niedziela, 31 marca 2024

Komárom - Komárno

                                                         

                                    Średniowieczne miasto węgierskie , od XV w. twierdza;     

                          zostało w 1920 podzielone w wyniku traktatu w Trianon między Węgry 

                                                    i Czechosłowację

                                                                    ******

 

                                 Terytorium dzisiejszego miasta   pod koniec IV w.p.n.e

                      .                       zasiedlone było  przez Celtów

                         W czasach rzymskich istniał tu obóz legionowy Brigetio  (97- V w. n e)

                      strzegący  zewnętrznej granicy Cesarstwa Rzymskiego i prowincji Panonii

                                                (część systemu fortyfikacji Limes Romanus)

                 Od pocz. VII w. do pocz. IX w był jednym ze strategicznie ważnych ośrodków 

                                             wojskowych Awarów

                    W strategicznym miejscu  gdzie Wag uchodzi do Dunaju, prawdopodobnie

                           już za panowania Stefana I (1000-38).istniała osada handlowa i port

                         W 1218 roku udokumentowano tam zamek (castrum Kamariense).

                                              

                                        Później zbudowano tu twierdzę  (1546-1592 )

                                    , następnie uzupełnioną o nowe fortyfikacje w XVII wieku.

                                       

                           Pierwsze przywileje miejskie  otrzymało 1.IV.1265 r. od króla Beli IV.

                            1541 -1543 zamek Komarno był  głównym punktem obronnym

                                            przeciwko   najazdom Turków

                                        Turcy dotarli do Komárna w 1594 roku .

                                      Zniszczyli dzisiejszą słowacką część miasta. 

                                        W XVIII w. miasto było ważnym ośrodkiem handlowym.

                W 1745 r cesarzowa  Maria Teresa nadała mu prawa wolnego miasta królewskiego

                  W 1777 r. wieś na prawym brzegu Dunaju oddzieliła się od pobliskiej wsi Szőny 

                       i powstała nowa wieś Új Szőny, która stała się dzisiejszym węgierskim 

                               miastem Komárom

                                    W XIX wieku zbudowano tu system twierdzy      

                          

                                     W czasie rewolucji węgierskiej . 1848–1849  

                                 twierdza Komárno  była  ostatnim terytorium węgierskim,

                                które poddało  się  wojskom austriackim 23.IX.1849 r   

                                             Twierdzy bronił  gen  György Klapka                         

                                                      

                           Od 1849 r.  siedziba  komitatu  Komarno .(Komárom vármegye)

                         1870 - status miasta wydzielonego ( törvényhásósí Jogú város)

                             

                                   

                       Do 1896 r Újszőny były administracyjnie niezależnym przedmieściem

                       1.VII.1896 r  oba miasta zjednoczyły się pod nazwą Komarom

                                      Újszőny  stały się - Komárom-Újváros 

                                          

                         W  1892 r  Komarom i  Új-Szőny, zostały połączone  mostem

                                drogowym  Most Elżbiety (1892)  i kolejowym (1910)

                    W 1898 roku w mieście powstała stocznia rzeczna ( na Wyspie Elżbiety)

                         9 .I. 1919 roku  północna część Komarna została zajęta przez

                                         czechosłowackich legionistów.

           (W pn. części miasta  znajduje się historyczne centrum miasta i twierdza Komarom)

                                 Traktat z Trianon (1920) ostatecznie ustalił

                      tu nową granicę czechosłowacko - węgierską przez środek Dunaju

                      Miasto  stało się ważnym czechosłowackim portem nad Dunajem.

                               Południowa część miasta pozostała na Węgrzech     

                                                                                   

                 2.XI.1938- 30.III.1945  pn. część miasta ponownie dołączyła do Węgier

 

                          Miasto zostało wyzwolone 31.III. 1945 r przez Armię Czerwoną .

                        1945 (formalnie 1947)- ponownie  w granicach Czechosłowacji

                               -   przywrócenie granicy z 1920 r

.      


                                                                     *******

                                                              Komárno

                                                                  Mesto Komárno

                    miasto powiatowe w kraju nitrzańskim, w południowej części Równiny Dunajskiej,

                             na lewym brzegu Dunaju, przy ujściu Wagu, na granicy z Węgrami, 

                                           naprzeciw węgierskiego miasta Komárom

                    

                                                           Powierzchnia -103,17 km²

                                                                     Herb miasta

                                                                          Od 1983 r ?

                                                Herb znany z pieczęci  z lat 1604 i 1699

 


.                                                   W 1745 roku Maria Teresa  nadała 

                                            nadała prawa wolnego miasta królewskiego  i nowy herb                                                                     

                                         Symbolizuje on  miasto  i twierdzę położoną  u zbiegu dwóch

                                                      rzek  Dunaju i Wagu

         
                                                                          Herb nadany  w 1745 r

                                                                            *********

                                                               

                                                                        lata 30  - XX w

                                                                              *****

                                                                           Flaga miasta


                                                                     *******

                                        Węgrzy stanowią ponad 60 % mieszkańców miasta

                          Miasto  w potocznym węgierskim  nazywa się je Észak-Komárom

                                 (Komárno Północne),Öregkomárom (Stare Komárno),

                                          Szlovák-Komárom (słowackie Komárno) 

                                 lub najczęściej Révkomárom (port Komárno). by  odróżnić ją 

                                                           od części węgierskiej.

                                          

                     Od X. 1919 r  administracyjnie w -Rábsko-Komárňansko-Ostrihomská župa

                              utworzonego z części komitatów Győr , Komárom i Esztergom

                                                  przyłączonych do Czechosłowacji

                                   1 .I. 1923  przyłączone do powiatu bratysławskiego

                                    6.XI. 1938- zajęcie miasta przez wojsko węgierskie

 .                        

                                         5.IV.1945 -ponownie  w granicach Czechosłowacji

                                 W 1945-1948 przesiedlono znaczną część mieszkańców na Węgry

                                                   Od 1.I.1993- w republice  Słowackiej

 

                                                         

                                                                     ***********

                                                               Komárom

                                                                Komárom Város

                                     – miasto nad Dunajem w północnych Węgrzech,

                                                    , nad granicą ze Słowacją.

                                          Miasto jest siedzibą władz powiatu Komárom

                          ( Komáromi járás)  w komitacie Komárom-Esztergom megye)

                                            

                                                                   Powierzchnia -70,19 km² 

                                                                           Herb miasta

                                                                 

                                                                              od.1990 r

                                                                         Poprzedni herb

                                                                            1974-1989

    

                                                                        

                                                                               ****

                                                                          Flaga miasta

                                                      

 

                                                                               *****

                                           Pozostała przy Węgrzech  południowa część miasta

                                      

                                      od 1923 -  w nowym komitacie Komárom és Esztergom 

                                               do 1983 i od  2013 r centrum powiatu

                                                                

                                      W 1977 r przyłączono do miasta  miejscowość  Szőny

                             1945-1991 w  mieście (fort Monostor ) stacjonowała  Południowa 

                                               Grupa Wojsk Armii Radzieckiej.
 

                                      

                                                                        ********

                                                     Znaczki pocztowe

                                                                     Znaczki Austrii

                                                                          1850-1871

                                                                        

                                                                          ********

                                                                    Znaczki Węgier

                                                                         Od   1871




                       

                                                         Dzisiejsza słowacka część miasta

                                                                          1938-1945

                                                                

                                                  



                                                                          *****

                                                   Komarno jest miejscem urodzenia

                                                                   Franza Lehára

                                 (1870–1948), austriackiego kompozytora pochodzenia węgierskiego

                                                                i Móra Jókaia (1825-1940)

                                                         węgierskiego pisarza i dziennikarza

                                                                           **********

                                                               Znaczki Czechosłowacji

                                                                  1919- 1938,1945-1992

 



     

 

                                                                            *****

                                                                Znaczki Słowacji 

                                                                         Od  1993

                                                               

                                        
       

                                                                                 ****

                        

,


.


 



czwartek, 28 marca 2024

Kiszyniów

 

                                       Kiszyniów położony jest na nizinie w centrum kraju

                                , nad rzeką Byk, prawym dopływem Dniestru                                          

                                                   Stolica i największe miasto Mołdawii.

                                                 Miasto zajmuje powierzchnię -565 km²

 

                                                                             *******

                                                                 Municipiul Chișinău


                                                                          Herb miasta

                                                                    od  31 .VIII. 1991 r

                                                            potwierdzony  25 .III. 2015 r

                                                                            *****

                                                                       od 19..XII. 2019 r

                                 Po bokach tarczy herbowej- 2 wieże ciśnień (Turnul de apă )

                 Wieża ciśnień powstała z inicjatywy burmistrza Kiszyniowa, Carola Schmidta 

          Jej projekt opracował architekt Aleksandr Bernardazzi, a oficjalne oddanie do użytku

                zlokalizowanego w najwyższym punkcie starego miasta budynku miało miejsce

                                                      12 grudnia 1892 roku

                      W 1971 roku w budynku utworzono Muzeum Miasta Kiszyniowa

            U zbiegu ulic str. Vasile Alecsandri oraz str. Veronica Micle   znajdowała się również

                        druga, bliźniacza wieża ciśnień, zburzona w 1963 roku.

                                 

                


                                                                          ********

                                                                         Poprzedni herb

                                                                   nadany  31.VII. 1930 r

                                                                              *****

                                                                       emblemat  od 1966

                                                                             *****

                                                                 Herb guberni besarabskiej

  .                                                                          ******

                                                                           Flaga miasta

                                                                          od 28.IX. 1998 r

 

                                                                                ******

                                 12.IV.1941 -podział miasta na  3 rejony

                                    Leniński, Krasnoarmejski i Staliński

                          28 .XI. 1961 rejon  Staliński przemianowano  na  Octombrie (Październik)

                    Obecnie  dzieli się na 5 sektorów: Centru, Botanica, Buiucani, Râșcani, Ciocana

                                                                         ******

                                                                     Centru

                                                                    Sectorul Centru

                                             Sektor  w środkowo-zachodniej części Kiszyniowa

                                                                   Powierzchnia -34 km²

                                                                               Herb

                                                                    od 19.XII.2019 r

                                     Buława - symbolizuje siedzibę  min ds obrony i innych

                                      Laska Eskulapa-  stanowiąca symbol medycyny nawiązuje 

                                                 do kompleksu szpitali

                                     4 srebrne tarczki i pole błękitne symbolizować mają siedziby

                                                  centrów tele-informacyjnych


                                                                              Flaga


                                                 1941-   rejon Lenin.( Ленинский район)

                                                 25 .VII. 1991-  nadanie nazwy Centru.

 

                                                                         ********

                                                                    Botanica

                                                                  Sectorul Botanica

                                           Sektor  w południowo-wschodniej części Kiszyniowa

                                                 obejmuje też miasto Sîngera  i gminę Băcioi

                                                              Powierzchnia -  158,7 km²    

                                                                               Herb

                                                                       od 19 .XII.2019 r

 

                                                Zielone pole   symbolizują  ogród botaniczny

                                           Brama -   symbolizuje lotnisko,bramę do Mołdawii

                                         Dacki smok symbolizuje  muzeum  i nazwy związane

                                           z historią  Daków (uważanych za  przodków Rumunów)

                                                                                 Flaga


                                                      

                                   Pierwsza wzmianka o wsi Muncești pojawiła się w 1824 r. 

                            W 1842 r. otwarto tu  Szkołę Ogrodniczą ( Școlii de Horticultură)

                                  Osada  powstała wokół Szkoły Ogrodniczej wraz z sąsiednimi 

                                             wioskami i przysiółkami

                                , Muncești, Malina Mare, Frumușica, Fulguleşti 

                                  została włączona w granice Kiszyniowa,  jako  przedmieście                       

                                    Od 1960 r duże osiedle mieszkaniowe

                                23.III. 1977 r.  -  utworzenie  rejonu  radzieckiego ( Советский район )                                                 

                                            1991     zmianie.nazwy rejonu  na  Botanica


                                                                              *******

                                                                       Buiucani

                                                                     Sectorul Buiucani 

                                            Sektor  w  części  północno-zachodniej Kiszyniowa

                                            obejmuje też  miasta Durleati i Vatra oraz gminami

                                                           Condrica, Ghidighici  i Truseni

                                                    

                                                                Powierzchnia -134 km²

                                                                         Herb rejonu

                                                                     od  19.XII. 2019 r

                           Na piersi orła tarczka o purpurowym polu - symbolu władzy

                      Pośrodku laska  z głową tura  -  symbolizuje znajdujące się na terenie rejonu  

                           parlament,  sąd konstytucyjny  i rezydencję prezydenta

                          Krzyż -  2 prawosławne metropolie i biskupstwo katolickie

                        Pochodnia - wyższe uczelnie i  uniwersytety,biblioteka  i muzea narodowe

.

                                                                              Flaga

                                                  

                               


                                            Nazwa  sektora pochodzi od dawnej wsi Buiucani 

                                                        z 1608 r 


                                                     12.IV.1941 - „raionul Krasnoarmeisk”,

                                        23 .XII 1964  – przemianowanie  na  „raionul Frunze"

                                                           Od  1991 -  Sectorul Buiucani

                    

                                                                         *****

                                                                  Ciocana

                                                                  Sectorul Ciocana

                                    Sektor w  wschodniej części Kiszyniowa  (27,8 km²)

                              obejmuje  też miasto Vadul lui Voda i gminy Bubuieci, Budieti, 

                                                        Coloni, Cruzeti i Tohatin

                                                                Powierzchnia -148 km²

                                                                              Herb

                                                                     od 19.XII.2019 r

                       Czarny mur ceglany -przedsiębiorstwa budowlane i związane z budownictwem

                        Słońce -położenie we wschodniej  części Kiszyniowa i symbol elektrowni

                   

                   Skrzyżowane młotki  nawiązują  do nazwy   rejonu   pochodzącej  od słowa czekan

                                                              Źródło -zasoby  wodne

                                                                                  Flaga

                                      

                                      Nazwa sektora pochodzi od nazwy  wioski Ciocana Noua.

                                                 włączonej w granice  Kiszyniowa  w 1959 roku

                    

                                                                            ******

                                                                      Râșcani

                                                                   Sectorul Râșcani

                                               Sektor w  północno-wschodniej części Kiszyniowa

                                    obejmuje też  miasto  Cricova i gminy   Ciorescu, Grătiești, Stăuceni

                                                             Powierzchnia -
55,13 km²

                                                                         Herb rejonu

                                                                       od 19.XII.2019 r

                      Złoty wóz pocztowy   -symbolizuje  podmiejską wieś Stara Poczta

              włączoną   w latach 20-XX w do Kiszyniowa                         

                    Most i kotwica -symbolizuje  rzekę  Byk  stanowiącą  jedną z granic  sektora 

                        Kamień z którego zbudowany jest most  - to dawne kamieniołomy

                                   Kotwica z herbu rodu  Rîșcani dawnych właścicieli  (1772)


                                                                             Flaga


                                                                       12 .IV.1941- rejon   Stalin

                                                               Od 28 .XI 1961 - Октябрьский район

                                                                   25.IX. 1991 obecna nazwa

 

                                                                          *****

                              Nazwa Chișinău pochodzi od starorumuńskiego słowa chișla („źródło”)

                                i nouă („nowy”)  ponieważ miasto zostało zbudowane wokół źródła.

                                   

                                            

                                                           1436 -wieś klasztorna

                                                    Kiszyniów założono w 1466

                                     miasto było stolicą żupy (rum. județul) Lăpușna

                                                     1530-1812  tureckie lenno


                                                1812 -aneksja przez Rosję (Кишинёв)

                                                             1818- status miasta 

                                                       stolica  obwodu besarabskiego

                                                   1873 -1917 stolica  guberni besarabskiej                                                  

                                        W 1917 r. w Kiszyniowie rozpoczęła pracę Rada Kraju,

                                           która ogłosiła 15 grudnia autonomię Mołdawii                                          


                                   24  I.1918- zajęcie przez wojska rumuńskie ( gen. Brosteanu )                                                                                      

                                                     9.IV..1918 - włączenie do Rumunii


                                              28.VI.1940 -   zajęcie przez Armię Czerwoną                            

                                                 Od  2 .VIII.1940 -stolica Mołdawskiej SRR 

                                      17 .VII. 1941 r. wojska niemieckie zdobyły Kiszyniów

 

                                        24 .VIII. 1944 ponowne zajęcie przez  Armię Czerwoną

                                           31. VIII.1989 powrót do rumuńskiej nazwy miasta  Chișinău.

                                                        27.VIII.1991-stolica niepodległej Mołdawii

 


                                                                       ***********

                                                           Znaczki pocztowe

                                                                    Znaczki Rosji

                                                                         1858-1918

                                                              

                                                                           ******

                                                                 Znaczki Rumunii

                                                               1918-1940,1941-1944

 


                                                                                ****

                                                                       Znaczki ZSRR

                                                                  1940-1941,1944-1991

 


                                                            

                                                                               ******

                                                                  Znaczki Mołdawii






 

                             
 

                                                                          ******