Wojtek z Roztoki. : Powiat bielski (województwo śląskie)

Powiat bielski o powierzchni 458 km² położony w południowej części
woj. śląskiego został utworzony w ramach reformy administracyjnej w 1999 r

            Zajmuje bardzo zróżnicowany pod względem krajobrazowym i kulturowym obszar,
              rozciągający się od Kotliny Oświęcimskiej w kierunku południa przez Dolinę Górnej
             Wisły, Pogórze Wilamowickie, Pogórze Śląskie, Beskid Śląski i Beskid Mały.

Powiat tworzy 10 gmin otaczających miasto Bielsko-Biała

Jego siedzibą jest miasto Bielsko-Biała.

Powierzchnia - 458,64 km²

Herb powiatu

ustanowiony przez radę powiatu w dniu 31 marca 2011 r.

tarcza dwudzielna w słup, w polu prawym błękitnym połuorzeł złoty, w polu lewym czerwonym połuorzeł biały o złotym dziobie i szponach z takąż przepaską zakończoną trójliściem przez skrzydło. Na głowach połuorłów wspólna korona złota, ogony spięte takimż pierścieniem.

Złoty orzeł w błękitnym polu symbolizuje Śląsk - jest to herb księstwa cieszyńskiego, natomiast biały orzeł ze złotą przepaską ziemię krakowską. Przedstawiono w ten sposób obie historyczne ziemie wchodzące obecnie w skład powiatu

– na zachodzie należące do Śląska Opolskiego, a później Cieszyńskiego, zaś na wschodzie do dzielnicy senioralnej, czyli ziemi krakowskiej.

Flaga

**********

Królestwa Polskiego, w woj. krakowskim w powiecie śląskim.

Po rozbiorach znalazły się w zaborze austriackim,

istniał w latach 1855–1950

1867–1918 powiat kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii

z siedzibą w Białej

Od 1920 - w woj. krakowskim

Podczas II wojny światowej włączony do Landkreis Bielitz

. który powstał we wrześniu 1939 z powiatów bielskiego, bialskiego i wadowickiego

włączonych do III Rzeszy

W 1945 przywrócono powiat

1 stycznia 1951 Bielsko i Białą połączono w jeden organizm miejski – Bielsko-Białą,

która wraz z gminami Biała, Bestwina, Bystra-Wilkowice i Szczyrk znalazła się

w powiecie bielskim w woj. katowickim ( tam gdzie wcześniej znajdowało się Bielsko),

natomiast pozostałe jednostki zniesionego powiatu bialskiego pozostały w woj. krakowskim:

gminę Porąbka włączono do powiatu żywieckiego, a miasto i gminę Oświęcim, miasto i gminę Kęty, miasto Wilamowice oraz gminy Brzeszcze i Osiek weszły w skład reaktywowanego powiatu oświęcimskiego (tego samego dnia utworzono tam też również gminę Wilamowice z części obszaru gmin Bestwina i Kęty.

1975-1998 - w województwie bielskim

Od 1999 w województwie śląskim

*******

Miasta i gminy w małopolskiej części powiatu

Szczyrk

leży na południe od Bielska-Białej, północny wschód od Wisły i północny zachód od Żywca,

w dolinie Żylicy, w Beskidzie Śląskim, na Żywiecczyźnie (Małopolska)

Powierzchnia -39,07 km²

Herb miasta

uchwałą Rady Miejskiej nr XXX/167/93 z 26 lutego 1993 roku.

nawiązanie do XIX w (1860) pieczęci gminnej

na okrągłej tarczy owalne koło oznaczające słońce z zaokrąglonymi promieniami.

Pod słońcem w połowie tarczy mieści się drewniana rogalka z potrójnym uzębieniem

a pod nią gliniany garnek z jednym uchem.

Po obu stronach garnka znajdują się pochylone liście ułożone po pięć w każdym zestawie.

W dolnej części koła podwójna fala. Stylowy napis „Szczyrk” znajduje się nad słońcem

i ma kształt półokręgu.

poł. XV w powstanie wioski Szczyrk

najdalej na zachód wysunięta miejscowość Małopolski

pocz. XVI w -osiedlanie się Wołochów ,osada pasterska

Od 1772 -1918 w granicach Austrii

od 1920 w woj. krakowskim ,

miejscowość letniskowa

1941-1945 Amtsbezirk Schirk

W 1946 z gminy Bystra-Wilkowice wyodrębniono wieś Szczyrk

tworząc z niej osobną gminę Szczyrk

1 kwietnia 1946 utworzono gminę Szczyrk

1.I.1956 status osiedla

1.I.1973 -prawa miejskie

*********

Wilamowice

Miasto i Gmina Wilamowice

położona na południu Kotliny Oświęcimskiej i północnej części Pogórza Śląskiego.

pomiędzy Bielskiem-Białą a Oświęcimiem

W skład wchodzi miasto Wilamowice i 5 sołectw

Pisarzowice, Dankowice, Stara Wieś, Hecznarowice i Zasole Bielańskie.

Powierzchnia - 56,72 km²

Herb miasta

zatwierdzony 23.X.1936 MSW RP

przedstawia na błękitnej tarczy złoty trójkąt z okiem Bożej Opatrzności w złotej chwale.

Herb nawiązuje do wezwania kościoła parafialnego w Wilamowicach,

który po odbudowie w 1661 r. otrzymał wezwanie Trójcy Świętej

Wzorowany na pieczęci zarządu dominium wilamowickiego

używanej w latach 1857-1882

*********

przełom XIII i XIV w powstanie osady

założonej przez osadników przybyłych z zachodu ( z Fryzji i Flandrii ),

którzy wcześniej założyli inną pobliską osadę, obecną Starą Wieś.

Nazwa pochodzić ma od imienia Wilhelm (w jego dolnoniemieckim wariancie Wilam),

lub nawet szkockiego William, domniemanego zasadźcy ze Szkocji

1325-1327 pierwsze wzmianki

Od 1772 - 1918 w granicach Austrii (Galicja)

17.II.1818 -status miasteczka

Podczas II wojny światowej miejscowość została zaanektowana

przez III Rzeszę (Wilmesau)

Od 1951 gmina Wilamowice w pow. oświęcimskim

1975-1998 - w woj bielskim

1999 - w woj śląskim

*******

Gmina Bestwina

położona jest w Kotlinie Oświęcimskiej u ujścia rzeki Biała do Wisły.

Powierzchnia 37,92 km²

Herb gminy

Od .....

Herb nawiązuje do hodowli ryb w Bestwinie

,znanej od średniowiecza

1457 r. Bestwina wraz z Księstwem Oświęcimskim sprzedana została na rzecz Korony Polskiej

W 1564 r miejscowość wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim leżała

w granicach Korony Królestwa Polskiego, w woj. krakowskim w powiecie śląskim.

którym pozostawała do I rozbioru Polski w 1772 r

1951 r. Bestwina, Kaniów, Bestwinka i Janowice w ramach reformy administracyjnej

zostały włączone do powiatu bielskiego w woj. katowickim

1.02.1977 r. gmina Bestwina została włączona do Miasta i Gminy Czechowice – Dziedzice.

1.10.1982 r. zostaje reaktywowana gmina Bestwina

Od 1999 r gmina Bestwina jest częścią powiatu bielskiego w woj. śląskim.

*************

Gmina Buczkowice

w skład której wchodzą cztery sołectwa: Buczkowice, Rybarzowice, Godziszka i Kalna,

położona jest na płaskowyżu Kotliny Żywieckiej u podnóża gór: Skalite, Magura i Skrzyczne.

Powierzchnia - 19,33 km²

nieoficjalne herby sołectw tworzących gminę

Nazwa wsi pochodzi „od buczków” – czyli drzew bukowych, które przed

wiekami rosły na tym obszarze, tworząc bardzo gęste lasy bukowe

1976-1990 cały obszar gminy Buczkowice, należał administracyjnie do gminy Szczyrk.

********

Gmina Kozy

gmina jednowioskowa leżąca u podnóża Beskidu Małego.

Powierzchnia - 26,9 km²

Herb gminy

uchwała Nr XV/111/2004 Rady Gminy Kozy .

z dnia 29 kwietnia 2004 r

W czerwonym polu dwie koźle głowy, do siebie, srebrne o porożu złotym ,

a pod nimi trójwzgórze również srebrne

Flaga

Wymieniona po raz pierwszy w 1326 r. na liście wizytowanych parafii w Polsce jako

„Duabuscapris seu Siffridivilla, co oznacza Dwie Kozy, posiadłość ziemska Siegfryda.

Historycznie miejscowość jest częścią księstwa oświęcimskiego

*********

Gmina Porąbka

gmina położona nad Sołą, wśród stoków Beskidu Małego i jezior:

Międzybrodzkiego i Czanieckiego

Siedziba gminy to Porąbka, pozostałe sołectwa: Bujaków, Czaniec, Kobiernice.

Herb gminy

nawiązanie do odbitki pieczęci gminy z roku 1877 i 1900

Gminę Porąbka przyłączono do powiatu żywieckiego.

Zapora Porąbka – zapora wodna wybudowana w latach 1928–1937

w Międzybrodziu Bialskim Spiętrza wody rzeki Soły, tworząc Jezioro Międzybrodzkie

Zapora w Porąbce, w rzeczywistości mieści się ona na terenie Międzybrodzia Bialskiego,

200 metrów od zachodniej granicy z Porąbką ( Łazki 1, 34-312 Międzybrodzie Bialskiej)

*******

Gmina Wilkowice

położona na pograniczu Beskidu Śląskiego i Małego oraz Kotliny Żywieckiej.

W skład gminy wchodzą trzy sołectwa: Wilkowice – siedziba gminy oraz Bystra

(obejmujące dawne wsie Bystra Krakowska i Bystra Śląska) i Meszna.

Powierzchnia - 33,9 km²

Logo od 10 lutego 2021 r., ustanowione na mocy

Zarządzenia nr 42/2021 Wójta Gminy Wilkowice,

Poprzednie logo

Symbole sołectw

Wilkowice

1934-1954 Gmina Bystra-Wilkowice

dotychczasowe gminy: Buczkowice, Bystra (Krakowska), Godziski (obecnie Godziszka)

, Meszna, Rybarzowice, Szczyrk i Wilkowice.

1 kwietnia 1946 roku został z niej wyłączony Szczyrk

9 marca 1953 zmieniono nazwę woj. katowickiego

1 stycznia 1973 roku została utworzona gmina Wilkowice,

obejmująca znaczną część dawnej gminy Bystra-Wilkowice

**************

Bielsko-Biała znajduje się w południowej części woj. śląskiego, na granicy (rzeka Biała)

historycznych regionów:

Śląska Cieszyńskiego (dzielnice lewobrzeżne) i Małopolski, a ściślej ziemi krakowskiej (dzielnice prawobrzeżne)

Biała Krakowska

historyczna dzielnica Bielska-Białej, wschodnia część śródmieścia tego miasta,

położona u zbiegu rzek Niwki i Białej.

Osada, a następnie miasto Biała zapożyczyła nazwę od rzeki Białej.

Herb miasta

w polu zielonym dwie czerwone pięciopłatkowe róże ułożone w pas (symbol męczeństwa i krwi Chrystusa lub zapowiedź pomyślności i szczęścia „młodych” mieszczan).