Nobel (miejscowość)

                            Nobel   ( село Нобель  )  - wieś położona na półwyspie jez. Nobel (4,99 km²) 

                                                 39 km na zach. od  Zarzecznego  ( Зарічне)  

                                      gmina Łoknica,  w pn.zach części  rejonou  waraskiego

                                                       w obwodzie rówieńskim Ukrainy                 

                     ( село у Локницькій сільській громаді Вараського району Рівненської області )                                                ,

                                                                             ******

                                                         Herb byłego rejonu zarzeczniańskiego

                                                                       Od 30.V.2011

                                                                            ****

                                                                    Herb Zarzecznego

                                                                 siedziba  rejonu do 2020

                                                                            od 1997 r

                                                          do1946 -    Pohost- Zarzeczny

                                                                        ************

                                                             Herb  obwodu rówieńskiego

                                                                             *****

                                                       1158 - pierwsza wzmianka o grodzie

                                                                   w ks turowsko-pińskim

                           1260(1252)   bitwa  wojsk księcia wołyńskiego z wojskami ks Mendoga     

                                                                   1340 - w Wlk. Ks Litewskim

                            Od 1569 -   w powiecie pińskim województwa brzeskolitewskiego

                                               1653  - spalenie miasteczka  przez Tatarów

                                                        Od   1795 w zaborze rosyjskim

                                                       w guberni mińskiej ,powiat piński

                                                        w   Морочанської волості                           

                                                                     Nobel na mapie z 1821 r

                                                                                 **

 

1871

 

1915
 

                                                                             ****

                                                   VIII.1915- II.1918 okupacja niemiecka

                                          1918/1919  teren sporny Białorusi i Ukrainy                                  

                                                         1921-1939  w granicach Polski                       

                      Wieś w  gminie Moroczna Wielka, w powiecie pińskim województwa poleskiego

                                                            II Rzeczypospolitej                                 

 

          

                                                                            *******

                                             Po  17 września 1939 r. okupacja sowiecka

                                     4.XII.1939  -utworzenie obwodu rówieńskiego   w USRR

                                      17.I. 1940 w  rejonie  morocznańskim  ,obw.. rówieńskiego

                                                                             

                                                      VII.1941-IV.1944 okupacja niemiecka

                                                     włączenie do  Komisariatu Ukraina

                                                       (Okręg generalny Wołyń -Podole)

                                                       teren powiatowy Kamień Koszyrski                                                

                          od 1946   przeniesienie ośr. adm rejonu do  Zarzecznego (Pohost Zarzeczny)

                                                   1959-1962  w rejonie wysockim (Wysock)

                                            1962-1966   w rejonie  dąbrowickim (Dąbrowica)

                                             od 18.VII. 2020 w  rejonie waraskim (Warasz)

                                                                             *****                                          

Pierwszy Korpus Polski

              Korpus został sformowany 24 .VII. 1917 na ziemiach zaboru rosyjskiego znajdujących

          się pod władzą Rządu Tymczasowego Rosji, z żołnierzy narodowości polskiej

                  z armii rosyjskiej   służących we Froncie Zachodnim i Froncie Północnym                  

                       , jako związek taktyczny, przeznaczony do walki z Niemcami.

                 Dowodzony był  przez generała Józefa Dowbora-Muśnickiego mianowanego

                          6 .VIII. 1917    przez gen. Ławra Korniłowa na wniosek 

                         Naczelnego Polskiego  Komitetu Wojskowego ( Naczpolu.)          

                                                 

               W styczniu 1918 roku przewidziano koncentrację oddziałów Korpusu

                          w rejonie Bobrujska

                Po przewrocie bolszewickim Dowbor-Muśnicki ogłosił neutralność  Korpusu         

                              wobec walk wewnętrznych w Rosji             

             Nie przyjmując warunków stawianych polskim żołnierzom przez władzę bolszewicką, 

                       I Korpus podjął zbrojną walkę z oddziałami Gwardii Czerwonej, 

                      odnosząc na początku 1918 roku kilka spektakularnych zwycięstw,

                      zdobywając 29 stycznia 1918 roku twierdzę w Bobrujsku.        

                  Zajął  tereny obejmujące Bobrujsk, Bychów, Mohylew, Rohaczew, i Żłobin

                                                                     *****

                 W drugiej połowie lutego 1918 roku ruszyła na wschód niemiecka ofensywa. 

                      W ten sposób I Korpus wszedł w styczność z armią niemiecką.                               

          Niemcy początkowo tolerowali obecność terytorium zajmowanego przez korpus polski

            26 lutego 1918 roku zawarto porozumienie z Niemcami, które stwierdzało, że:

     Korpus Polski jest wojskiem neutralnem, któremu dla rozlokowania się i wyżywienia

       i do obrony   od napadów ze strony bolszewików wyznaczony jest teren między

                Dnieprem od Mohylowa  aż do ujścia Berezyny i koleją Słuck – Osipowicze – 

                            Łapicze – Grodziniec

                                         

                  Zajmowana przez siły polskie enklawa w kształcie trójkąta opierała się od wschodu 

                       na linii Dniepru, od Mohylewa na północy po ujście Berezyny na południu, 

                                 wraz z Rohaczowem i Żłobinem, a najdalszym jej krańcem wysuniętym 

                                         na zachód był Słuck                              

       -                             Obejmowała  19 tyś. km² –  z nieformalną stolicą w Bobrujsku                            

                                       
                                          

                                                      tzw. Polska Dowborowa (Dowboria)

                        Był to  de facto pierwszy oswobodzony od zaborców historyczny skrawek

                              dawnej Rzeczypospolitej,  rządzony teraz przez samych Polaków

                                 i ochraniany przez  polskiego żołnierza  z  I  Korpusu Polskiego

                                                              

                                                             

                                                                                 *****

 

          Władzę administracyjną nad polskim obszarem przejął w marcu 1918 r. Zarząd Cywilny, 

                wyłoniony  przez działaczy Rady Polskiej Ziemi Mińskiej i dowódcę korpusu.

                      Wprowadzono nowy podział administracyjny na sześć okręgów, 

                                  które zastąpiły dawne powiaty

 

                                                                           *****

                     Po zawarciu pokoju z bolszewicką Rosją (traktat brzeski  3.III.1918)

                           Niemcy  zażądali rozbrojenia korpusu. 

                       Generał Dowbor-Muśnicki nie uzyskawszy poparcia  Rady Regencyjnej

                                 zmuszony został do złożenia broni Niemcom                              

                 21 maja 1918 Korpus został rozformowany i rozbrojony w twierdzy w Bobrujsku,

                          Ostatni transport wojsk Korpusu opuścił Bobrujsk 8 lipca 1918 r

                                    Łącznie było to ok. 23 500 żołnierzy, w tym 1800 oficerów.

                . Żołnierze Korpusu po rozbrojeniu przybyli w większości do Warszawy, gdzie weszli 

                                           w skład   powstającego Wojska Polskiego.

                                                                                                      

                                                                     *********

                                                     Znaczki pocztowe 

                                      Poczta  uruchomiona 1.IV.1918  działała do 2. VII.1918

                                     Poczta wojskowa ,która obsługiwała także ludność cywilną

                                               Przedruki na  rosyjskich znaczkach pocztowych

                                                                           ******

                                                                                            

                                                                                ***

                                           

                                                                            ******

                                                                              ****

                                           Odznaka pamiątkowa I Korpusu Polskiego w Rosji –

                                                              ustanowiona rozkazem

                          pożegnalnym z dnia 12 czerwca 1918 roku do zdemobilizowanych żołnierzy 

                  I Korpusu Polskiego w Rosji przez generała lejtnanta Józefa Dowbor-Muśnickiego

                                                                                ******

Znaczki Naddniestrza -poloniki

                  26. VI. 2018  poczta Naddniestrza emitowała  serię znaczków poświęconych

                                             rosyjskiej wojnie domowej   1918-1920.  

                                 

                      Na znaczkach  przedstawiono  umundurowanie ,uzbrojenie i oznaczenia

                                                 formacji biorących w niej udział

                                                                   *****

                                          
                                           

                                            Żołnierz różnych formacji narodowych

 
                             Na  znaczku -szeregowy żołnierz  i dwa  polskie orzełki wojskowe
                                                         i gwiazda Dawida   ?

                        Owa gwiazda -chyba nawiązanie do odznaki noszonej przez   żydowskich 

                          weteranów  Legionów  .  

                                       Pierwszy to orzełek II  Korpus Polskiego w Rosji

                                  U dołu  odznaka  Związku Wojskowych Polaków 

                                                       w Rosji 1917-1918

                                Związek Wojskowych Polaków w Rosji 1917-1918 (ZWP) –

                                             legalne organizacje Polaków: oficerów,

                          podoficerów, szeregowych oraz pracowników wojska służących w armii

                                   Imperium Rosyjskiego,  tworzące się po rewolucji lutowej 1917 r              

                          ZWP stawiały sobie za cel skupienie Polaków służących w armii rosyjskiej, 

                      opiekę nad nimi  szerzenie ducha narodowego i oświaty, opiekę nad inwalidami 

                               i jeńcami wojennymi,opiekę na rodzinami wojskowych.                                      

                             Istniał do początków 1918, do czasu demobilizacji  armii carskiej.

                             Po utworzeniu Armii Czerwonej Związek został rozwiązany.

                                                                       *******

                                                                                *******

                                 Kolejny znaczek z 2020 też można by zaliczyć do poloników ( ?)

                                                                                      

                                              Marsz gen. Briedowa z Tyraspola do Polski

                                             Na znaczku żołnierz i ustanowiony w 1922 r 

                                  Krzyż Marszu Generała Bredowa (Крест похода Н.Э.Бредова)

                                                                     *****

          Generał lejtnant  Nikołaj E. Bredow  (1873 -1945 ?) był jednym z dowódców rosyjskiej

                     Armii Ochotniczej  walczącej z bolszewikami na południu Rosji. podczas 

                           wojny domowej w Rosji.

                 Pod  naporem działań  Armii Czerwonej  jego oddziały  miały przejść z rejonu 

                      Odessy  na terytorium Besarabii,   kontrolowanej przez Rumunię ,                                             

                    gdzie – koncentrując się w Tulczy – czekałyby na transport morski  na Krym,

                       do reszty wojsk gen. Piotra Wrangla.

                           Rumuni odmówili przejścia  Dniestru , w związku z czym oddziały 

                                  gen. Bredowa zmuszone  były skierować się na północ 

                                         wzdłuż tej  rzeki do rejonu Kamieńca Podolskiego.

                                                   

            Po 14 dniach ciężkiego marszu  (  400 wiorst ) wojska gen. Bredowa doszły 12 lutego

                 do Nowej Uszycy  na Podolu, gdzie spotkały się z oddziałami Wojska Polskiego.                                                               

                            Do końca lutego były rozmieszczone wzdłuż frontu.

                   Na mocy umowy zawartej 1 marca 1920 roku w Sołobkowicach

                              zostały rozbrojone i internowane. 

             Rosjan osadzono w obozach w Pikulicach pod Przemyślem, Dąbiu pod Krakowem,

                                w Strzałkowie  oraz Aleksandrowie Kujawskim.

                      

                                                                   ********

                                                                                ****

 

Jahorlik

 

                                                        Jahorlik

                                                       rum. Iagorlîc 

                             (ros. Ягорлык, Jagorłyk; ukr. Ягорлик, Jahorłyk)

                                        wieś w Mołdawii, w Naddniestrzu.

                                 Leży nad rzeką Jahorłyk wpadającą tu do Dniestru. 

 

                  Jahorłyk  rzeka na Ukrainie i w Mołdawii (Naddniestrze), lewy dopływ Dniestru.

                                 Płynie w południowo-zachodniej części Wyżyny Podolskiej. 

                                                         Długość rzeki – 73 km

                                                                  *******

                           Administracyjnie w  gminie  Goian .rejonie dubosarskim Naddniestrza

                                   ros.  Гоянский сельский совет  ,,Дубоссарский район

                               rum.   comunei Goian , Raionul Dubăsari (Transnistria) 

            

                        Obecna wieś Jahorlik  to pozostałość po zatopionej w latach 1954-1955

                                          wsi  przez wody zbiornika dubosarskiego.

                                   Mieszkańcy zatopionej części  przenieśli sie do wsi  Doibani II

                                                    ( Дойбаны-2)

                                                                      ******

              od 1365   nominalnie do Wlk. Ks Litewskiego( Podole litewskie / Podole ukrainne)

                               na granicy   Wlk Ks.Litewskiego, Mołdawii i Złotej Ordy                         

                                       1569-  w woj. bracławskim   (Korona)

                    Był tu należący do Jana Zamoyskiego niewielki zameczek strażniczy 

                                    pilnujący granicy,  który w 1583 roku zniszczył

                                               Samuel Zborowski i Niżowcy.

                                                   Pierwotnie zwano je Orlik                                          

                            Od 1478 /1526 na  granicy  z Turcją (Mołdawia i Jedysan)

                                      Do  II rozbioru Polski odbywały się tu sądy graniczne .                             

                                                     Jahorlik  na mapie z XVIII w-  Jaorlik albo Kaynar

                                     

                                        Rysunek z 1845 r - pozostałość słupa granicznego  nad Jahorlikiem

                                                                                                       *****

                                               1648-1654 objęte powstaniem Chmielnickiego

                                                 1672-1699 w granicach  Turcji

                                                                    *********

                                    Od 1797  -  w guberni podolskiej na granicy z gub chersońską

                                                            powiat bałcki  ( Балтский уезд )  

                                                              Jahorlik  na mapie gub.podolskiej z 1820 r

                                                                           ****

                                                     

                                                                                 ****

   

                                                            Jahorlik na mapie z 1913 r

                                                                         *****

                                                 1920-1924   w guberni odeskiej

                                            Od  1921 w granicach Ukraińskiej SRR

                            1924-1940    w ramach Mołdawskiej ASRR w Ukraińskiej SRR

                                                              w rejonie  dubosarskim                                   

                                            

                                                    Od 2.VIII.1940- w Mołdawskiej SRR                                                                     

                                                  VIII. 1941-  I.1944   rumuńskiej Transnistrii

                                                        (Guvernământul Transnistriei)           

                               Po  III.1944 r. obszar ten ponownie znalazł się pod kontrolą ZSRR.

                                        Od 1991 - Naddniestrzańskiej Republice Mołdawskiej

                                                                                       

                                                   

                                                                          *******

                                                                         Symbolika

                                                               województwo bracławskie

                                                                             ******

                                                                      gubernia podolska

                                                                             *********

                                       Mołdawska ASRR (1925)  i Mołdawska SRR (1940)

                                                                          *******

                                                                           Transnistria

                                                                              *****

                                                        Godło  Naddniestrza (wersja od 2000 r)

 

                                                                              *******

                                                        Znaczki pocztowe

                                                                        Znaczki Rosji

                                                                            1858-1918                                                               

      

                                                                           ******                                                                       

                                                                     Znaczki ZSRR

                                                               1922-1941,1944-1991

                                                                           *****

                                                                 Znaczki Rumunii

                                                                    (Transnistria)

                                                                        1941-1944

                                                                             ****

                                                              Znaczki Naddniestrza

                                                                        od 1993 r

                                                                            *****

                                                                               *****

                                      W 1988 roku  w ujściowym odcinku rzeki Jahorłyk ustanowiono

                                                             rezerwat przyrody „Iagorlîc”

                                                      

                                                                                *******