Aktualne granice województwa śląskiego (od 1999 r) obejmują tylko kawałek wschodniej części dawnego Śląska. Pozostała część województwa śląskiego to historyczna Małopolska
na mapce kolorem czerwonym zaznaczone są ziemie
historycznej Małopolski w granicach woj. śląskiego
Zagłębie Dąbrowskie, Ziemia Żywiecka, Ziemia Częstochowska i znaczna część obszaru Podbeskidzia.
O wejściu tych ziem w skład województwa śląskiego zadecydowały nie względy historyczne
tylko polityczne i gospodarcze.
Częstochowa
miasto na prawach powiatu , w województwie śląskim,
siedziba powiatu częstochowskiego.
Położone na Wyż.Woźnicko-Wieluńskiej i częściowo Krakowsko-Częstochowskiej,
nad Wartą i Stradomką
Powierzchnia - 160 km²
Herb miasta
Uchwała Nr 341.XXV.2020 Rady Miasta Częstochowy
z dnia 27 lutego 2020 r
Na bocznych wieżach widnieją złoty lew i złoty orzeł.
Są to znaki heraldyczne założyciela miasta księcia Władysława Opolczyka
Herb w latach 1992-2020
Kruk -w herbie miasta zapożyczony został z herbu zakonu paulinów
Częstochowa, pomimo tego że znajduje się w granicach województwa śląskiego,
historycznie, kulturowo i etnicznie należy do Małopolski
Częstochowa leży w dawnej ziemi krakowskiej historycznej Małopolski,
w XV wieku położona była w powiecie lelowskim w województwie krakowskim
Prawa miejskie (Stara Częstochowa) nadane ok.1377 przez księcia
Władysława Opolczyka który w 1382 ufundował
klasztor paulinów na Jasnej Góry
W 1717 wieś Częstochówka otrzymała prawa miejskie
Od 1793 - w zaborze pruskim
1807 w Księstwie Warszawskim
od 1815 w Królestwie Polskim ( od 1867 w guberni piotrkowskiej)
Współczesna Częstochowa powstała z połączenia Starej Częstochowy
z Częstochówką 19 sierpnia 1826 roku
3.VIII.1914- 12.XI. 1918 okupacja niemiecka
26 .IV.1915-4.XI.1918- Cesarsko-Królewska Enklawa Jasna Góra
1919-1950 miasto powiatowe w woj. kieleckim
3 września 1939 -16 stycznia 1945 okupacja niemiecka (GG)
Od 1950 w woj.katowickim
powiat miejski Częstochowa
1975–1998 stolica województwa częstochowskiego
Od 1999 w województwie śląskim
Jasna Góra – sanktuarium wraz z klasztorem zakonu paulinów w Częstochowie,
położone na wzgórzu o tej samej nazwie.
Jedno z ważniejszych miejsc kultu maryjnego oraz najważniejsze centrum pielgrzymkowe
katolików w Polsce, ze znajdującym się obrazem Matki Bożej Częstochowskiej,
który uważany jest za cudowny
*******
Powiat częstochowski
położony na północnych krańcach Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Siedzibą władz powiatu jest miasto Częstochowa
Zajmuje obszar -1520 km²
Herb powiatu
Wieża i orzeł na niej nawiązują do budowli obronnych Orlich Gniazd (zamków Jury Krakowsko- Częstochowskiej). Orzeł symbolizuje także królewską własność miast ziemi częstochowskiej.
Lilia heraldyczna nawiązuje do miejscowego kultu maryjnego.
Flaga
W 1867 roku powstał powiat częstochowski z fragmentów powiatu
wieluńskiego i powiatu olkuskiego
Wchodził w skład guberni piotrkowskiej. po 1918 znalazł się w woj. kieleckim.
. Przetrwał okres 1867-1952 w prawie niezmienionym kształcie.
1939- 1945 okupacja niemiecka
włączenie do III Rzeszy (część zach.)
tereny pozostałe z Częstochową w GG
Po II wojnie światowej powiat należał początkowo do woj. kieleckiego
W 1950 włączono go w skład województwa katowickiego
W 1975 powiaty został zniesione
terytorium zniesionego powiatu włączono do nowo utworzonego
województwa częstochowskiego .
W 1999 r powiat został przywrócony w nowym województwie śląskim .
**********
Dąbrowa Górnicza
miasto na prawach powiatu w woj. śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej,
nad Czarną Przemszą i Białą Przemszą, na wschodnim krańcu Górnośląskiego Okręgu
Przemysłowego (GOP), w Zagłębiu Dąbrowskim, będącym historyczną częścią
zachodniej Małopolski
Powierzchnia -188 km²
Herb miasta
używany od momentu założenia miasta od 30 VI.1916 r
obecna wersja od 1996 r
Flaga
W drugiej połowie XVIII wieku (1785) na terenach dzisiejszego miasta odnaleziono pokłady
węgla kamiennego, co było głównym motorem jego rozwoju.
Ogromny wkład w rozwój Dąbrowy miał Stanisław Staszic, którego marzeniem
było utworzenie na tych ziemiach prężnie działającego okręgu przemysłowego.
od 1815 -w Królestwie Polskim
od 1867 w powiecie będzińskim w guberni piotrkowskiej
24 stycznia 1915 roku Dąbrowa znalazła się pod okupacją austriacką
W latach 1915–1919 istniał powiat dąbrowski
18 sierpnia 1916 roku Dąbrowa otrzymała od władz austriackich prawa miejskie
( Dombrowa in Polen )
1919 r. Rada Miejska przyjęła nazwę Dąbrowa Górnicza
W czasach II RP wraz z całym regionem wchodziła w skład województwa kieleckiego
4.IX.1939 - 27.I.1945 okupacja niemiecka, przemianowanie na Redenberg
Od I. 1949 – miasto wydzielone Dąbrowa Górnicza
Wybudowanie w latach 1972–1976 w rejonie Ząbkowice-Łosień.
największego w kraju i jednego z największych w Europie Kombinatu Metalurgicznego
Huta Katowice – obecnie ArcelorMittal Poland S.A.
W obrębie dzisiejszego miasta znajdują się dzielnice które miały status miejski
**************
Strzemieszyce
Ząbkowice
Ząbkowice Będzińskie – dzielnica Dąbrowy Górniczej
położona 8 km na północny wschód od centrum miasta
1956 -status osiedla .
1962-1977 prawa miejskie
Od 1 lutego 1977 w granicach miasta
*********
Jaworzno
– miasto na prawach powiatu w woj. śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej.
leży po południowo-wschodniej stronie rozwidlenia rzek: Biała Przemsza i Przemsza,
które wyznaczały tzw. Trójkąt Trzech Cesarzy
Jest głównym miastem Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego
Historycznie stanowi część Małopolski
Powierzchnia -152 km²
Herb miasta
od 28 I.1966
potwierdzony statutem miejskim uchwalonym
24 IV.2003 r
Nawiązanie do XIX w pieczęci gminnej Jaworzna
Poprzednie wersje herbu
do 1966 r
Herb z wyobrażeniem górnika rąbiącego kilofem skałę
za górnikiem drzewo nawiązujące do nazwy miasta
Flaga
Jaworzno swoją nazwę wzięła od słowiańskiej nazwy drzewa jawor
(Acer pseudoplatanus).
Po raz pierwszy Jaworzno występuje w źródłach z 1242 r (Iavorno)
Po III rozbiorze Polski Jaworzno znalazło się w zaborze austriackim.
W latach 1809–1815 zostało włączono do Księstwa Warszawskiego
W latach 1815–1846 Jaworzno było częścią Rzeczypospolitej Krakowskiej
Od 1846 r. do 1918 r. należała do Wielkiego Księstwa Krakowskiego,
w ramach zaboru austriackiego.
główne miasto tzw. Zagłębia Krakowskiego,
1901- prawa miejskie
W czasie II wojny światowej miasto znalazło się pod okupacją niemiecką.
Zostało włączone do III Rzeszy ( Stadt Jaworzno, Arnshalde)
Od 1956 - powiat miejski (połączenie Jaworzna i Szczakowej)
Do 1975 r. należało do województwa krakowskiego.
W latach 1975–1998 w granicach woj. katowickiego.
*****
Jeleń
część i dzielnica miasta Jaworzno, położona w południowej jego części
nad rzeką Przemszą
W przeszłości była wsią, 1958 roku otrzymał status osiedla
w latach 1973–1977 był miastem
. ****
Szczakowa
dzielnica Jaworzna od 20.III.1956
. W latach 1933–1956 była samodzielnym miastem
1896 - status małomiasteczkowy
******
Sosnowiec
miasto na prawach powiatu w woj. śląskim, w Zagłębiu Dąbrowskim
będącym częścią zachodniej Małopolski.
Położone na Wyżynie Śląskiej, stanowiącej część Wyżyny Śląsko-Krakowskiej,
nad 3 rzekami: Czarną Przemszą, Białą Przemszą i Brynicą.
Znajduje się we wschodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).
Powierzchnia- 91 km²
Herb miasta
ustalony w 1904 roku przez miejscową Radę Miejską
W polu górnym białym spływ dwu błękitnych wstęg rzecznych do czerwonej granicy.
W polu dolnym przekrój geologiczny uskoku tektonicznego przez trzy pokłady węgla
w barwach czarno - żółtych
Herb nawiązuje do położenia miasta w widłach Czarnej i Białej Przemszy
oraz jego górniczego charakteru.
Flaga
Nazwa miasta pochodzi od borów sosnowych porastających te tereny przed 1830 r
Pierwotna nazwa miasta brzmiała Sosnowice
10 czerwca 1902 -prawa miejskie,
miasto w guberni piotrkowskiej, powiat będziński
27.IV.1920 - oficjalna zmiana nazwy na Sosnowiec
1935 (1928)-1975 powiat miejski
1939-1945 okupacja niemiecka (Sosnowitz),
włączenie do III Rzeszy
Od 1945 w woj. katowickim
Od 1999 r leży w małopolskiej części województwa śląskiego
*******
Miasta włączone w obręb Sosnowca
Kazimierz
wschodnia dzielnica Sosnowca, w której znajduje się
Kopalnia Węgla Kamiennego Kazimierz-Juliusz.
W latach 1954–1967 osiedle typu miejskiego,
1967–1975 wraz z Ostrowami Górniczymi tworzył Kazimierz Górniczy –
samodzielne miasto w powiecie będzińskim
*******
Klimontów – wschodnia, duża dzielnica Sosnowca.
W latach 1967–1975 samodzielne miasto w powiecie będzińskim
Herb
***********
Zagórze
północna dzielnica Sosnowca
1954 -status osiedla, 1967 -prawa miejskie
Herb miasta 1968-1975
***********
Porąbka
- dzielnica Sosnowca , na prawym brzegu rzeki Bobrek
W 1967 uzyskała prawa miejskie, w 1973 została przyłączona do
Kazimierza Górniczego, a w 1975 wraz z nim do Sosnowca.
Herb miasta 1968-1973
********
Powiat będziński
Położony jest w centralnej części woj. śląskiego,nad rzeką Czarną Przemszą
Historyczna stolica Zagłębia Dąbrowskiego
Zajmuje powierzchnię 368 km²
Herb powiatu
przyjęty 4.XI. 2001 r
w polu czerwonym orzeł srebrny z koroną złotą nad murem fortecznym srebrnym
z dwiema takimiż basztami blankowymi i bramą otwartą ze złotymi wrotami.
Herb powiatu nawiązuje do herbu miasta Będzin
Flaga
Powiat będziński jako samodzielna jednostka administracyjna został wydzielony
z powiatu olkuskiego w 1867 roku w guberni piotrkowskiej
1915-19 podział powiatu między okup. niemiecką (pow. będziński)
i austro-węgierską (pow. dąbrowski )
2 sierpnia 1919 – scalenie powiatu będzińskiego i dąbrowskiego
pod nazwą będzińsko-dąbrowski (w 1923 r. powrót do nazwy powiat będziński)
w ramach nowo utworzonego województwa kieleckiego
1.I. 1927 – wyodrębnienie z powiatu będzińskiego nowego powiatu zawierciańskiego
1939 -1945 okupacja niemiecka ( Landkreis Bendsburg)
7 lipca 1945 r. powiat będziński (oraz zawierciański) przyłączono
do województwa śląskiego
22.III. 1948 – 1.VI.1975 powiat grodzki w Będzinie
1999 r reaktywowanie w Polsce powiatów, w tym powiatu będzińskiego w nowych granicach
Utracił swoje wschodnie i zachodnie krańce, zyskując nieco na północy (Siewierz).
Wyłączenie z powiatu będzińskiego jego północno-wschodniego obszaru, który stanowi gmina
Ożarowice (z Międzynarodowym Portem Lotniczym KATOWICE w Pyrzowicach)
i przyłączeniu go do górnośląskiego powiatu tarnogórskiego.
1 stycznia 2002– włączenie do powiatu będzińskiego jako eksklawy miasta Sławkowa,
przeniesionego z powiatu olkuskiego w woj. małopolskim
**********
W 1973 do Będzina włączono miasta Łagisza
w 1975 - Grodziec
1977 - 1991 Wojkowice
Łagisza
dzielnica Będzina leżąca w jego północnej części.
latach 1915–1954 siedziba gminy Łagisza, w latach 1969-1972 samodzielne miasto.
Grodziec
dzielnica Będzina położona w północno-zachodniej części miasta
w latach 1951−1975 samodzielne miasto
****
Wojkowice
18 lipca 1962 r. prawa miejskie pod nazwą Wojkowice
. W lutym 1977 r. Wojkowice włączono do miasta Będzin
1 stycznia 1992 ponownie zostały samodzielnym miastem
*****************
Powiat kłobucki
położony na północy woj. śląskiego.
.Jego siedzibą jest Kłobuck
Powierzchnia -889 km²
Herb powiatu
ustanowiony uchwałą Rady Powiatu w Kłobucku
z dnia 22 maja 2009
Kłobuk jest elementem nawiązującym do herbu Kłobucka – miasta będącego siedzibą powiatu.
Hełm ten znajdował się na pieczęciach miejskich Kłobucka od czasów średniowiecznych.
Orle skrzydło zaś, zaczerpnięto z herbu Krzepic, drugiego miasta znajdującego
się w powiecie kłobuckim
Powiat utworzony został w 1952 roku z północnej części
powiatu częstochowskiego
Po likwidacji powiatu w 1975 jego terytorium włączono do nowo utworzonego
województwa częstochowskiego
Ponownie utworzony w 1999 roku w nowym województwie śląskim
********
Powiat myszkowski
leży w pn.-wsch. części woj.śląskiego , na skraju północnej części
Wyżyny Częstochowskiej i Obniżenia Górnej Warty
Powierzchnia -497 km²
Herb powiatu
w czerwonym polu tarczy zwrócone ku sobie głowy orłów.
Po prawej głowa orła krakowskiego - srebrna w złotej koronie ze złotym dziobem,
z lewej cieszyńskiego - złota w złotej koronie nad zamkiem srebrnym
Orzeł cieszyński nawiązanie do przynależności części terytorium powiatu
do Piastów z linii cieszyńskiej (do 1443 r)
Flaga
Herb powiatu w latach 2000-2013
Powiat został utworzony 1 stycznia 1956 roku w województwie
stalinogrodzkim z części powiatu zawierciańskiego
1 czerwca 1975 roku całe terytorium zniesionego powiatu myszkowskiego
włączono do nowo utworzonego województwa częstochowskiego
W 1999 roku powiat myszkowski został przywrócony w nowym
województwie śląskim
*************
Powiat zawierciański
leży we wschodniej części województwa na obszarze Wyżyny Częstochowskiej , Niecki Włoszczowskiej i progu Lelowskiego
Powierzchnia- 1003 km²
Herb powiatu
z dnia 31 sierpnia 2000 r
Orzeł symbolizuje położenie ziem powiatu w historycznej Małopolsce
Biały zamek z wieżami - nawiązanie do systemu obronnych zamków
jurajskich (Ogrodzieniec)
Połowa koła zębatego symbolizuje przemysł
Kłosy symbol rolnictwa
Faliste wstęgi rzeki powiatu (Warta,Pilica, Czarna Przemsza)
Flaga
XV w. ziemia zawierciańska znajdowała się na pograniczu śląsko - małopolskim
1 lipca (19 czerwca) 1915– połączenie Zawiercia Dużego i Zawiercia Małego
w miasto Zawiercie
Od sierpnia 1915 roku tereny zawierciańskie były administrowane przez władze
niemieckie i austro -węgierskiej
Powiat utworzony po raz pierwszy 1 stycznia 1927 roku z części
powiatu będzińskiego w woj. kieleckim
W czasie II wojny światowej część ziem powiatu została włączona do Rzeszy,
a część znalazła się w Generalnej Guberni (Niegowa i Żarki))
Zawiercie przemianowane zostało na Warthenau
7 lipca 1945 r. powiat przeszedł z woj. kieleckiego do woj. śląskiego
1975 likwidacja powiatu ,terytorium powiatu w woj. katowickim
1999 r przywrócenie powiatu w nowym województwie śląskim
**************
******************
Znaczki pocztowe
Znaczki austriackie
1850-1918
Jaworzno, Szczakowa,
****
Znaczki rosyjskie
1858-1860,1865-1915
Będzin, Częstochowa,Dąbrowa Górnicza,
Myszków, Zawiercie, Sosnowiec
Znaczki Królestwa Polskiego
1860-1865
Częstochowa (158)
Kłobuck (159)
Myszków (168)
Zawiercie ( 172)
Dąbrowa 176
***********
Znaczki okupacyjne austro-węgierskie
1915-1918
Dąbrowa Górnicza, Strzemieszyce, Zagórze, Niwka i Klimontów.
************
Znaczki okupacyjne niemieckie
1915-1918
Sosnowiec, Będzin (Bendzin), Grodziec , Zawiercie
,Częstochowa (Czenstochau)
**********
1939-1945 - Znaczki GG
Częstochowa
********
Znaczki III Rzeszy
Jaworzno, Sosnowiec, Będzin, Zawiercie
********
Znaczki polskie
od 1918 r
Znaczki lokalne
1916 Sosnowiec
W 1916 roku magistrat zorganizował pocztę w obrębie miasta i okolicy.
Wydano znaczki- 2 emisje lecz niemieckie władze okupacyjne zabroniły ich
używania.
Wydano wówczas trójkątną zalepkę bez podanego nominału.
Po 2 tygodniach władze niemieckie zabroniły ich stosowania.
Stosowane były od 24.07.1916 do 7.08.1916.
Zawiercie
znaczki poczty miejskiej Zawiercia, były w obiegu pocztowym od 10 do 14 stycznia 1916 r. Okupacyjne władze niemieckie nie otworzyły w Zawierciu urzędu pocztowego, w związku z czym korespondencję odsyłano do odległego o 35 km Sosnowca.
W celu udogodnienia mieszkańcom komunikacji pocztowej magistrat Zawiercia utworzył miejski urząd pocztowy i wprowadził znaczki doręczeniowe, na które nie otrzymał stosownego zezwolenia. Po czterech dniach niemiecki urząd pocztowy w Sosnowcu odmówił przyjmowania przesyłek ze znaczkami Zawiercia. Sprzedaż znaczków została wstrzymana, a ich zapasy skonfiskowano.
*******
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz