Wojtek z Roztoki. : listopada 2023

niedziela, 19 listopada 2023

Belgrad

Serbia dzieli się na 29 okręgów (serb. округ, okrug)

Odrębnymi jednostkami administracyjnymi są miasta Belgrad i Nisz

*****

Belgrad znajduje się w północnej części środkowej Serbii, na wzgórzach

w okolicy ujścia Sawy do Dunaju.

Z trzech stron miasto otacza region autonomiczny Wojwodina.

Centrum Belgradu znajduje się na prawym brzegu Dunaju.

Po przeciwnej stronie tej rzeki zaczyna się Równina Banacka,

ze słabo zaludnionymi przedmieściami

Między Sawą i Dunajem znajduje się jedna z nowszych dzielnic miasta –

Nowy Belgrad (Novi Beograd),

zaś w górze rzeki leży Zemun – dzielnica od 1934 r

*****

Belgrad

Град Београд

Grad Beograd

Powierzchnia -3 222.6 km²

^{( obszar metropolitalny )}

Ludność -1,6 mln

Herb mały Belgradu

Obecna wersja herbu od 1991 r

nadany w 1931 r

Mury miejskie, których biała barwa nawiązuje także do nazwy miasta

(Belgrad – białe miasto).

Otwarta brama symbolizuje gościnność i tradycje handlowe Belgradu.

Barwa czerwona w podstawie herbu symbolizuje cierpienia Serbów

podczas walki o niepodległość

. Dwie białe wstęgi w polu czerwonym przedstawiają rzeki Dunaj i Sawę.

Na falach rzecznych unosi się złota rzymska trirema o białych żaglach,

co jest nawiązaniem do istnienia miasta już w starożytności.

Mały herb jest jedynym dopuszczonym do powszechnego użytku.

Autorem herbu jest -Đorđe Andrejević-Kun.

**********

Wersja średnia i wielka herbu od 2003 r

Herb średni

Nad tarczą złota korona murowa o 5 basztach

*****

Herb wielki Belgradu

Na piersi dwugłowego orła o złotym uzbrojeniu (szponach, dziobie i języku).

tarcza z herbem miasta

Nad głowami orła corona muralis ,ptak trzyma w prawym szponie miecz,

a w lewym gałązkę oliwną.

Miecz i gałąź oliwna reprezentują gotowość do walki na wojnie i współpracy w pokoju.

Poniżej szponów orła wieniec z gałęzi dębowych z żołędziami, a na nim cztery ordery:

francuska Legia Honorowa, serbski Order Gwiazdy Karadziordzia z mieczami,

jugosłowiański Order Bohatera Ludu i czechosłowacki Krzyż Wojenny

Między gałęziami dębu niewielka tarcza herbowa z najstarszym znanym

herbem Belgradu

. ********

Order Narodowy Legii Honorowej

nadany miastu 21. XII.1920 r

w uznaniu chwalebnej obrony miasta podczas I wojny światowej.

****

Order Gwiazdy Jerzego Czarnego z mieczami

( Order Gwiazdy Karadziordzia)

Nadany miastu 18.V.1939 r

******

Order Bohatera Ludu

Nadany miastu 20.X.1974

z okazji 30 rocznicy rocznicy wyzwolenia Belgradu

*********

Krzyż Wojenny Czechosłowacki

nadany miastu 8.X.1925

odwagę i męstwo w walce z wrogiem podczas I wojny światowej.

****

1946-1991

******

Pierwsza wzmianka o herbie miasta pochodzi z 1403 r

w Żywocie Despoty Stefana Lazarevicia

ale nie jest znany jego wygląd

Herb na panoramie Belgradu z 1555 r

1668 r

****

Herb Belgradu w encyklopedii z 1922 r

*******

Flaga miasta

przyjęta w 1997 r

*****

Celtycka osada -Singidun

,rzymska-Singidunum

510 - do Bizancjum

Pod nazwą Belgrad ( Бѣлградъ) miasto było znane dopiero od IX wieku. (878)

w liście papieża Jana VIII do ks. bułgarskiego Borysa I

wspomniany jest - episcopus Belogradensis

1018 - osada bizantyjska

XII i XIII w przechodził kilkakrotnie pod panowanie węgierskie i serbskie

1248- stolica państwa serbskiego

1427- podlega Węgrom (Nándorfehérvár)

W 1521 należący wtedy do Węgier Belgrad został zdobyty przez Turków

Do19.IV. 1867 w Belgradzie stacjonowały wojska tureckie (w twierdzy Kalemegdan )

W latach 1688–1690, 1717–1739, 1789–1791 posiadłość Habsburgów Austriackich

Od 1841 stolica Księstwa Serbii (poprzednio w Kragujewcu)

Od 6..III.1882 -stolica Królestwa Serbii

X.1915-XI.1918 okupacja austro-węgierska

W 1918 stolica ponownie wróciła do Belgradu.

W latach 1918–1929 był stolicą Królestwa SHS

, w latach 1929–1941 Jugosławii.

Podczas II wojny światowej pod okupacją niemiecką

Miasto zostało wyzwolone 20 X 1944 roku przez Armię Czerwoną

i partyzantów Tity

W okresie powojennym Belgrad stał się ponownie stolicą Jugosławii,

a następnie w latach 2003–2006 Serbii i Czarnogóry,

i od czerwca 2006 – Republiki Serbii

***********

Znaczki pocztowe

Znaczki Serbii

1866-1915

*****

Znaczki Królestwa SHS

1918-1929

*******

Znaczki Jugosławii

1929-1941,1944-1992

****

Znaczki Serbii i Czarnogóry

2003-2006

*****

Znaczki Serbii

od 2006

************

Znaczki okupacji austro-węgierskiej

1915-1918

*******

Znaczki Serbii, pod okupacją niemiecką

1941-1944

*******

Znaczki D.D.S.G

Dunajskie Towarzystwo Żeglugi Parowcowej

1866-1878

*******

środa, 15 listopada 2023

Serbia

Państwo w Europie Południowej, na Półwyspie Bałkańskim, śródlądowe,

powstałe 5 czerwca 2006 po rozpadzie federacji Serbii i Czarnogóry

Serbia graniczy z Węgrami (151 km) na północy, Rumunią (476 km) i Bułgarią (318 km)

na wschodzie, Macedonią Północną (221 km lub 62,3 km nie licząc Kosowa)

i Albanią (115 km) na południu oraz z Czarnogórą (221 km lub 124,4 km

nie licząc Kosowa) ,Chorwacją (241 km) i Bośnią i Hercegowiną (302 km)

na zachodzie.

De facto na południu Serbia graniczy z Kosowem, którego jednostronnie

ogłoszoną niepodległość (2008) uznaje część państw.

Północna część republiki ma charakter nizinny (Wojwodina),południowa

wyżynno-górzysty.

Główne pasma górskie to Góry Wschodnioserbskie, Kapaonik i Šar Planina

*****

Republika Serbii

Република Србија

Republika Srbija

Powierzchnia- 88 361 km²

(bez spornego Kosowa -77 474 km²

Stolica - Belgrad (serb. Београд)

Jednostka monetarna -Dinar serbski

Ludność - 6,9 mln

Serbowie -83,3%, Węgrzy- 5,3%, Cyganie-2%, Bośniacy- 2%

Albańczycy ,Goranie, Bułgarzy ,Turcy,Chorwaci, Słowacy

Herb Serbii

ustanowiony 17 sierpnia 2004 r

w obecnej wersji graficznej został przyjęty w listopadzie 2010 r.

Na tarczy w polu czerwonym biały dwugłowy orzeł

Po dwóch stronach ogona znajdują się dwie żółte (lub złote) lilie heraldyczne.

Na piersi orła tarczka sercowa z tzw. krzyżem serbskimi- grecki krzyż równoramienny

z czterema stylizowanymi literami C - skrótem od Само слога Србина спасава

tłumaczona (srb. Tylko jedność uratuje Serbów)

inna wersja - ser. „Цар Царева царује царевима”z greckiego

βασιλεὺς βασιλέων, βασιλεύων βασιλευόντων

( Król królów królujący królom)

Srebrny dwugłowy orzeł nawiązuje do dyn. Nemaniciów z XII w

( przejęty z symboliki cesarskiej Bizancjum dyn. Paleologów 1261-1453)

****

Herby mały i wielki 2004-2010

*******

Herb Księstwa Serbii

1815-1882

. ****

1882-1918

****

Królestwo SHS i Jugosławii

****

Gebiet des Militärbefehlshabers in Serbien

1941-1944

*****

1947-1992

*******

Serbia i Czarnogóra

********

Flaga Serbii

wersja od 2010 r

Barwy nawiązują do wywodzącej się z panslawizmu

idei flagi wszechsłowiańskiej.

Pierwszą trójkolorową flagę serbską wprowadzono w 1835 r

Obecną kolejność barw przyjęto 28.I.1839 r

****

Księstwo Serbii 1835-1882

****

Królestwo Serbii 1882 - 1918

*****

Flaga Serbii 1947-1992

***************

Serbia -kraj Serbów

Serb -prawowity potomek-dziedzic, pełnoprawny członek rodu ,

pobratymiec,krewniak

*****

W czasach starożytnych częściowo pod wpływami Ilirów, Dardanów, Traków,

jak również Starożytnej Macedonii.

W IV wieku p.n.e. terytorium stanowiło obszar ekspansji Celtów –

celtyckie plemię Skordysków w początkach III w. p.n.e

. założyło swoją stolicę w Singidunum, w obrębie obecnego Belgradu

Gdy Rzymianie podbili tereny dzisiejszej Serbii – zajęte ziemie weszły w skład prowincji

Mezja, Dalmacja i Panonia

Po podziale Cesarstwa Rzymskiego w 395 roku tereny współczesnej Serbii

znalazły się na pograniczu Cesarstwa wschodniorzymskiego

Terytorium wielokrotnie wychodziło spod panowania Bizancjum, zmieniając

przynależność państwową bądź będąc zdobywanym i łupionym

, m.in. przez Hunów, Sarmatów, Gepidów i Ostrogotów

, a następnie Awarów.

W VII wieku plemiona Serbów opanowały część Cesarstwa Bizantyjskiego

(nazwanego przez nich Zagorjem)

W kolejnych dziesięcioleciach powstawały kolejne średniowieczne państwa serbskie:

Serbia Wyszesławiców, Księstwo Dukli, Zahumle, Trawunia.

W 879 – Serbowie przyjęli chrześcijaństwo (ok. 874 ) z Bizancjum ,

Serbia znalazła się w kręgu kultury bizantyńskiej

W X i XI w uformowały się serbskie państwa – Raszka oraz Królestwo Zety.

W XII w. wielki żupan Raszki Stefan Nemania (1166-1196) -założyciel dynastii Nemaniciów

zjednoczył większość ziem serbskich .

Po Stefanie I Świętym Koronowanym (1196-1228) rządziło 10 władców

(każdy o imieniu Stefan)

W 1346 Stefan Duszan koronował się w Skopje (dzisiejsza Macedonia).

. Carstwo Serbii wtedy przeżywało swój złoty wiek

- przyłączył do Serbii całą Czarnogórę,Albanię, Macedonię i i północną Grecję.(Epir)

Po klęskach nad Maricą (1371) i bitwie na Kosowym Polu ( 28.VI..1389 )

Serbię zaczęli stopniowo podbijać Turcy

Po 1402 Stefan (1389-1427) zrzucił jarzmo tureckie i przyjąwszy zwierzchnictwo

węgierskie ,zjednoczył ziemie serbskie.

Północna jego część (Despotat Serbski) przetrwała do 1459

(upadła wtedy twierdza Smederevo).

Od tej pory aż do 1804 roku Serbia była prowincją turecką

1718-1739 Północna Serbia posiadłością austriacką

Po kilkuset latach panowania osmańskiego, w początkach XIX wieku nasiliły się starania

o odzyskanie samodzielności – doszło do dwóch powstań serbskich w latach

1804–1813, 1815 (Jerzy Czarny i Miłosz Obrenowć ) w paszałyku belgradzkim

W ich wyniku funkcjonowało państwo powstańcze, które ostatecznie uzyskało

autonomię w 1815 roku.

1826- szeroka autonomia (konwencja akermańska)

1829 -traktat adrianopolski ,powiększenie terytorium,

utworzenie księstwa Serbskiego

Od 1833 księstwo rządzone przez rywalizujące rody

Obrenowiciów (1815-1842,1858-1903)

i Karadziordziewiciów (1842-1858, 1903-1921 )

1878 -uzyskała niepodległość na mocy decyzji Kongresu Berlińskiego

nabytki terytorialne ( Nisz ,Pirot, Leskovac)

Od 1882 -Królestwo Serbii (Milan)

1903- obalenie dyn.Obrenowiciów

Po wojnach bałkańskich 1912-1913 Serbia otrzymała większą część

Macedonii Wardarskiej (Serbia Południowa) i część sandżaku nowopazarskiego

Podczas I wojny światowej ( 1915-1918) została zajęta przez wojska

austro-węgierskie (cz. zachodnia) i bułgarskie (cz.wschodnia)

IX-X.1918 ofensywa sił serbskich i alianckich z Salonik doprowadziła

do wyzwolenia Serbii

1.XI 1918- wyzwolenie Belgradu

1 grudnia 1918 r. następca króla Serbii,

Piotra Karadjordjevicia, książę Aleksander, proklamował

Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca)

które 6.I.1929 przyjęło nazwę Królestwa Jugosławii

( Kraljevina Jugoslavija)

1922-1929

Podział na banoviny

W czasie II w. światowej (od 17.IV.1941). była państwem marionetkowym

zależnym od hitlerowskich Niemiec, części jej obecnego terytorium

okupowały też Węgry, Chorwacja, Bułgaria, Albania i Włochy.

VIII.1941 -X.1944 pod okupacją niemiecką

(des Militärbefehlshabers in Serbien )

Od 1945 dominująca republika ramach Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii

IV.1963 -w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii

1990 -nowa konstytucja

29.IV.1992 Serbia i Czarnogóra utworzyły Federacyjną Republikę Jugosławii

W latach 1998-1999 miała miejsce wojna w Kosowie,

5 czerwca 2006 roku rozpad federacji Serbii i Czarnogóry.

2008 r - Kosowo ogłosiło niepodległość

***********

Znaczki pocztowe

Znaczki Imperium Osmańskiego

1863 - 1866

***

do 1912 na terenach Sandżaku i Macedonii

Znaczki Serbii

od 1866-1920

******

Znaczki Królestwa Serbów,Chorwatów i Słoweńców

1921-1931

*****

Znaczki Jugosławii

Królestwo od 1929 r

znaczki z nową nazwą od 1931 r

*******

Znaczki Jugosławii

1944-2002

****

Znaczki Serbii i Czarnogóry

2003-2006

******

Znaczki Serbii

Od 2006

********

Poczta austriacka

w Belgradzie

Poczta konsularna

1837-1882

*****

Znaczki okupacyjne austro-węgierskie

1916-1918

Nadruki Serbien na znaczkach poczty polowej

******

Znaczki Bułgarii

1915-1918

Nisz

1941-1944

Pirot,Vranje

******

Znaczki poczty serbskiej

pod okupacją niemiecką

VI. 1941- X.1944

********

1917

Postes Serbes

nadruki na zn francuskich dla rządu Serbii

rezydującego na na wyspie Korfu (14 zn)

Na Korfu swoje prace kontynuował serbski rząd

pod przywództwem Nikoli Pašicia

*******

Znaczki NDH

cz pn Serbii (Srem) włączona do NDH

****

Znaczki na terytoriach okupowanych przez Włochy Kosowo i część serbskiego Sandżaku

Tereny te zostały włączone do włoskich protektoratów

Czarnogóra i Albania 1941-1943

1943-1944 pod okupacją niemiecką

****

Subskrybuj: Posty (Atom)