wtorek, 7 września 2021

Małopolskie powiaty w województwie łódzkim

                                      Województwo łódzkie  położone w środkowej Polsce, 

                                          na pograniczu pięciu krain   historycznych:

                                    ziemi wieluńskiej, ziemi sieradzkiej, ziemi łęczyckiej

                                        Mazowsza i Małopolski ( ziemia opoczyńska )


                                                                      ********

                                                      Powiat opoczyński

                                 Powiat  leży we wschodniej części województwa łódzkiego.

                na Wyżynie Kielecko - Sandomierskiej, obejmując obszar Wzgórz Opoczyńskich. 

                                                             Powierzchnia - 1039 km²

                                                                       Herb powiatu

                                   ustanowiony Uchwałą Nr X/91/07 Rady Powiatu w Opocznie 

                                                           z dnia 26 listopada 2007 r.

                Tarcza dwudzielna w słup. W polu prawym czerwonym trzy srebrne pasy.

    W polu lewym błękitnym znajdują się trzy złote gwiazdy w słup przy brzegu pola tarczy. 

                                      Z prawej strony postać św. Bartłomieja.

          Pasy i gwiazdy to element herbu Ziemi Sandomierskiej, na której terenie leży powiat. 

                                                          

                        Św. Bartłomiej widniał w pierwotnym herbie miasta Opoczna.

                                                                     Flaga powiatu


                                                                             *******

 Powiat opoczyński obejmuje 8 gmin: 2 miejsko-wiejskie (Drzewica i Opoczno) i 6 wiejskich (Białaczów, Mniszków, Paradyż, Poświętne, Sławno i Żarnów

oraz dwa miasta: Opoczno i Drzewicę

                                              

                                                                Opoczno

                                                                miasto i gmina 

                         . Położone nad rzeką Drzewiczką, prawego dopływu Pilicy. 

                                              na krańcu Wyżyny Przedborskiej, 

                                     historycznie w Małopolsce  ( w ziemi Radomskiej)

                                                 Powierzchnia -26,99 km²(miasto)

                                                                  gmina -190,64 km²

                                                                    Herb miasta i gminy

                                         potwierdzony w statucie miasta i gminy w 2002 r

                                            

                             przedstawia w polu czerwonym rogacinę roztłuczoną, srebrną. 

                                             Rogacina to godło herbu szlacheckiego Odrowąż. 

                                                          

                     Odrowążowie byli dzierżawcami starostwa opoczyńskiego w XV i XVI wieku

               Natomiast na pieczęciach miejskich z 1683 i 1796 widnieje postać św. Bartłomieja, 

                                                              patrona miejscowej parafii.

 


                                                                                Flaga

      


                              pierwsza wzmianka o wsi targowej Opocza pochodzi z roku 1284.

                                                         1365 -prawa miejskie (Opoczna)

                                                  1.I.1976  Miasto  i Gmina  Opoczno

                                                                    ***********

                                                                Drzewica

                               – miasto  w powiecie opoczyńskim, siedziba gminy Drzewica.

                     Położone nad rzeką Drzewiczką, na Wzniesieniach Południowomazowieckich, 

                                                             historycznie w Małopolsce

                                                                       Herb miasta

                                          ustanowiono uchwałą Rady Miejskiej nr III/15/90

                                                             z 29 czerwca 1990.

                             Fale w herbie symbolizują rzeki Drzewiczkę i Brzuśnię. 

                          Korona pochodzi z herbu Ciołek rodu Drzewickich, dawnych właścicieli

                                                      Prawa miejskie 1429–1869, 1987


                                                                          *******

                W latach  1346 – 1368 powstał  powiat opoczyński, który przetrwał do końca

                  istnienia Rzeczpospolitej. Początkowo powiat opoczyński mieścił się na obszarze

                                               województwa sandomierskiego

                  1795  -wcielony do zaboru austriackiego  (do cyrkułu koneckiego)

                Od 1807 roku mieścił się w granicach  Księstwa Warszawskiego i należał

                                                      do departamentu radomskiego. 

              Od 1816 roku w  województwie  sandomierskim  (obwód opoczyński)

                                                                            1863

                                    W  1867 roku z powiatu opoczyńskiego wydzielono część

                                  południowo - wschodnią z której utworzono powiat konecki

                                        W czasie I wojny światowej powiat opoczyński należał do 

                                                        Gen.  Gubernatorstwa Lubelskiego


                       Od 2.VIII.1919-30.III.1939 powiat należał do województwa kieleckiego

                                                        

                                                                  Opoczno na przedwojennej mapie  WIG

 

                              Od 1 kwietnia 1939 roku powiat należał do województwa łódzkiego

                                                         

                     W czasie okupacji hitlerowskiej powiat opoczyński został zlikwidowany

                       i należał do powiatu tomaszowskiego w składzie  dystryktu radomskiego.


              W 1945 roku powiat opoczyński  ponownie został włączony do  woj. łódzkiego. 

                    Od 1 lipca 1950 roku do 30 maja 1975 roku powiat opoczyński znajdował się

                                                          w województwie kieleckim.

         1 stycznia 1956 roku utworzony został powiat przysuski z części  powiatu opoczyńskiego.

 


          1 stycznia 1973 r utworzono w powiecie opoczyńskim 11 gmin i miasto Opoczno.

      Teren byłego powiatu opoczyńskiego podzielono na gminy i włączono do nowo utworzonego          województwa piotrkowskiego, z wyjątkiem gminy Drzewica i Odrzywół, 

                                         które zostały włączone do województwa radomskiego

                               

 

                         1 stycznia 1999 roku powiat opoczyński  województwa łódzkiego

                                                             w zmienionych granicach.


                                                                    ************

 Powiat opoczyński obejmuje 8 gmin: 2 miejsko-wiejskie (Drzewica i Opoczno) i 6 wiejskich (Białaczów, Mniszków, Paradyż, Poświętne, Sławno i Żarnów)

                                                        

                                                           Gmina Białaczów

 położona jest w południowo – wschodniej części województwa łódzkiego i w południowo – wschodniej części powiatu opoczyńskiego. Graniczy z gminami: od północy z gminą Opoczno, 

od północnego zachodu z gminą Sławno, od południowego zachodu z gminą Żarnów, 

od zachodu z gminą Paradyż.

                                                           Powierzchnia -114,63 km²

                                                          Siedziba gminy to Białaczów.

                                                                      Herb gminy

                                    Uchwała Nr XXXIII/244/2013 Rady Gminy Białaczów 

                                                         z dnia 30 października 2013 r.

        Monogram S M należy do Stanisława Małachowskiego, założyciela miasta Białaczów.

 
                  W 1787 ówczesny właściciel miasta, Stanisław Małachowski, nadał mu herb

              przedstawiający w błękitnej tarczy herbowej splecione inicjały majuskułowe

                                                           „S” i „M” barwy złotej

                                                                             Flaga


                          Białaczów został założony w XIII w (pierwsza wzmianka w 1233 r)

                               Prawa miejskie otrzymał  w 1456, potwierdzono je w 1787. 

                              Od 1795 miejscowość znalazła się w zaborze austriackim,

                                              następnie od 1809 w Księstwie Warszawskim,

                                                 a od 1815 w Królestwie Polskim.

                                    W roku 1870 miejscowość utraciła prawa miejskie.

                 Za Królestwa Polskiego gmina Białaczów należała do powiatu opoczyńskiego 

                                                     w guberni radomskiej.

                                             Od 1919 -1939  w woj. kieleckim

                                                   1939-1950  -woj. łódzkim   

                                                  1950-1975 w woj. kieleckim

                                                    1954-  likwidacja gminy

                                                    1973 - reaktywacja gminy                            

 gmina składa się z 14 sołectw: Białaczów, Kuraszków, Miedzna Drewniana, Ossa, Parczów, Parczówek, Petrykozy, Radwan, Skronina, Sobień, Sędów, Wąglany, Zakrzów, Żelazowice

 


                                                                     **********

                                                       Gmina Mniszków

                                 w północno – wschodniej części województwa łódzkiego.

                       na Wzgórzach Opoczyńskich  nad zbiornikiem Sulejowskim

                                       przez jej tereny przepływa również rzeka Pilica

                                                         Powierzchnia 124,16 km²

                                                                     Herb gminy

                                                                          brak

                                    do  1954 gmina Radonia z siedzibą w Mniszkowie

                                                       od 1973 gmina Mniszków

Sołectwa 

Błogie Rządowe, Błogie Szlacheckie, Bukowiec nad Pilicą, Duży Potok, Góry Trzebiatowskie, Grabowa, Jawor, Jawor-Kolonia, Julianów, Konstantynów, Małe Końskie, Marianka, Nowe Błogie, Mniszków, Mikułowice, Obarzanków, Olimpiów, Owczary, Prucheńsko Duże, Prucheńsko Małe, Radonia, Stoczki, Stok, Strzelce, Syski, Świeciechów, Zajączków, Zarzęcin.

 

                                                                     *********

                                                      Gmina Paradyż

                leży w południowo-zachodniej części powiatu opoczyńskiego, 

                                   w woj. łódzkim, w obrębie Wzgórz Opoczyńskich

                                    przy granicy z województwem świętokrzyskim.

                                 Powierzchnia - 81,29 km² 

                                                Siedziba gminy to Paradyż.

                                                           Herb gminy 

                                                                  brak

                                                                                                               

 Siedzibą gminy jest wieś Paradyż, której początki sięgają drugiej połowy XVII wieku 

i wiążą się z założeniem miejscowego klasztoru Bernardynów. 

 Nazwa miejscowości pochodzi od łacińskiego słowa „paradisus”, co oznacza

           niebo albo raj


                           do 1954 roku Paradyż był siedzibą gminy Wielka Wola.

                                          1VII.1973 -utworzenie gminy Paradyż               

                       W latach 1975–1998 gmina położona była w woj. piotrkowskim.

 

    Sołectwa

Adamów, Alfonsów, Bogusławy, Daleszewice, Dorobna Wola, Feliksów, Grzymałów, Honoratów, Irenów, Joaniów, Kazimierzów, Krasik, Mariampol, Paradyż, Podgaj, Popławy-Kolonia, Przyłęk, Solec, Stanisławów, Stawowice, Stawowice-Kolonia, Stawowiczki, Sylwerynów, Wielka Wola, Wójcin, Wójcin A, Wójcin B.


                                                                      *************

                                                         Gmina Poświętne

                                   położona na Równinie Radomskiej.

                                                              Powierzchnia  - 140 km² 

                                                                     Herb gminy

                                                                         ?

                                                                          logo                                                                     


            Nazwa Poświętne pojawiła się po raz pierwszy w 1671 roku w związku z budową 

                           sanktuaryjnego kościoła na wschód od wsi Studzianna

                                         Sanktuarium Matki Boskiej Studziańskiej   .

 

                                               wieś Studzianna znana od 1411 r 

              2 poł.XVII w  wyodrębnienie się wsi Poświętne z wsi Studzianna

                                 do 1954 gmina Studzianna ( z siedzibą w Studziannej)

                                          Od 1 stycznia 1973  utworzenie gminy Poświętne

                                     

                        Gmina liczy 15 sołectw, w których skupione jest 17 miejscowości

 Anielin, Brudzewice, Brudzewice-Kolonia, Buczek, Dęba, Dęborzeczka, Gapinin, Małoszyce,    Mysiakowiec, Ponikła, Poręby, Poświętne, Stefanów, Studzianna, Wólka Kuligowska

 


                                                                          *******

                                                              Gmina  Sławno

                         położona jest we wschodniej części województwa łódzkiego, 

                                  w środkowo - zachodniej części powiatu opoczyńskiego
                                             
w obrębie  Wzgórz Opoczyńskich                                      .

                                                               Powierzchnia - 129 km²

                                                                           Herb gminy

                                        ustanowiony  uchwałą Rady Gminy nr VI/42/07 

                                                                  z 6 marca 2007.

                  przedstawia tarczę dwudzielną w słup. W polu błękitnym lilia srebrna z łodygą,

                            liśćmi i pręcikami złotymi. W polu czerwonym trzy pasy białe.

                          Lilia jest atrybutem Najświętszej Marii Panny - patronki kościoła w Sławnie.

               Pasy to jeden z elementów herbu Ziemi Sandomierskiej, na której

                                                            pograniczu leży gmina. 

 

                                                                                Flaga


                                                       Sławno wieś znana od 1211 r

                                                           do 1954 gmina Janków– 

                                                 siedzibą władz gminy było Sławno

                                               1954 -likwidacja gminy
                                       1973 - reaktywowanie gmin, utworzenie gminy Sławno


Miejscowości
Antoninów, Antoniówka, Bratków, Celestynów, Dąbrowa, Dąbrówka, Gawrony, Grążowice, Grudzeń-Kolonia, Grudzeń-Las, Józefów, Kamień, Kamilówka, Kozenin, Kunice, Ludwinów, Olszewice, Olszowiec, Ostrożna, Owadów, Popławy, Prymusowa Wola, Prymusowa Wola (osada leśna), Psary, Sepno-Radonia, Sławno, Sławno-Kolonia, Szadkowice, Tomaszówek, Trojanów, Unewel, Wincentynów, Wygnanów, Zachorzów, Zachorzów-Kolonia.

 


                                                                        ********                                                    

                                                             Gmina Żarnów                        

  położona jest w południowej części powiatu opoczyńskiego, na Wzgórzach opoczyńskich, stanowiących łagodne przejście z Wyżyny Kielecko – Sandomierskiej ku równinom Mazowsza.

 

                                                                Powierzchnia- 141  km² 

                                                             Herb gminy (nieoficjalny)

                                                                 Wieś znana od 1056 r     

                                                                    siedziba kasztelanii         

                                                               Prawa miejskie  1415-1876

 


                        Gmina Topolice powstała w  Królestwie  Polskim w powiecie opoczyńskim

           w guberni radomskiej 1 stycznia?/ 13 stycznia 1870 w związku z przemianowaniem

                                          dotychczasowej gminy Trojanowice 

              na Topolice (po przyłączeniu do niej zniesionego miasta Żarnów)

                                   1954 - likwidacja gminy Topolice

                1 stycznia 1973 roku gminy Topolice nie przywrócono, utworzono natomiast 

                             jej terytorialny odpowiednik, gminę Żarnów w tymże powiecie
                                                   
          W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do woj. piotrkowskiego.


Sołectwa
Afryka, Antoniów, Bronów, Budków, Dąbie, Dłużniewice, Grębenice, Chełsty, Jasion, Klew, Klew-Kolonia, Malenie, Malków, Marcinków, Myślibórz, Miedzna Murowana, Niemojowice, Nadole, Paszkowice, Pilichowice, Ruszenice, Sielec, Skórkowice, Soczówki, Straszowa Wola, Topolice, Trojanowice, Wierzchowisko, Zdyszewice, Żarnów.


                                                                       ************                                    


                                                                             ****

                                                         Znaczki pocztowe

                                                                   Znaczki rosyjskie

                                                                 1858-1860, 1865-1915


                                                 Przysucha                              Opoczno

                                                                       *********                                                                    

                                                           Znaczki Królestwa Polskiego

                                                                        1860-1665


                                                                       154 -Opoczno

                                                                            ********                                                                

                                                        Znaczki okupacyjne austro-węgierskie

                                                                             1915-1918

 


.

                                                                               *****

                                                       Znaczki okupacyjne niemieckie

                                                   1939-1945 Generalne Gubernatorstwo

 


                                                                     ****************

                                                                Znaczki polskie

                                                                            od 1918 r





Henryk Dobrzański, ps. „Hubal” (1897 -1940 ) – major kawalerii Wojska Polskiego, sportowiec (jeździectwo), ostatni polski „zagończyk” jako dowódca Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego

w czasie II wojny światowej. 

 Major Henryk Dobrzański poległ  opodal wsi Anielin,  o świcie 30 kwietnia 1940

 w potyczce z Niemcami 

 

                                                                     *************

                                                     Stanisław Małachowski  (1736-1809),                                

                     Marszałek Sejmu Czteroletniego, dziedzic rozległych dóbr Białaczowa i Końskich.

                                                                             *****    




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz