czwartek, 28 marca 2024

Europejska część Turcji

                 .  Turcja – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza,

                              a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej (ok.29 tyś km²)

                   Obecne granice Turcji (z Grecją i Bułgarią) ustalone został traktatem w Lozannie

                                                           (24 lipca 1923)


               Część europejska – wschodnia Tracja – stanowi 3% powierzchni Turcji

                  i oddzielona jest od części azjatyckiej Morzem Marmara oraz cieśninami 

                                         Bosfor i Dardanele

             

                              Administracyjnie dzieli się na prowincje Edirne, Kırklareli, Tekirdağ,

                               części europejskie  prowincji Stambuł  i   Çanakkale

                                                                        *********

                                                            Prowincja Edirne

                                                                          Edirne Ili

                                 Prowincja  w   zachodniej Turcji, granicząca z Grecją i Bułgarią. 

                                                  na pd. ma dostęp do Morza Egejskiego .

         


                                                                 Powierzchnia - 6 279 km² 

                                                                     Stolica- Edirne

                                                                  Flaga miasta Edirne

                       

                     

                                                T.C.-   Türkiye Cumhuriyeti  (Republika Turcji)   

 

                             Stylizowany meczet Selima II (Selimiye Camil) w Edirne         

                  Zespół budowli został wzniesiony dla sułtana Selima II w latach 1569–1575

                                          przez tureckiego architekta Sinana.

                                            


                                                                ****

                                      tureckie Edirne  , gr.  Adrianopol , bułg. Odrin

                                      

                                          Tracka osada  Uskudama

                               Ok.120 r.n.e -nadanie nazwy  Hadrianopolis

                                     na cześć cesarza rzymskiego Hadriana

                      W okresie bizantyńskim Adrianopol był stolicą prowincji Macedonia.

                               813,914,921,1002,1205 - zdobycie miasta przez Bułgarów

                   W 1362 - wieku miasto zdobyli Turcy osmańscy i nazwali je Edirne (Edrenebol)

                    1365 (1413) -zostało stolicą  Turcji i rolę tę pełniło do zdobycia przez Turków

                                            Konstantynopola (1453)

                       Podczas I wojny bałkańskiej 13.III. 1913 roku,Adrianopol został zajęty 

           przez wojska bułgarski i na mocy traktatu londyńskiego (1913) przekazany Bułgarii

           

       . W wyniku II wojny bałkańskiej  miasto wróciło do Imperium Osmańskiego

                     .(21.VII.1913)

           Postanowieniami pokoju w Sevres miasto, w latach 1920-1922

                            wchodziło w skład Grecji 

 Na mocy traktatu z Lozanny, w 1923 roku Grecy zmuszeni zostali do przekazania miasta

         Republice Tureckiej .

                   

                                                         

                                                             Flaga gubernatora prowincji

                                                                               *****

                                                         Prowincja  Kırklareli

                                                                       Kırklareli ili

                                       Prowincja   w północno-zachodniej części kraju 

                                      Na pn..graniczy z Bułgarią, od wsch  Morze Czarne                            

                      Od zachodu graniczy z prowincją Edirne, od południa z prowincją Tekirdağ 

                                               oraz ze wschodu z prowincją Stambuł

                         Prowincja   wchodzi w skład historycznego i geograficznego regionu

                                                    Wschodniej Tracji .

                                                     Stolicą prowincji jest miasto Kırklareli

                                                            Powierzchnia - 6 550 km²

                                                                      Flaga miasta

                                                Kiść winorośli  symbolizuje uprawę winorośl

                                                                               ****


                                     starogr.  Salmydessos, bizant.  Saranta Ekklisiès

                                      d. tur. Kırk Kilise-  „czterdzieści kościołów”

                                                bułg. Лозенград, Łozengrad

 

                           Nie znamy czasu powstania  ani pierwotnej nazwy miasta

                         W starożytności ten obszar Tracji został podbity przez Persów 

                               między 513-512 r. p.n.e.  za panowania króla Dariusza I.

                    

                   Później, w okresie hellenistycznym, był pod kontrolą królestwa Macedonii, 

                              następnie stał się częścią rzymskiej prowincji Tracja

                              Miasto pozostawało pod kontrolą bizantyjską do 1363 r


                                      914-1003   pod rządami bułgarskimi

 -                                   1204 -1261  do Cesarstwa Łacińskiego

                     1363- podbój  przez Turków osmańskich, za panowania sułtana Murada I.

                               -   Korkkilise                                                          

                 Do XX wieku znaczną część ludności miasta stanowili Bułgarzy , Grecy i Turcy

                     W 1878 roku na mocy traktatu z San Stefano miasto przeszło w ręce Bułgarii 

                        

              Na Kongresie Berlińskim zdecydowano o  przekazaniu  miasta  Imperium Osmańskiemu

                    . W wyniku I wojny bałkańskiej (1912-1913) znalazł się w posiadaniu Bułgarii, 

                                       .(Kirklaveli) ( 24.X. 1912-21.VII.1913) 

 

               

                  Od 1919 r. do 10.XI. 1922 r. miasto było okupowane przez wojska greckie.

                          Na mocy traktatu z Sèvres (1920) Kirklareli przeszło w ręce Grecji,

           

                 W listopadzie 1923 roku, na mocy traktatu z Lozanny, Grecja zmuszona 

                                 była przekazać  miasto Republice Tureckiej.

                                          

                                             Od 1924  obecna nazwa miasta

                                              Kırklareli - miasto czterdziestu

                                                           Logo gubernatora prowincji

 

                                                                           ******

                                                           Prowincja Tekirdağ

                                                                        Tekirdağ ili

                                               Prowincja  w północno-zachodniej części kraju. 

                         Na pd -wsch. ma dostęp do  Morza Marmara , na pn wsch. ma wąski (ok.1 km )

                                                            dostęp do Morza Czarnego

                             Od zachodu graniczy z prowincją Edirne, od północy z prowincją Kırklareli,

                                                       a od wschodu z prowincją Stambuł


                                                      Stolicą prowincji jest miasto Tekirdağ

                                                                Powierzchnia - 6218 km² 

                                                                        Flaga miasta

                               Miasto na pn. wybrzeżu Morza Marmara,135 km na zach od Stambułu


                                             starożytne "Redestos" , biz. Bisanta

                                      tur. Rodosçuk, Tekfur Dağı ,Tekfurdağı

                                                     buł.. Родосто Rodosto,

 .

                      Starożytny Rhaedestos został założony przez mieszkańców wyspy Samos

                                 1204-1235 miasto było rządzone przez Wenecjan

 .                    W 1360 roku miasto zostało zdobyte przez Turków Osmańskich

                                   i włączone do wilajetu Edirne.

                                         

                          1849 -stolica sandżaku Tekfürtaği   ( duma cesarza)

                           Po I wojnie bałkańskiej Tekirdağ. został włączony do Bułgarii

                                           ( 23.X. 1912 r.)

                               Kilka miesięcy później  ponownie do Turcji (1 .VII. 1913)

                    20.VII. 1920- 13.XI.1922  część Grecji  (na mocy pokoju w Sèvres)

                          W 1923 r na mocy traktatu z Lozanny, Grecja zmuszona była przekazać 

                                              miasto Republice Tureckiej. 

 


                                                            Logo gubernatora prowincji

                                                       -  budynek gubernatora w  Tekirdağ

                                                                                 *****

                                                      Prowincja Stambuł  

                                                                            İstanbul il

                                    Prowincja  położona nad Morzami Czarnym i Marmara. 

                          Od wschodu graniczy z prowincją Kocaeli, a od zachodu z Tekirdağ.

                            Jest przedzielona na część europejską i azjatycką przez cieśninę Bosfor.

                                                    Stolicą prowincji jest Stambuł

                                                         Logo Stambułu  (od 1969 r)

                                                           autorstwa Metina Erdeta

Dolna część symbolizuje  Bosfor, który oddziela miasto na dwie części i jednocześnie jednoczy,

                dwa kontynenty (Europa i Azja). 

W centrum znajduje się siedem trójkątów: - symbol  siedem wzrz  historycznego półwyspu,

 na którym  Konstantyn założył miasto  nawiązując  do  nazwy „Nowy Rzym”.

  Po bokach  kopuły meczetów  i ich minarety w Stambule


             W całości  logo ma  kształt   tulipana - kwiatowy symbol Turcji i  „ręki Fatimy”

                      ze wszystkimi jej symbolami ( dobre życie i ochrona przed złem)

                                                                 

                                                                    Flaga Stambułu

                 

.


                                                             Logo gubernatora prowincji

                               Budynek  (Bâb-ı Âli) w którym mieściła się siedziba wielkiego wezyra.

                                                                                 *****

 Obecna nazwa miasta  pochodzi od zniekształconych „po turecku” greckich słów εἰς τὴν πóλιν 

                (eis ten polin) – ‘do Miasta’ lub ‘w Mieście’.: stambóli,

 . „Miastem” nazywali Bizantyjczycy stolicę cesarstwa, w czasach Konstantyna Wielkiego 

            uważaną za najludniejsze miasto świata


     Dystrykty  w części europejskiej :  Arnavutköy,  Avcılar,Bağcılar,Bahçelievler,  Bakırköy,

        Başakşehir,Bayrampasa ,  Beşiktaş ,Beylikdüzü ,Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca

        ,Esenler,  Esenyurt , Eyüpsultan, Fatih , Gaziosmanpaşa ,Güngören, Kağıthane

         Küçükçekmece , Sarıyer, Şişli , Silivri ,Sultangazi , Zeytinburnu

                                                                  

    

                  W starożytności kolonia grecka. Byzantion (Bizancjum)

                      340/339 p.n.e. miasto zdobyte przez Filipa II Macedońskiego

                           Za Aleksandra III Wielkiego korzystało z autonomii

          W II w. uwikłane w walki wewnętrzne Rzymu, zostało oblężone i 196 p.n.e. 

                  spalone przez cesarza  Septymiusza Sewera

      Odbudowane  za Konstantyna I Wielkiego — od 324 r stolica. oraz centrum polityczne

                , gospodarcze  i kulturalne cesarstwa bizantyńskiego (od 395 r)

             

                               1204–61 stolica. Cesarstwa Łacińskiego.

                 1261 - odzyskany przez Michała VIII Paleologa, utracił jednak dawne znaczenie;

                    założona  na lewym brzegu Złotego Rogu kolonia genueńska Galata 

                                        przechwyciła jego kontakty handlowe

 

                 . W 1453 zdobyty przez Turków, którzy uczynili go stolicą. państwa tureckiego

                                  pod nazwą Stambuł (İstanbul).

                           1918-1923  okupacja brytyjsko-francusko-włoska 

               6.X. 1923 zajęcie przez wojska tureckie  Dzień Wyzwolenia Stambułu

                      13.X.1923  Ankara zastąpiła miasto jako stolicę nowo utworzonej Tureckiej

                     W 1930 roku nazwa miasta została oficjalnie zmieniona na Stambuł (1926)

 




                                                                       *********

                                                     Prowincja  Çanakkale

                                                                   Çanakkale ili

                   Prowincja w pn.-zach. części kraju nad Morzem Marmara, Cieśniną Dardanele

                                      i Morzem Egejskim ze stolicą w Çanakkale

                                                       Powierzchnia -9.887 km²

 


                                Część europejska prowincji  obejmuje  półwysep Gallipoli

            -  dystrykty    Eceabat- ( 430 km2 ) i  Gelibolu  - ( 823 km2 ) i wyspę Gökçeada -282 km2

                                                  

                                                                            ******

                                                          

                                              Logo gubernatora prowincji  Çanakkale

                        W centrum logo pomnik upamiętniający tureckich żołnierzy biorących udział

             w bitwie pod Gallipoli (Şehitleri Anıtı)  na południowym krańcu półwyspu Gallipoli

                                     Pomnik został oficjalnie otwarty 21 .VIII. 1960 r

 

                       Miasto Çanakkale  położone jest w jego azjatyckiej części, nad brzegiem

                                 Cieśniny Dardanele          

                                                                  Flaga miasta Çanakkal


                  Canakkale było pierwotnie osmańską fortecą założoną w XV wieku  (Sultaniye Kalesi)

                              . W XVIII wieku rozwinęło się w ośrodek produkcji ceramiki,

                                  osiągnęła swój największy rozwój w XVIII i XIX wieku


                                                                         **********

                                                                          Gallipoli 

                                                                      tur.    Gelibolu

                                    − miasto  w prowincji Çanakkale, na półwyspie Gallipoli.

                                 po wschodniej stronie półwyspu, przy cieśninie Dardanele 

                                                     wiodącej na Morze Marmara

                                                     

 

                       Miasto  zostało założone w V wieku p.n.e. jako Kallipolis  grec. 'Piękne Miasto'

 

                                    Po 395  pod kontrolą bizantyjską   

              W 1204 r powstaniu Cesarstwa Łacińskiego  miasto  przypadło Wenecjanom   

                                1304-1307  posiadłość Companyia Catalana d'Orient

                 W marcu 1354 roku okolice miasta  nawiedziło silne trzęsienie ziemi,

              prawie całkowite zniszczenie miasta i  opuszczenie przez greckich mieszkańców

                             1354 roku miasto zostało zajęte przez Turków z Anatolii. 

                                      przez  Sulejmana, najstarszego syna sułtana Orhana

         W 1356 półwysep został opanowany przez Turcję jako pierwsza turecka

                   posiadłość w Europie

          Podczas wojny krymskiej (1854) w Gelibolu stacjonowały  tu wojska francuskie i brytyjskie,

 

                                         1912   -  okupacja bułgarska

                           W 1920—1923  stacjonowanie wojsk  francuskich i amerykańskich

                                 i  uchodźcy  z  armii  gen  Wrangla 


                                                    1920-1922 okupacja grecka

                                        1922 - wydalenia Greków z miasta

                                                      1926-  utworzenie dystryktu

                                         1923-1936 w strefie zdemilitaryzowanej cieśnin

                                                                      ****

                        W połowie XV wieku przyszedł na świat w Gelibolu - Piri Reis

                             -     Piri Ibn Hadżi Memmed  (1465/1470- 1553)

                                                        Osmański admirał geograf i kartograf. 

                                

                                                                     ****

                              Podczas I wojny światowej samo miasto, jak i półwysep Gallipoli broniło 

                              się przed zdobyciem przez aliantów, dążących  do zajęcia Stambułu.

                                

                    Podczas walk o utrzymanie półwyspu  wsławił się  dowódca Mustafa. Kemal Pasza 

            znany później jako Kemal Atatürk, założyciel nowoczesnego państwa tureckiego

                   po upadku  Imperium Osmańskiego

                                                                                                 

                             .
                                                                        *******
                                                                Bitwa o Gallipoli

                                             Bitwa toczona od 25 .IV.1915 do 9 .I.1916

                        przez  koalicję wojsk brytyjsko-australijsko-nowozelandzko-francuskich   z 

                                         wojskami Imperium Osmańskiego

                   Miała być początkiem większej operacji mającej za zadanie zdobycie Stambułu

                                 i  wyeliminowanie z I wojny światowej Imperium Osmańskiego.

               Operacja zakończyła się porażką państw ententy, które musiały ewakuować

                                               swe wojska

 

 
                                       

                                                                        ********

                                                        Znaczki pocztowe 

                                                       Znaczki Imperium Osmańskiego

                                                      «Devlet-i Âliye-i Osmâniyye»,

                                                                    1863-  XI.1922


                                                 Znaczki skasowane w Edirne (Adrianopolu)

                                                     Meczet Selima II w Edirne (Adrianopolu)







                                                                           *****

                                                               Znaczki Republiki Turcji

                                                                         od  X.1923 r

 



   






                                          

                                                              


                                                                            
****

                                                                 Okupacja bułgarska

                                                                            1912-1913

 

Znaczki skasowane w Adrianopolu , na drugim  kasownik z bułgarską nazwą miasta
Łozengrad (obec. Kırklareli)

                                                             Rodosto (obec.Tekirdağ )

 
                                                                            ****

                                                                  Okupacja grecka

                                                                     1920 -1923

                               Nadruki na znaczkach greckich i tureckich , "Διοίκησις Θράκης"

                                                    i "Υπάτη Αρμοστεία Θράκης


                                        

                                                                                                         Kırklareli

                                                                       ****

                        Zagraniczne agencje  pocztowe  w Stambule (Konstantynopolu)

                                    funkcjonowały do 1914 ,używające znaczków swoich krajów

                                           znaczków wydań specjalnych lub znaczków Lewantu

                                 1896-1919 - poczta  rumuńska (Posta Romana Constantinopol)


                                                                           *****

                                                                    Poczta rosyjska

                                                                         1856-1914

                                                                    Znaczki R.O.P.i T

                                                  

                                                 Znaczki  rosyjskiej poczty państwowej



                                                         

                                                                            *******

                                                                    Poczta  włoska 

                                                            Constantinopoli. Poste Italiane

                                                                  1908- 1914, 1919-1923


                                     

                                                                           *******

                                                              Poczta   niemiecka 

                                                     (  Constantinopel  Deutsche Post )

                                                                1870- 30.IX.1914 r 

         

                                                                            *******

                                                                    Poczta Austriacka

                                                                            1887  - 1914

                          Poczta austriacka- 3 placówki w Konstantynopolu (Constantinopel 1),

                             Constantinopel II , Constantinopel  III (od 1883 r ), Gallipoli (1845-1909)

                                              Rodosto  i  Adrianopol (1858-1909)

 

                                                                 Adrianopel (Adrianopol)



                                                            Gallipoli (Gallipoli nel Levante )  

                                                                          *****




                                                  Constantinopel Lloyd 1835 -1858


                                                                                ****

                                                                  Poczta francuska

                                                                     1837  - 23.IX.1922

                                                                13. X.1914, VIII.1921 - VII.1923

                                                        Constantinople - Turquie

                                                       Konstantynopol – Turcja

                                                     Od 1 maja 1837 biuro  w dzielnicy Pera

,                                                          przyjęło  nazwę (Pera) w 1902 roku. 

 


                                                              1902-1914,. 1919 - 1923 

                                                                          **********

                                                                 Constantinople - Galata

                                                                Konstantynopol – Galata

                                   

                                                           Od  lipca 1879 do sierpnia 1914 r

                                                                    i od 1919 do 1923.

                                                                         ******

                                                                                     Constantinople- Stamboul

                                                              Konstantynopol–Stamboul

                                                                        1880- 1914,   

                                                                      i od 1919 -1923


                                                                         *******

                                                            Placówka w Gallipoli  1852-1872,

                                                   następnie przeniesiona do Rodosto 1872-1876

                                                           ( Rodosto/Rhodosto/Rhodes)










                                                               **************

                                                                   Poczta brytyjska

                                                       British Post Office Constantinople 

                                                             1857- 1914, 1919 -1923

 


                                                             

                                                                            ******

                                                                      Poczta grecka 

                                                                            1834-1881

                  


                                                                             ********

                                                                      Poczta egipska

                                                                              1866-1879

                                                              Gallipoli, Konstantynopol , Tenedos

                                                                                   ****

                                                         Polska Ajencja Pocztowa

                                                   w Konstantynopolu ( w dzielnicy Pera)

                                                                 1.VI.1919 - VIII.1921


                                                                                *****

                                                                 Poczta lokalna

                                                                     “Liannos et Cie”

                                                                   XII.1865-31.III.1866

                                                                          



                                                                                                                                      

                     Obsługiwała :  Arnavutköy, Bahçekapı, Beyoğlu, Haliç Fenar, Galata, Kadıköy,

                                             Kanlıca, Bakırköy (Makrıköy), Beyazıt i Tarabya.

                                                                       *********


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz