Wojtek z Roztoki. : 2023

sobota, 30 grudnia 2023

Wyspa Niedźwiedzia

Arktyczna wyspa należąca do Norwegii, stanowi najdalej na południe (235 km)

wysuniętą część Svalbardu.

Jest położona w zachodniej części Morza Barentsa, mniej więcej w połowie

drogi między Spitsbergenem a Przylądkiem Północnym (414 km)

Wyspa ma kształt nieregularnego trójkąta .(ok.20 km na 15 km)

Jej południowa cześć jest surowa i górzysta - najwyższy szczyt

to Miseryfjellet (536 m n.p.m.).

Północ wyspy jest nizinna i obfituje w liczne jeziora

Cały teren Wyspy Niedźwiedziej wraz z otaczającymi ją wodami w 2002 roku został

uznany za rezerwat przyrodniczy. Wyjątkiem jest stacja meteorologiczna i jej otoczenie.

Powierzchnia -178 km²

Wyspa jest niezamieszkała, jedynie na północy znajduje się stacja meteorologiczna

założona w 1932 r. (1919 ?), obsługiwana przez całoroczny personel.

******

Wyspa odkryta została 10.VI. 1596 r. przez Willema Barentsa i Jacoba van Heemskerka

podczas jego trzeciej wyprawy w poszukiwaniu Przejścia Północno-Wschodniego

Została nazwana Niedźwiedzią po zabiciu niedźwiedzia polarnego

podczas lądowaniu na wybrzeżu

Na początku XVII w wyspa służyła głównie jako baza do polowania na morsy

i inne gatunki fok.

1898-1899 - niemieckie i rosyjskie roszczenia do wyspy.

. W latach 1916-1925 wydobywano węgiel na północnym wschodzie wyspy ( Tunheim)

Cała wyspa była własnością firmy Bjornen AS w latach 1918-1932.

Wyspa była uważana za terra nullius do 1920 roku

1914

Traktat Svalbardzki z 1920 r. przyznał wyspę Norwegii , która objęła ją w posiadanie

po wejściu traktatu w życie (14 sierpnia 1925 r)

W ramach II Międzynarodowego Roku Polarnego (1932-1933) na wyspie przebywała

polska ekipa naukowa.

Podczas II wojny światowej na wyspie działały niemieckie stacje meteorologiczne

( do 4.IX.1945)

W 2002 roku wyspa, w tym okoliczny obszar morski, została uznana za rezerwat przyrody.

Rezerwat przyrody obejmuje 177 km² na lądzie i 2805 km² na otwartym morzu.

*********

Znaczki pocztowe

Placówka pocztowa na wyspie

( Østervaag-Bjørnøy Poståpneri)

została uruchomiona 20.VII.1918 r przy kopalni Tunheim

funkcjonowała do 1925 r

Od 1.IV.1932 r wyspie funkcjonuje placówka poczty norweskiej

w stacji meteorologicznej (Bjørnøya Meteorologiske Stasjon)

Placówka na wyspie podlegała urzędowi pocztowemu

w Tromsø

Datownik z nurzykiem polarnym stosowano do 2002 r

kiedy to poczta została zamknięta.

*****

Pocztę otwarto ponownie w 2005 r
i stosowany jest zwykły datownik

*******

Holenderski znaczek (z 1996) poświęcony W. Barentsowi

Nordkapp

Skalisty przylądek (klif o wysokości 307 m, 71°10′21″N, 25°47′40″E) w Norwegii

w gminie Nordkapp, w prowincji Finnmark na wyspie Magerøya

Nordkapp często błędnie uznawany jest za najdalej na północ

wysunięty przylądek Europy;

faktyczniie , znajdujący się na tej samej wyspie około 4 km dalej

na północny zachód, Knivskjellodden, jest wysunięty o 1457 m

bardziej na północ niż Nordkapp

. Nazwę nadał Przylądkowi Północnemu w roku 1553 angielski odkrywca

Richard Chancellor, który przepłynął obok niego podczas poszukiwań

tzw. Przejścia Północno-Wschodniego – morskiej drogi do Azji

******

Gmina Nordkapp

Nordkapp kommune

Większość terytorium gminy leży na wyspie Magerøya,

reszta – na lądzie stałym,z którym wyspa połączona

jest podmorskim tunelem.

Powierzchnia- 925 km²

Siedziba gminy- Honningsvåg

Herb

od 19 .X. 1973

stylizowana sylwetka Przylądka Północnego

Flaga

1861 - wydzielenie gminy Kjelvik.z gminy Kistrand

w Finnmark

1950 zmiana nazwy gminy na Nordkapp

1984 przyłączenie zach. części wyspy Magerøya,

i okolicznych wysp Gjesv'rstappan

od 2020 w regionie Troms og Finnmark.

*******

Najdalej na północ wysunięty punkt Europy (wraz z wyspami) to przylądek Fligely

na Wyspie Rudolfa (Ziemia Franciszka Józefa) 81°54' N

******

Znaczki pocztowe

Norwegia

1930 Mi 159-161

***********

1938 Mi 198,199

********

1943 Mi 284,285,286

*****

1953 Mi 380,381,382

******

1957 Mi 408,409,410

******

1974 Mi 680

*****

1991 Mi 1069

*******

2006 Mi 1584

*******

piątek, 29 grudnia 2023

Jan Mayen

Wyspa wulkaniczna w Arktyce, ok. 500 km na wschód od Grenlandii;

pomiędzy Morzem Grenlandzkim, a Morzem Norweskim, na północny wschód od Islandii

Większość obszaru zajmują tereny wyżynne i górskie (najwyższy szczyt – czynny wulkan

Beerenberg ( Haakon VII Toppen) – 2277 m n.p.m.), liczne lodowce.

Strefa klimatu polarnego, występuje roślinność tundrowa.

Liczne kolonie ptaków i fok.

Powierzchnia 377 km².

Wyspa nie ma stałych mieszkańców, z wyjątkiem obsługi stacji radiowej

i meteorologicznej w Olonkinbyen (ok. 18 osób).

Od sierpnia 1994 roku administrowana jest z Oslo za pośrednictwem gubernatora

prowincji Nordland , w praktyce władzę przekazano komendantowi stacji

wojskowych służb łączności.

Herb okręgu Nordland

*********

Wyspa została odkryta przez Henry’ego Hudsona w 1607

oficjalnie przez Holendra Jana Mayena w 1614

( Jan Jacobszoon May van Schellinkhout )

W 1623 r Willem Jansz Blaeu zamieścił mapę wyspy

w swoim atlasie "Zeespiegel" , ustanawiając jej obecną nazwę.

Wyspa stanowiła bazę holenderskich wielorybników. do 1640-1650

1882/83 - austro-węgierska ekspedycja

( Österreichisch-Ungarische Nordpolarexpedition)

spędziła na Jan Mayen cały rok,

prowadząc badania i kartując powierzchnię wyspy.

( w ramach pierwszego Międzynarodowego Roku Polarnego)

W 1921 powstała tu norweska stacja meteorologiczna (do 1940)

zaś 27.II. 1930 uznano ją za część terytorium Norwegii.

Podczas II wojny światowej wyspa nie była okupowana przez Niemcy,

1941 wznowienie działalności przez stację meteorologiczną

norweski garnizon wojskowy ( rząd emigracyjny)

1943 - XII.1945 amerykańska stacja radiolokacyjna (pn.cz. wyspy).

(Atlantic City)

W 1959 lokalizacja stacji systemu radionawigacyjnego LORAN

(Long Range Navigation) dla potrzeb NATO.

11.VII.1930-31.XII. 1994 r Jan Mayen administrowana była z Svalbardu.

Od 19 .XI.2010 wyspa Jan Mayen wraz z wodami przybrzeżnymi w promieniu

12 mil morskich została przekształcona w rezerwat przyrody

( Jan Mayen naturreservat )

Z rezerwatu został wyłączony jedynie obszar pasa startowego jedynego

na Jan Mayen lotniska oraz obszar stacji meteorologicznej

*******

Znaczki pocztowe

Znaczki Norwegii

od 1930 r

****

******

czwartek, 28 grudnia 2023

Norwegia

Norwegia

Państwo w Europie Północnej , którego terytorium obejmuje zachodnią

i północną część Półwyspu Skandynawskiego

wyspy Jan Mayen, Svalbard, Wyspę Bouveta i Lofoty.

Graniczy ze Szwecją (1630 km), Finlandią ( 736 km) i Rosją (198 km)

Kraj ma również granicę morską (przez cieśninę Skagerrak) z Danią.

Długa, licząca ponad 20 tys. kilometrów linia brzegowa znana jest z charakterystycznych

zatok, tzw. fiordów ,niekiedy o długości ponad 100 km

********

Królestwo Norwegii

Kongeriket Norge

Kongeriket Noreg

Powierzchnia -323 772 km².

Stolica - Oslo

Ludność-5,48 mln

Języki urzędowe -norweski (bokmål )

, nowonorweski (nynorsk)

Jedn. monetarna - Korona norweska = 100 øre

********

Herb

Den norske løve

obecna wersja herbu od 20.V. 1992 r

Pierwszym władcą Norwegii używającym lwa jako herbu był Magnus VI Prawodawca

Król Haakon IV Stary (1217–1263) przyjął czerwone pole tarczy

W 1280 za panowania króla Eryka II Wroga Księży

dodano lwu koronę i topór symbolizujący św. Olafa

Podczas unii z Królestwem Danii

od 1450 roku siekiera św. Olafa

stopniowo przekształcana była w halabardę

W 1844 roku a krótka siekiera została przywrócona.

***

1905

**********

Herb królewski

******

Unionsvåpen

Herb 1844-1905

*******

Flaga

Flaga państwowa od 10. XII.1898 r

Flaga norweska jest modyfikacją flagi Danii (Dannebrog) ,

Norwegowie poszerzyli biały duński krzyż i nałożyli nań krzyż granatowy

Od 1821 -norweska bandera handlowa

Autor flagi Fredrik Meltzer

*******

1814-1821

*******

Poprzednie flagi

1818

1844-1899

*******

Określenie „Norwegia” odnosiło się pierwotnie nie do kraju,

lecz do szlaku handlowego prowadzącego na północ wzdłuż wybrzeża

Półwyspu Skandynawskiego

Staronordyckie- nord vegen (pol. droga na północ).

Ottar z Hålogaland, norweski żeglarz żyjący pod koniec IX w.,

nazywał Norwegię Norðmanna land i Norðweg

Najstarsze określenia Norwegii to łacińskie Nor(th)vegia z ok. 840 r.

oraz staroangielskie Norðweg z ok. 880 r..

Inna wersja pochodzenia nazwy Norwegia

- od staronordyckiego nór o znaczeniu „wąskie albo ciasne wody, cieśnina”

spokrewnionego z angielskim słowem narrow.

********

VIII - XI w Normanowie (Wikingowie norwescy)

We wczesnym średniowieczu kraj podzielony był pomiędzy lokalnych władców.

Jednym z pierwszych, którzy podjęli próbę zjednoczenia, był Harald Pięknowłosy

(norw. Harald Hårfagre). To właśnie on w roku 872, po bitwie pod Harsfjorden

założył pierwszą w Norwegii siedzibę królewską – Avaldsnes.

Panowanie Olafa Haraldsona (1015-1030) ,przyjęcie chrześcijaństwa

XIII wiek - czas świetności Norwegii: pod panowaniem Håkona IV w skład terytorium

norweskiego wchodziły także Jämtland, Islandia, Wyspy Owcze, Orkady,

Szetlandy i Grenlandia.

Od 1319-1360 w unii personalnej ze Szwecją

od 1397 - z Danią i Szwecją (unia kalmarska)

1536 - prowincja duńska (1537 )

Od XI.1814 unia personalna ze Szwecją ( traktat w Kilonii)

Oba państwa miały wspólnego monarchę

Norwegia zachowała konstytucję, odrębny parlament, armię i rząd

Uchwalona 17 maja 1814 (w Eidsvoll) konstytucja Norwegii była próbą

odzyskania przez kraj całkowitej suwerenności.

Od 27.X.1905 - niezależna monarchia konstytucyjna

9.IV.1940- 8.V.1945 okupacja niemiecka

od 1945- członek ONZ

od 1949 w NATO

od lat 70- XX w rozwój gospodarczy

po odkryciu złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na Morzu Północnym

********

Znaczki pocztowe

Od 1855

bez nazwy kraju

****

Od 1856

z nazwą państwa Norge

*******

Znaczki rządu emigracyjnego

w Londynie

1.I.1943- 10.VII. 1945

********

Subskrybuj: Posty (Atom)