sobota, 30 października 2021

Tychy

 

                Tychy leżą w południowej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).

                 Od północy Tychy graniczą z Katowicami, od wschodu z Lędzinami i Bieruniem,

                od południa ze Świerczyńcem i Kobiórem, od zachodu z Wyrami i Mikołowem.

                                    Historycznie Tychy położone są na Górnym Śląsku.

                                  Miasto leży w dorzeczu Wisły, w zlewni Wisła Mała. 

                   Graniczy z: Katowicami, Mikołowem, Lędzinami, Bieruniem, Świerczyńcem,

                                                                  Kobiórem i Wyrami

                                                           Powierzchnia - 81,81 km²

                                                                             Herb

                                   Uchwała Rady Miasta Tychy nr 482  z 28 września 2000 r

                                  przedstawia na niebieskim tle, złoty róg myśliwski z czarnymi 

                                       okuciami i złotym  rzemieniem skręconym ku górze.          

                  Tychy były terenem polowań książąt pszczyńskich oraz siedzibą urzędu leśnego.

              Stąd w dzisiejszym herbie miasta, który nawiązuje do dawnej symboliki, róg myśliwski.

                                    pierwszej pieczęci tyskiej pochodzi z czerwca 1723 roku

                                                                              Flaga



                                                                         ********

                                                 Róg pojawił się już na pieczęci z 1723 roku.

 



                                                                     Herb 1967-1989

 

                                                                            *******


                                                 Podział administracyjny: 17 dzielnic                                               

 Cielmice, Czułów, Glinka, Jaroszowice, Mąkołowiec, Paprocany, Radziejówka,

 Stare Tychy, Suble, Śródmieście, Urbanowice, Wartogłowiec, Wilkowyje, Wygorzele, 

Zawiść,Zwierzyniec, Żwaków

Historyczne gminy:

 Tychy (Tichau), Wilkowyje (Wilkowy), Warszowice (Warschowitz), Cielmice (Cielmitz),

 Paprocany (Paprotzan), Urbanowice (Urbanowitz), Jaroszowice (Jaroschowitz).


                                                            *********

                   Wieś Tychy powstała w XV wieku, nieco później - Paprocany (XVI w.).

                                              własność książąt pszczyńskich

                                              

                                          1629- budowa browaru książęcego

                                         Od 1742 - w państwie pruskim (Tichau )

                                               

           W 1922 po plebiscycie i III powstaniu śląskim Tychy weszły w skład państwa polskiego

                              20 listopada 1933 stały się gminą wiejską na prawach miejskich.

                  W latach II wojny światowej Tychy wraz z polską częścią Górnego Śląska

                                               przyłączono do Rzeszy Niemieckiej

                               do powiatu pszczyńskiego  w ramach Rejencji Katowickiej


                       Prawa miejskie uzyskały w 1951 roku; tym czasie dołączono 

                                               do nich Paprocany i Wilkowyje 

                          oraz rozpoczęto projekt rozbudowy miasta (Nowe Tychy). 

                                          zaplecze mieszkaniowe  dla GOP

                                                    1954-1975 siedziba powiatu

     W 1973 częścią Tychów stały się: Cielmice, Jaroszowice, Urbanowice, część Bierunia Starego,

                          w 1975: Bieruń, Lędziny, Imielin, Wyry, Gostyń, Chełm Śląski.


               W 1977 wyłączono z Tychów gminy Imielin, Chełm Śląski i część Kopciowic.

            W 1991 z granic miasta wyłączono pięć gmin: Bieruń, Bojszowy, Kobiór, Lędziny i Wyry.

                                                od 1.I. 1999  miasto na prawach powiatu

                                                                    w woj. śląskim

                                                                       ************

                                                           Znaczki pocztowe

                                                                     Królestwo Prus

                                                                          1850-1867

 

                                                           Związek Północnoniemiecki

                                                                             1868-1971

                                                      

                                                                            Niemcy

                                                                  1872-1920, 1939-1945

                                        

                                                                   Znaczki plebiscytowe

                                                                            1920-1922

                                                          Urbanowice -obec.dzielnica Tych

 

                                                                               ****

                                                                Znaczki polskie

                                                 1922-1939, 1945 

 

                                                     

                                                     


                                                                                  *****

Hulczyn

                                                 Ziemia hulczyńska    

                                      czes. Hlučínsko, niem. Hultschiner Ländchen

           – fragment dawnego niemieckiego Górnego Śląska, wokół miasta Hulczyn, 

                               przekazany  po I wojnie światowej Czechosłowacji

                                      

                                                   Powierzchnia  ok. 316,76 km²,

                                 

 Region położony jest we wsch.-pn. części Republiki Czeskiej w kraju morawsko-śląskim,

 pomiędzy Opawą na zachodzie a Ostrawą i Boguminem na wschodzie i w pd-wsch. części

                                 Niziny Śląskiej- Płaskowyżu Głubczyckim .

 Historycznie południową granicę stanowiła rzeka Opawa, aż do punktu jej ujścia do Odry

  (w Ostrawie), wzdłuż której w górę przebiegała dalsza pd-wsch. granica regionu.

                 Od strony północnej graniczy z Polską.

                                                                     **********

                          Większość obszaru ziemi hulczyńskiej stanowi 27 samodzielnych gmin  

                                 ( w tym 3 miasta) w północnej części powiatu Opawa

                                               

                                                                              ***

                                                                       Hulczyn

                                                                   cz. Město Hlučín   

                                                                     niem. Hultschin

                                                            10 km na pn.-zach.od Ostravy.

                                                                  Obszar -21,13 km²                   


                                                                        Herb miasta

                                                                              od..........?

                                             nawiązuje do  herbów dawnych właścicieli  miasta

                   Prawa (heraldycznie)  połowa tarczy - element z herbu Kornic  właściciela miasta

                                                      Jana Bělíka z Kornic (1486–1490)                                                      

                                                          Dawny herb Starego Bohumina

                                            ( Starý Bohumín) nawiązujący do herbu Kornic


         Litera P pierwotnie oznaczała założyciela miasta Przemysła Otokara II, ostanio uznaje się za

             skrót od łacińskiej nazwy Longo Pago - długiej wioski, która znajdowała się w miejscu

                        obecnego  Hulczyna – dzisiejsza ulica Dlouhoveská

             Lilia w górnej części tarczy jest elementem z herbu rodziny Bruntálskich z Vrbna

                               ( Bruntálští z Vrbna ,niem. von Würben und Freudenthal  )

                                                 wląścicieli Hulczyna w latach  1542-1629                        


                   Pięć otaczających lilię gwiazd (dodanych w 1730 r do herbu) ma symbolizować  

       pięć pokoleń rodu  Gašín (von Gaschin)  którzy byli właścicielami miasta w latach 1629-1727

 

                                                                   Dawne herby miasta


                                                                            *******                                                             

                                                                        Flaga miasta

                                                             

                                                                   od 9 maja 1995 r

 

                  Miasto zostało założone w 1256 roku przez czeskiego króla Przemysła Otokara II 

                                          jako własność zamku Landek koło Ostrawy 

                                          Pierwsza wzmianka w 1303 jako Hulczin,

                          Należało wpierw do margrabstwa Moraw, następnie księstwa opawskiego

                                                        i do księstwa raciborskiego

                                  Od 1742 roku wraz z niemal całym Śląskiem do Prus

                            od 1816 roku w powiecie raciborskim prowincji śląskiej Prus.

                  10 stycznia 1920 r. z mocy traktatu wersalskiego wraz z kraikiem hulczyńskim 

                                              przyłączone do Czechosłowacji.

                                                    1920-1960 miasto powiatowe

                                    1938-1945  roku na powrót znalazł się w Niemczech 

                                                   

                                                                            *******

                                                                Dolní Benešov                                                         

                                                    niem. Markt Beneschau,Beneschau

                                                                 pol. Beneszów Dolny

                                            leży pośrodku drogi między miastami Opawa  i Ostrawa,

                                                           położony wzdłuż rzeki Opawy.

                                                                          Herb miasta

                                            nadany  przez króla Władysława II Jagiellończyka

                                                                        w 1493 r                                                                                 

 9 kwietnia 1493 r.  król wystawił przywilej miejski  z prawem jarmarku i cotygodniowego targu. 

        Miasto otrzymało  też prawo do pieczętowania  się zielonym woskiem, a w herbie dostało 

                                               szczupaka trzymającego w pysku płoć   

                 W granicach  miasta znajduje się  siedem stawów o łącznej powierzchni 280 ha.

                                                                        Flaga miasta

                                                                            od 1.II. 1996 r

                                                                         *******  

                                       Pierwsza wzmianka o Dolnym Benešovie pochodzi 1312 roku

                                                        Status miasta w 1493 roku

                                      Po I wojnie śląskiej w 1742 roku wieś przyłączono  do Prus

                                                         1816–1945 Markt Benischau

 


                                       . W 1920 roku wraz z tzw. kraikiem hulczyńskim znalazł

                                                         się w granicach Czechosłowacji

                                                              mapa WIG lata 30-XX w  

                                                         
                                                 Od  1 lutego 1996 -  ponownie prawa miejskie 


                    

                                                                            ********* 

                                                                       Kravaře

,                                                               niem. Deutsch Krawarn

                                                                       pol. Krawarze

                              13 km na pd.od polskiej granicy i 9 km na wsch. od miasta Opawa                                                        

                                                                           Herb miasta

                                                                            od 1996 r

                                        nawiązuje do herbu rodu  Beneszowiców (Benešovci)

                                             w XIII-XVw - właścicieli dużej części  Moraw

                                                                        Flaga miasta                                                                               


                                                                       **********

                                                                  

                                                      Herb rodu Beneszowiców (Benešovci).

                                                              1224 - pierwsza wzmianka

                                  . W 1920 roku wraz z tzw. kraikiem hulczyńskim znalazł
                                                         się w granicach Czechosłowacji

                                                    1938-1945 w granicach Niemiec

                                                            1960 -prawa miejskie   


                                                                         *******                                                                                                            

                        Michał Sędziwój herbu Ostoja, łac. Sendivogius Polonus (1566 - 1636)

                                                    filozof, alchemik, medyk i dyplomata

                         Najsłynniejszy po Mikołaju Koperniku Polak XVI/XVII wieku.

                                          Znany w Europie jako Michael Sendivogis.

               Nazywany również Nobilis Polonus, Sarmata Anonymus, Heliocen-tharus Borealis

                               1619–24 przebywał na dworze cesarza Ferdynanda II w Wiedniu;

     
                           W 1630  Sędziwój otrzymał  od cesarza na własność dwie wsie, 

                            Krawarze i Kąty (Kravaře a Kouty)  oraz dom w Ołomuńcu 


                                     Zmarł między 20 maja a 12 sierpnia 1636 w Kravařach

                                                          

                                                                        *****

                                                IX-XI w - morawscy słowianie

                                               XIII -XIVw -kolonizacja niemiecka

                        Obszar kraiku hulczyńskiego należał początkowo do margrabstwa Moraw



                                                           Od 1742 - w granicach Prus

      
                   południową część powiatu raciborskiego (położonego w rejencji opolskiej).


                                                        Czeskie roszczenia do Śląska

                      Ostatecznie przekazano Czechosłowacji w ramach traktatu wersalskiego 

                                              jedynie obszar o powierzchni 316 km²

         Na podstawie art. 83 traktatu wersalskiego z 1919 r. obszar ten został przydzielony

             Czechosłowacji z wejściem w życie traktatu 10 stycznia 1920 r. bez referendum

         Powodem było zamieszkiwanie go w znacznej mierze przez ludność mówiącą po

                                  morawsku (gwary laskie) i czesku

                     Przyłączono też dwie czysto niemieckie miejscowości (Trzebom i Sudice)

            a  6 morawskich pozostawiono w Niemczech (Bolesław, Borucin, Krzanowice, Pietraszyn,  

                                        Pietrowice Wielkie, Owsiszcze z Nową Wioską).

                                         

                    Północną  granicę ( tymczasowo) wyznaczył  gen Henri Le Rond                                          

Ustalono ją ostatecznie w dniu 8 marca 1922 r., kiedy po przyłączeniu do Republiki Czechosłowackiej 

w 1920 r. ziemi hulczyńskiej z powierzchnią 289 km², odstąpiono Czechosłowacji jeszcze ponad 

30 km² z miejscowościami Piszcz (Píšť) i Hać (Hať).


                         10 stycznia 1920 roku rozpoczęto przekazywanie administracji, a 4 lutego 1920 roku

                                   Niemcy opuścili kraik i została on ostatecznie przejęty przez Czechów.

                                Jedna gmina miejska (Hulczyn), 58 gmin wiejskich i 49 obszarów dworskich,

 

                                            Ziemia Hulczyńska na  przedwojennej polskiej  mapie

                                              1920-1938  w Czechosłowacji jako  Okres Hlučín                                  


                      2 października 1938 roku, po traktacie monachijskim, okolice Hulczyna,

                                     razem z Krajem Sudetów, przeszły  do Niemiec



 



              Na powrót stał się on częścią rejencji opolskiej i powiatu raciborskiego w ramach

                       Okręgu Rzeszy Śląsk, od 1941. w ramach Okręgu Rzeszy Górny Śląsk.

                9 maja 1945 roku, władze czechosłowackie zajęły na powrót zagrabiony im obszar.

                            Od 1945 -północna granica z Polską.

                  Przebieg północnej granicy z Polską unormowano 13 stycznia 1948 roku 

                                            umową pomiędzy Polską a Czechosłowacją.

                11 kwietnia 1960 ziemia hulczyńska została przyłączona do powiatu Opawa 

                            w ramach kraju północnomorawskiego  (do 31.XII.1999 r.)

                                      2000- 2001 r.w kraju ostrawskim (cz. Ostravský kraj)

                             Obecnie w  kraju morawsko-śląskim ( (cz. Moravskoslezský kraj)

                                                    

                                                                       *******

                                                           Znaczki pocztowe

                                                                     Królestwo Prus

                                                                       1850-1867


                                                            Związek Północnoniemiecki

                                                                        1868-1871


                                                                            Niemcy

                                                                 1872-1920, 1938-1945


                                                           

                                                                             *****

                                                                    Czechosłowacja

                                                                1920-1938, 1945- 1992








                                                                            *****

                                                                            Czechy

                                                                           1993-

                                                                              

                                                                       ***********