nie wyemitowano znaczków z Barcicami.
W czasach gdy istniał barcicki urząd pocztowy stosowano
stały ozdobny datownik
*****************************
Zabytki
1916
Zabytkowy
kościół p w. Wniebowzięcia Matki Boskiej
(zbudowany w 1901 r. na miejscu
wcześniejszego kościoła
drewnianego z XV w.) z renesansowym ołtarzem
(XVI/XVII w.)
*******
Zabytkowy cmentarz wojenny nr 347
Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej w Barcicach znajduje się na
cmentarzu parafialnym i stanowi odrębną kwaterę, położoną tuż przy głównej drodze
**********
Od 1876 r przez Barcice biegnie linia kolejowa Tarnów -Leluchów.
Do przystanku kolejowego (od 1949) prowadzi droga nosząca
jako jedyna we wsi nazwę -ulica Kolejowa
Ps. Od 1lutego 2021 r wprowadzone zostaną w sołectwie Barcice Dolne.
nazwy ulic. Gościniec, Wiejska., Zielona.,Graniczna.,. Kamieniec.
Popradzka., Wygon., Stawki, Za Torami, Pasy Leśne, Leśna.
*******
W przewodniku po Beskidzie Wyspowym-Sądeckim -Władysława Krygowskiego z 1964 r na str.32 czytamy
" przed przeszło półwieczem odnaleziono jedyny okaz cisa
(Taxsus baccata) koło Rytra,skąd przesadzono go w sąsiedztwo
plebanii w Barcicach.." czyli ok.1914 r
Ciekawe czy jeszcze tam rośnie.
*************
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz