piątek, 4 czerwca 2021

Powiat tatrzański

                 Powiat  położony jest u podnóża Tatr, na obszarze zwanym Skalnym Podhalem

                                                 będącym subregionem Podhala.

                Od strony północnej sąsiaduje z powiatem nowotarskim, natomiast wschodnie, 

                         południowe i zachodnie jego granice stanowią granicę państwa ze Słowacją

                                                            Powierzchnia - 471,62 km²

                                                                                *******

                                                                            Herb powiatu

      
 ustanowiony Uchwałą Nr VII/38/99 Rady Powiatu Tatrzańskiego 
z dnia 10 maja 1999 r.

przedstawia na tle góry Giewont figurę Matki Boskiej Jaworzyńskiej 
(z Wiktorówek),na góralskiej parzenicy

Flaga

                                                                             *******

                                                              W skład powiatu wchodzą:

   

                                                                     Zakopane

                                          największe miasto w bezpośrednim sąsiedztwie Tatr 

                                   W jego granicach administracyjnych znajduje się znaczna część 

                                                  Tatrzańskiego Parku Narodowego 

                                            (od Doliny Suchej Wody do Doliny Małej Łąki)                                               

                                                        Miasto zajmuje obszar - 84,26 km²

                                                                                Herb

przyjęty w 1997 r

Herb przedstawia w błękitnym polu herbowym ciemnoszare wzgórze, na nim srebrny krzyż 
(o sylwetce krzyża na Giewoncie). Za nim dwa skrzyżowane złote klucze „piotrowe”,
które w dolnej części przyjmują formę spinki góralskiej


                                                                             Flaga

przyjętea30.06.2014 r

***
W latach 1875–1933 używano pieczęci z wizerunkiem sylwetki Giewontu.


     
                                                                            1968-1997
                                                  oficjalnie nie został przyjęty przez Radę Narodową.

                              Herb autorstwa Marii Czajkowskiej-Banach, wyłoniony w drodze konkursu.

                                   niebieskiego tła, białego trójkąta symbolizującego górę i zielonego 

                                   godła wywodzącego  się z odcisku pieczęci gminnej z 1813 r                                                                                                  Sigillum Gromady Zakopanego 

1805 r

                                  . Godło przedstawiało pień ściętego drzewa na poziomej podstawie, 

                             a za nim prawdopodobnie narzędzie służące do ściągania pni z lasów

                                                                 lub hutnicze szczypce 

                                                                                 **

                                                                           ****

                                          Nazwa  pochodzi zapewnie  od słowa " kopane",

                                                           co oznacza karczowisko

                                   Podanie ludowe wywodzi nazwę Zakopanego od zakopania

                                            ziaren zboza  przez pierwszego osadnia

                                              1564  -  do starostwa nowotarskiego 

                                                     1770-1918  zabór austriacki

                                                                  dobra kameralne

                                   od XVII do lat 80 XIXw rózwoj górnictwa i hutnictwa                                

                        W 1889 r. właścicielem dóbr zakopiańskich został  hr.Władysław Zamoyski.

                                                 Od 1886  -uzdrowisko ( T. Chałubiński )

                                   Przez 35 dni, od 13 października do 16 listopada 1918

                                                          tzw. Rzeczpospolita Zakopiańska

                                              Rada Narodowa z Stefanem  Żeromskim na czele 

                                                               objęła władzę nad miastem

                                                        

                                                  do I 1919 - rządy  Polskiej  Komisji Likwidacyjnej

                                                              1920-1975   w pow. nowotarskim

                                                       1933-  nadania praw miejskich Zakopanemu

                                                                  1951-   powiat miejski


1975 - w woj. nowosądeckim


                                                Od  1 lipca 1977 -1994  Gmina Tatrzańska

                                        gmina Tatrzańska została zlikwidowana 30 grudnia 1994, 

                                          a z jej obszaru wydzielono gminę miejską Zakopane 

                                                oraz gminy wiejskie Kościelisko i Poronin

Od  1999 -w woj. małopolskim

                                                                              ***

                                                                       gminy wiejskie: 

                                                               Biały Dunajec

                                                    Gmina  położona jest w centrum Podhala,

                                                         10 km na północ od Zakopanego

                                              Obszar - 35,51 km²

                                                                               Herb

                                                           Od poł. XIXw   ( przed 1865)

                          Oprócz największej wsi – Biały Dunajec, w skład gminy wchodzą sołectwa: 

                                      Gliczarów Górny, Gliczarów Dolny, Sierockie i Leszczyny

                                        Gmina  powstała w 1865 roku


Najdawniejsza historyczna wzmianka o Białym Dunajcu pochodzi z 1564 r., 

                                                                           *****

                                                     Bukowina Tatrzańska 

                                   Gmina u podnóża Tatr. W jej   skład wchodzi wschodnia

                                                      część polskich  Tatr Wysokich. 

                            Jest to najwyżej ołożona gmina na terenie Polski (Rysy -2499 m.n.p.m )

                              Ponad 1/3 pow. gminy tworzy Tatrzański Park Narodowy

                             Wsie w obrębie gminy: Białka Tatrzańska, Brzegi, Bukowina Tatrzańska,

                                         Czarna Góra,Groń, Jurgów, Leśnica, Rzepiska.                                               

                                                                 Obszar - 131,84 km²

                                                                               Herb


 Od 1996 (Statut Gminy) potwierdzony. w  2003 r

                                              Herb przedstawia na czerwonym tle białe góry,

                                                 poniżej których umieszczona jest czarna parzenica

                                                                     z żółtą ( złotą ) rozetą. 

                                                               Projekt  herbu z lat 30-XXw.

 

                                                                         Flaga gminy



                                    ustanowiona uchwałą nr XXXIV/267/2002 z 30 lipca 2002.

                                                                            *******

                                                                Kościelisko                                                                                                        Gmina Kościelisko                                  

                            W granicach gminy  znajduje się fragment Tatr Zachodnich oraz trzy

                                    podhalańskie wsie. Dzianisz , Kościelisko i Witów                                                   

                 Tatrzańska cześć gminy to kilka dolin (Chochołowska, Lejowa, Kościeliska

                              i Małej Łąki) i kilkadziesiąt szczytów ( . Błyszcz  2158 m n.p.

                               ,Kończysty Wierch -2300 m n.p. m, Wołowiec- 2064 m n.p.m 

                                                    ,Kominiarski Wierch 1829 m n..p.              

                                                            Powierzchnia  -136,37 km²

                                                                            Herb

                                                                 wersja od lutego 2020 r
                                                       
                                            Wieża  drewnianego kościola  pw. św. Kazimierza, 
                                                      zbudowanego w latach 1910–1914
                                                        W tle szczyty Tatr Zachodnich
                                                                      
                                          U dołu  dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis L.) 

****

do 2020 r
autor Sebastian Pitoń
                    Do roku 1867 Kościelisko tworzyło jedną osadę z Zakopanem.
                                1973–1977 - gmina Kościelisko-Witów. 
                                                            -    gminy tatrzańskiej. 

                           W obecnym kształcie z wsiami Kościeliskiem, Witowem i Dzianiszem 
                                  reaktywowała się jako Gmina Kościelisko w 1994 roku.

                                                  ***

                                                                      Poronin

                                 położona ok. 7 km  na północny wschód 

                                                                   od Zakopanego

                                                                Obszar - 83,55 km²

                             Sołectwa: Bustryk, Małe Ciche, Murzasichle, Nowe Bystre, Poronin, 

                                                            Suche, Stasikówka i Ząb.

                                                                               Herb


 przyjęty został uchwałą Rady Gminy Poronin numer 11/3/2002 
z dnia 29 listopada 2002 roku.

                przedstawia na tarczy w polu zielonym postać brunatnego niedźwiedzia siedzącego
                    na granitowym głazie z opuszczonymi przednimi łapami i pochyloną głową.

                           Niedźwiedź w herbie Poronina znany jest z pieczęci XIX wiecznych
                                          (odcisk z 1870 roku),gdzie jest "ku lesie idący".
        Widniał też w herbie gminy Poronin do 1977 roku (do włączenia do Gminy Tatrzańskiej) 
                           i ponownie nieoficjalnie od 1995 roku po reaktywacji gminy Poronin.

                                                                           *********

                                                             Znaczki pocztowe                             

                                             Znaczki austriackie

                                                                     1850-   I.1919

                                                                       

                                                       

                                                   ****

                                               Znaczki polskie

                                             Od 1919-1939, 1945



                                                          

                                             
                  

               

                                                             

        

      

         









                                                                          ******
okupacyjne niemieckie (GG )
1939- I.1945



****
                                                                                 1944
 
                                                       niewprowadzony do obiegu znaczek GG
                                         
                                                                             ******* 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz