sobota, 2 maja 2020

Dolina Aosty

Dolina Aosty - kraina historyczna i autonomiczny region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech.
Graniczy od północy ze Szwajcarią ( kanton Valais ), od zachodu z Francją (departament Górnej Sabaudii i Sabaudii w regionie Rodan-Alpy ), od południa i wschodu z Piemontem (prowincja Turyn , prowincja Biella , prowincja Vercelli ).
Region jest wysokogórskim obszarem, obejmującym najwyższe partie Alp włoskich, francuskich i szwajcarskich ze szczytami Mont Blanc (4810 m n.p.m), Matterhorn (4478 m n.p.m )., Monte Rosa ( 4 633 m n.p.m) i Gran Paradiso ( 4 061 m .n.p.)
  Przez dolinę Aosty płynie rzeka Dora Baltea , lewy dopływ Padu.

                                       

                                                                      ***********
                                               Region Autonomiczny Doliny Aosty

                                                     Regione Autonoma Valle d’Aosta
                                                       Région autonome Vallée d’Aoste

                                                         Powierzchnia  -3260 km²
                                                               Ośr. adm -  Aosta
                                                     Języki urzędowe -włoski i francuski
                                                  ( w codziennym użyciu francusko-prowansalski)

                                                                           ******
                                                                          Herb
                                               leone di Aosta
                                                               
                                                            oficjalnie  od  13 lipca 1987 r.
                                       Na tarczy kroju francuskiego  obramowanej złoto
                               w polu czarnym  lew  wspięty srebrny  w czerwonym uzbrojeniu
                                                           Nad tarczą korona książęca .                                                       

                                                                             ****
Herb na fladze Union Valdotaine

***
. W 1536 r. po inwazji francuskiej,
 księstwo Aosty stało się de facto niepodległe,
 rządzone przez Conseil des Commis/ Consiglio dei Commessi
Rada ta przyjęła czarnego lwa za herb.

Lew jest  m.i.n symbolem odwagi

**
Wielopolowy herb księcia  Emanuela Filiberta 
( Emanuele Filiberto di Savoia ) pan. 1553 -1580
z herbem Aosty

**
 Historycy stawiają   hipotezę że
         ,lew był  symbolem Aosty   przynajmniej  od 
 drugiej poł. XIII wieku
a i być może od końca XII w.

*****

Herb prowincji Aosta
do 1945 r
***
w 1945 r (wersja szrafowana)
tarcza dwudzielana w słup
pole pierwsze -czerwone, pole drugie czarne
W głowicy - pasy  czerwono -biało zielone  ( barwy flagi wloskiej)

                                                                           ******
                                                                             Flaga
                                                                        Rodzo é nèr 
                                                             oficjalnie  od  16.III. 2006 r

                   Czarno-czerwone  barwy flagi  zaproponował kanonik Joseph Bréan (1910-1953)
                                   w  1942 r.  w broszurze  “I grandi valdostani”,
                                    wywodząc je z  XVI w  herbu księstwa Aosty

                         Flagi (o dwóch poziomych pasach  czerwonym i czarnym ) używano
                      od sierpnia 1944 w   miejscowym  antyfaszystowskim ruch oporu
                                        La Resistenza valdostana   ( 101ª brigata Marmore )

                            W 1947 -  flaga,  nie została sformalizowana w statucie autonomii.
                                            W latach 50. flaga zyskała  pionowy podział.

                                                                               ****
                                             Flaga z herbem  używaną przez Union Valdotaine
  
                                                                              ****
                                                                    Gonaflon regionu
                                                                   

                                                                          *********
                                                                   Herb gminy Aosta

                                                                    od  7 grudnia 1939 r.

***
Ok. roku 25 p.n.e. rzymianie  założyli fort Augusta Prætoria Salassorum (dzisiejszą Aostę), który miał strzec strategicznie ważnych przełęczy, a w dolinach zbudowali system dróg bitych i mostów.

 Dzisiejsza nazwa regionu − Valle d’Aosta − to właśnie rzymska „Vallis Augustus

 , francusko- prowansalski -Val d'Oûta,
              gwarze Walser  - Augschtalann lub Ougstalland
 daw..niem. -Augsttal

*******
Była  kolonia rzymska , była częścią  królestwa Franków , królestwa karolińskiego 
 i  królestwa Burgundii , a następnie  Stanów Sabaudzkich 

 1024 -comitatus Augustensis

 W 1191 roku Tomasz I Sabaudzki  wydał Charte des franchises
 („Karty Swobód”) gwarantującej autonomię, których to praw broniono do roku 1770,
 kiedy zostały unieważnione wraz z przyłączeniem Aosty do Piemontu

.
1033–1302 -hrabstwo Aosta ( Comté d'Aoste/Comte d'Aosta)
  -adm przez rodzinę wicehrabiów  Challant.

W 1302 r . przekształcenie  hrabstwo  w księstwo

1796- włączenie do Francji
1802-1814  département de la Doire
(1801-14)
**

     W ramach Królestwa Sardynii przystąpiła 
  do nowego Królestwa Włoch w 1861 r (17.III.1861)
                     
                                                           
1859 -1927 -Circondario di Aosta

                                               Od  2.I.1927- Provincia di Aosta ( 4 459 km²)
                                                                            italianizacja
1937

                                                4 .V. 1945 - 28 .VI. 1945 -okupacja francuska
                                          Od 7 .IX. 1945 - autonomiczny okręg Valle d'Aosta
                                                      Circoscrizione autonoma della Valle d'Aosta,
                                                             ( wejście w życie  1 .I. 1946)
                                                   
                                         Od 26 .II. 1948  - status regionu autonomicznego
Cesje terytorialne na rzecz  prowincji Turyn 1 494 km² ( Ivrea )
      i  3 km² przełęczy Petit-Saint-Bernard  -Francji ( zgodnie z postanowieniami 
Traktatu Paryskiego z 10 lutego 1947 r)

                                                       

                                                                            *****
                                                        Znaczki pocztowe
                                             Królestwo Sardynii
                                                1851-1861
  

                                                                       ***                                                                                                                            Znaczki włoskie
   od 1861


********
Znaczki lokalne
1944-1945
Nadruki na znaczkach włoskich -
C.L.N
Zona Aosta
-Comitati di Liberazione Nazionale

**
                                                               seria - "Allegorie"


****
                                                   
                                  Nadruk na znaczkach wloskich herbu Aosty i napis
                                                    w języku francuskim i wloskim

*****


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz