piątek, 31 stycznia 2020

Wirtembergia

                           Wirtembergia (niem. Württemberg) – kraina historyczna
                                      w południowo-zachodniej   części Niemiec.
                 
                Od 1952 wchodzi w skład kraju związkowego Badenia-Wirtembergia.

                             Wirtembergia była pierwotnie częścią księstwa Szwabii
                                           ( między Esslingen i Bad Cannstatt)
                              W 1080 koło Stuttgartu powstał zamek Wirtemberg,
                                założony przez  Konrada I Wirtinisberga (Wirdeberch)
                                                protoplastę hrabiów Wirtembergii.
                                             „Wirt am Berge- gospodarz na górze”.  

 

                             
                                                            Od 1495 księstwo.


                                         W 1519 opanowana przejściowo przez Habsburgów
                                               1534 -1599  zależność lenna od Austrii
                                                   W XVI w. zwyciężyła tu reformacja. .
                                           
                                                          Herb Ks.Wirtembergii (1786 r)
                                                                 Pole I - herb Teck
                                                              Pole II -Ludwigsburg
                                                     Pole III -Montbéliard (Mömpelgard )
                                                                  Pole IV-Justingen
                                                                 Pole V- Limpurg
                                                               Pole VI -Heidenheim
                                                               Pole VII -Bönnigheim
                                                       Tarcza sercowa  - Wirtembergia
                     
                                                                          *******
                                        W 1796 i 1800 okupowana przez wojska francuskie.

                                              W 1803 Fryderyk I otrzymał godność elektora.
                                      Po utworzeniu Związku Reńskiego Fryderyk I w 1806
                                                  z woli Napoleona otrzymał tytuł królewski

                                                      
                Po bitwie pod Lipskiem w 1813 r. Fryderyk I w zamian za zdradę Napoleona
              ustalił w umowie zawartej w Fuldzie z Metternichem, że zatrzyma tytuł królewski
                                                            i nabytki terytorialne.
                                        Potwierdzono to na kongresie wiedeńskim w 1815 r.

                                                                           ******
                                                             Królestwo Wirtembergii
                                                             Königreich Württemberg 

                                                            Powierzchnia-19 508 km²
                                                                 Stolica -Stuttgart

                                                                       Herb od 1817 r

                                   Pierwotnym herbem Wirtembergii są trzy poroże jelenia.
                   Po raz pierwszy wymieniono je w 1228 r. jako herb hrabiego Konrada
                                                        i jego ojca Hartmanna
                                     Trzy lwy z herbu  książąt Szwabii  z domu Hohenstaufen

                         Dewiza na wstędze - Furchtlos und Treu (Nieustraszony i lojalny)

                                                                            Flaga


                                                                    Od 26.XII. 1816

                                                                               **
                                                               Flaga króla 1894-1918

                                                                             ******
                                                  Od 1828 w  unii celnej z Bawarią
                                                   od 1834 do Niemieckiego Związku Celnego.
                                      Od 1871 w Rzeszy Niemieckiej (z zachowaniem autonomii).

       
                                                        Król Wilhelm II ( pan.1891-1918)

                                     W latach 1919-1945 republika związkowa (Volksstaat)

       
                                                                       Herb w l. 1922-1933,
                                                    i  Wirtembergii-Hohenzollern   (1945–1952).

                                W 1945 okupowana przez wojska francuskie i amerykańskie,
                                  następnie podzielona między Wirtembergię-Badenię i
                                Wirtembergię-Hohenzollern  (Südwürttemberg-Hohenzollern).
                                                                        (10 095 km² ).
                       Na mocy referendum z 1951 połączona 25.IV. 1952 z dawnym obszarem
                                            Badenii i Hohenzollernsche Lande w kraj związkowy
                                   

                                                                           ******
                                                         Znaczki pocztowe
                                    Od 15.X.1851 r znaczki z napisem
                                                                  WÜRTEMBERG


                                                          lub z herbem  Wirtembergii
                                                             bez  nazwy kraju (1857)


***
                                     Od 1875 - znaczki urzędowe
Od IV.1902   1925 -tylko znaczki urzędowe




                                                    **
                                       Amtlicher Verkehr  Staatsmarke
                                                                            1881-1920
                                                                     



                                                                        ************
                                                                           XII.1945

                                                                              *****
                                           od VI 1947- emisje znaczków dla francuskiej
                                                                    strefy okupacyjnej
                                                            w obiegu do końca 1949 r.


           
                                                      
                                                Znaczki okolicznościowe do 31.III.1950 r

                                                                     ************


                                                   

                                                   

     
 

                                                                ******************

wtorek, 28 stycznia 2020

Norwegia -herby regionów i okręgów

                           Od 1. I.2020 -Norwegia podzielona jest na 5 regionów (landsdeler)
                           i 11 okręgów (norw. fylker), które dalej dzielą się na 356 gminy

                                                       

********
 Oslo
 1624 - 1925 – Christiania, 
 1877/1897 Kristiania

 prowincja ( fylke ) i  siedziba
 administracyjna sąsiedniej prowincji Viken .

Powierzchnia -454 km²

Herb

Herb od  1924 r.
wzorowany na pieczęci  miejskiej z ok.1300 r

Herb przedstawia patrona miasta, św. Halvarda, który przygotowując się, w roku 1043,
 do przekroczenia Drammenfjordu spotkał kobietę, która poprosiła go o ratunek przed ścigającymi ją mężczyznami.
 Ci jednak spotkawszy ich wpadli w furię i zabili oboje z łuków. 
Kobietę pochowali na plaży jednak ciało Halvarda zostało przywiązane do koła młyńskiego i wrzucone do morza. W jednej z dwóch wersji legendy ciało cudownie wypłynęło i zbrodnia w ten sposób została wykryta. Inna mówi, że bratankowie Halvarda wydostali jego ciało z fiordu.

Po tej śmierci Halvard został świętym oraz patronem Oslo. 
Opisane wydarzenia znajdują odbicie w tarczy. 
Koło młyńskie w prawej dłoni Halvarda, strzały w lewej oraz sylwetka nagiej kobiety u dołu.

Dokoła tarczy łacińskie motto - Unanimiter et constanter Oslo - Zjednoczone i stałe (niezmienne, ciągłe) Oslo.

**
Flaga  nieoficjalna

od 2000 r

1924-2000

*****
Rogaland
południowo-zachodnia część Norwegii 
(do 1919 r. pod  nazwą Stavanger)

Powierzchnia - 9378 km²
Centrum adm. -Stavanger

Herb
Od 11.I. 1974 r.

Na tarczy w polu  srebrny  kamienny krzyż wzniesionym
 ku pamięci Erlinga Skjalgssona w Soli 
po jego śmierci w 1028 r.
 Obecnie  krzyż znajduje się w muzeum  w Stavanger

**
Herb Stavanger
Od 11 .VIII. 1939

     Herb wzorowany  na najstarszej pieczęci miejskiej z 1591 r. 
Od ok. 1814 r w herbie figurował  pień z trzema liśćmi dębu,
Kolory  niebieski i złoty  pochodzą z najstarszej zachowanej
 flagi miasta z ok. 1660.

****
Møre og Romsdal
znajduje się w środkowo-zachodniej części kraju,
 wzdłuż Morza Norweskiego 

Powierzchnia -15 121 km²
 Centrum adm. - Molde

Herb
  Od 15.III. 1978 r.

Trzy statki (wikingów) odnoszą się do dawnego znaczenia szkutnictwa  i żeglugi w regionie
Symbolizują również trzy dzielnice prowincji: Sunnmøre, Romsdal i Nordmøre.
 Maszty tworzą krzyż, który symbolizuje chrześcijaństwo .


Herb Molde
 Nadany razem z  prawami  miejskimi
27 czerwca 1742 r.
Herb symbolizuje -handel solonymi rybami (beczka) 
 Podczas głodu w latach 1739-1741 duża liczba śledzi wpłynęła do Moldefjordu.
  Zgodnie ze owczesnymi  wierzeniami   Bóg  miał wysłać wieloryba 
 by nagonił te  ryby w kierunku lądu  
  Połów śledzi uratował wielu ludziom życie . 

******
Nordland
(Nordlánnda)
Nordland fylke

  Powierzchnia- 38 456 km²,
Ośr. adm.- Bodø.

Herb
Od 15.I.1965 r.
W herbie lokalny typ łodzi, Nordlandsbåt

Herb  Bodø
Od 24.VII. 1959 r .
  Słońce - z  herbu  Bodø używanego 
 od 1889 roku.


*******
Viken
 prowincja ( Fylke ), która powstała 1 stycznia 2020 r.
 z połączenia prowincji Akershus , Buskerud i Østfold
            a także gmin Jevnaker i Lunner z Fylke Oppland i Svelvik z Fylke Vestfold 
.
Nazwa nawiązuje do historycznego regionu Viken , który w epoce wikingów  obejmował
 okolice fiordu Oslofjord i stał się synonimem Bohuslän (dziś w Szwecji)

Powierzchnia- 22 768 km²
Ośr. adm.-Oslo

Herb
Od 1. I.2020
  Srebrna góra i jej potrójne srebrne odbicie w wodzie

Autorka -Trude Bjørlykke Hansen.
***
Herby

 Akershus 
Od 1987 
Na tarczy  sylwetka zamku Akershus, 
zbudowanego za króla Hakona V 

Buskerud
Od 1 .IV. 1966 r.
          Przedstawia niebieskiego niedźwiedzia w  srebrnym polu.
     Niedźwiedzie żyły tu do  lat siedemdziesiątych.
          Barwa  kobaltowo- niebieska symbolizuje wydobycie  kobaltu.
 Srebrne pole  - kopalnie srebra w Kongsberg

  Østfold
  
 Od  26.IX.1958 r.
Trzy promienie słoneczne, symbol wschodu słońca i położenie  prowincji 
 w południowo-wschodniej części kraju.
 Proste promienie symbolizują światło, falujące ciepło promieni. 


******
Innlandet
  Fylke Innlandet  
        Utworzony 1.I. 2020 r. z połączenia prowincji Hedmark i Oppland
  (bez gmin Jevnaker i Lunner )

Powierzchnia- 52 022 km²
Ośrodek administracyjny-Hamar

Herb okręgu
Od 21.IV.2019
Zieleń i srebro reprezentują lasy i rzeki regionu.
        Tzy szczyty - góry i parki narodowe Jotunheimen, Dovrefjell i Rondane z Galdhøpiggen 
poniżej   jezioro Mjøsa jako „kropla”  


Herb Hamar

 Obecna wersja 
 od 9.VII.1993 r.

  Herb  przedstawia czarnego cietrzewia (Lyrurus tetrix)
na szczycie zielonej sosny.
     Powstał  w 1899 r z okazji  pięćdziesiątej rocznicę 
          założenia nowego miasta Hamar w 1849 roku .
  

******
Herby prowincji

Hedmark
Od  6. II. 1987 r.
 Narzędzia ( barkespader)    służą do okorowywania  drzew.
 Symbolizują przemysł drzewny, 
 Hedmark jest najbardziej zalesioną fylkeskommune w Norwegii.

Oppland
Od  1989 r  
Biała sasanka wiosenna  (Anemone vernalis L) na zielonym polu . 
    Trzy liście symbolizują nizinne regiony- Land, Hadeland i Toten
Dwa kwiaty doliny Valdres i Gudbrandsdalen.

***
 Vestfold og Telemark
Vestfold og Telemark Fylke

 Powstał 1 stycznia 2020 r. po  połączeniu
 prowincji Telemark i Vestfold (bez gminy Svelvik )

Obszar 17.465 km²
Centrum administracyjne - Skien

Herb regionu
Przyjęty  17.XII.2018 r
Na tarczy w polu czerwonym  -złoty statek wikingów  (Klåstadskip
z złotym ornamentem po bokach.

Kolor czerwony  i złoty - symbolizują między innymi autorytet i mądrość.

**
Herb Skien
Znany od 1609 r,
obecna wersja  od 1933 r

****
Herby prowincji
Telemark

Od 18.XII. 1970 r.
Na tarczy  rodzaj topora bojowego
  znany od XV wieku 

***
Vestfold
  Od 30.I. 1970 r.

Korona symbolizuje, odrębne królestwo istniejące w  IX wieku,
 później rządząca dynastia Vestfold stała się królami całej Norwegii,
 czyniąc prowincję miejscem narodzin królestwa.
 Korona ma kształt wczesnośredniowiecznej korony z pieczęci
 króla Håkona V Magnussona z XIV wieku.

***
Region  jest podzielony na 23 gminy   m.in  
Gmina Horten
Horten Kommune

 Od 19 .XI. 1907 r. 
Tarcza dwudzielna w skos.
 Róża -  ogrody w  mieście
Pole drugie -baza morską, która znajdowała się w mieście.
Autor herbu - Andreas Bloch.

Flaga


*****
Agder
 Fylke Agder

Okręg utworzony 1.I. 2020 r. w wyniku połączenia
 Aust-Agder i Vest-Agder
Najbardziej wysunięty na południe region Norwegii

Nazwa  okręgu -„ląd nad wzburzonym morzem”.

 Powierzchnia - 16 434 km² 
Ośr. adm.-Arendal

Herb
Od ... 2020
. Barwy  pochodzą z herbu Aust-Agder, 
Drzewo  z herbu  Vest-Agder.

**
Herb Arendal

Od  7 .XI. 1924 r.


***
Herby prowincji
Aust-Agder

Od 12.XII.1958 r.
 W polu czerwonym dwie złote belki 


*******
Vest-Agder
 Od 12.XII. 1958 r.
W zielonym polu złoty  dąb z korzeniami, z sześcioma gałęźiami 
z trzema  liśćmi  na kazdej.

 Drewno dębowe było  przez długi czas ważnym 
produktem eksportowym okręgu

*****
Vestland
 Fylke Vestland 

Został utworzony 1 stycznia 2020 roku 
 Obszar Vestlandu pokrywa się z obszarem zlikwidowanych okręgów Hordaland 
i Sogn og Fjordane, za wyjątkiem gminy Hornindal

Powierzchnia- 33 867 km² 
Ośrodek administracyjny - Bergen

Herb okręgu

Herb  zatwierdzony w 2019 r., 
 Dwie góry i fiord, symbol przyrody i dwóch  byłych okręgów.

****

Herb Bergen
Od 15.VIII. 1924 r.

 Okrągła tarcza  złotą obwódką, ze srebrnym zamkiem na siedmiu złotych górach.
  Na brzegu łaciński napis: SIGILLUM: COMMVNITATIS: DE CIVITATE: BERGENSI
 („pieczęć wspólnoty miasta Bergen”). 
Zamek reprezentuje miasto i góry  z jego otoczeniem.
Herb nawiązuje  do  najstarszej pieczęci miasta,
  z 1293 roku
****
Herby prowincji

Hordaland
Od .XII. 1961 r.

Herb nawiazuje do  starej pieczęci cechu św. Olafa z Onarheim w gminie Tysnes.
 Pieczęć ta została wykorzystana przez delegatów Sunnhordland w 1344 r. 
w  dokumencie hołdowniczym 
 królowi   Håkonowi  Magnussonowi 


Sogn og Fjordane

Od  23.IX. 1983 r. 
         Przedstawia  trzy duże fiordy wrzynające się  
w głąb lądu
  Nordfjord, Sunnfjord i Sognefjord
 .
****
Trøndelag 
Trøndelag fylke, Trööndelage

, po połączeniu powiatów Sør-Trøndelag i Nord-Trøndelag w dniu 1 stycznia 2018 r.

Powierzchnia  -44 674 km².
Ośr adm  - Steinkjer 

Herb
Od 13.VI.1956 r
„Biała tarcza, na której Święty Krzyż był pokryty złotem”
Nawiązanie do tarczy którą św. Olaf  miał  podczas bitwy
pod Stiklestad w roku 1030, ( wg. sagi „Heims kringla”)

autor -Hallvard Tretteberg

Herb Steinkjer 
Herb miasta (zatwierdzony w 1964 r.)
 Ma srebrną sześcioramienną gwiazdę na niebieskim tle; 
symbolizuje Steinkjer jako centrum okręgu.

***** 
Herb prowincji
 Sør-Trøndelag 
Od 9 .XII. 1983 r.

 Herb nawiązuje do   pieczęci Gaute Ivarssona, arcybiskupa Trondheim 
w latach 1475-1510.
 Dwie halabardy i krzyż, prawdopodobnie symbolizują 
jego władzę jako
 lokalnego władcy i arcybiskupa.


****
Troms og Finnmark
 (płn-sam. Romsa ja Finnmárku, kven. Tromssa ja Finmarkku

       okręg  utworzony 1 stycznia 2020 w  z połączenia  okręgów 
Troms oraz Finnmark

Powierzchnia-70 935 km²
Ośrodek administracyjnyTromsø 

Herb
          Troms                          Finnmark

****
Finnmark 
Herb od   6.I. 1967 r.

Zamek reprezentuje fortyfikacje w Vardø zbudowane za króla Haakona V 
(króla Norwegii od 1299 do 1319 r.)

Jest także symbolem odrodzenia Finnmarku  po II wojnie światowej,
 kiedy został całkowicie zniszczony w bitwach między 
Niemcami i Armia Czerwona.

****
Troms
     Herb  od  15.I. 1960 r.

Herb  nawiązuje do  herbu  Bjarne Erlingsson z Bjarkøy (zm. 1313)
. W XIII i XIV wieku rodzina Bjarkøy była jedną z najważniejszych rodzin
 w obecnym regionie Troms

**********
Herb Tromsø 

Obecna wersja -od 22 lipca 1983 r

  Po raz pierwszy użyty podczas 
 Wystawy Przemysłu i Rzemiosła
 w Tromsø w 1870 r

*****
Znaczki pocztowe


św. Olaf
                                                                    Bitwa pod Stiklestad







                                 



******