Łużyce

Łużyce -kraina historyczna głównie w  południowo-wschodniej części Niemiec,między 

Nysą Łużycką i środkowym biegiem  Łaby i niewielki obszar w Polsce i Czechach.
Około - 8 000 km²

Dzielą się na Łużyce Dolne  -część północna ,z głównym  miastem Chociebużem (Cottbus),
Łużyce Górne (południowe) z głównym miastem Budziszynem (Bautzen)

                                                


                                                                                Mapy

     

                                                                              1945

Nazwa Łużyce -od słowa -Ług ,mała kałuża,podmokłe miejsce 

 Początkowo nazwa ta odnosiła się tylko do obszaru na nizinie

Łużyce Górne-  do XVwieku Milsko 

 

       *************

X wieku trwał podbój ziem Słowian Połabskich przez królów niemieckich, którzy w 937 r.

 utworzyli Marchię Wschodnią, z której podziału w 965 r. powstała Marchia Łużycka,

 nad którą utracili tymczasowo kontrolę w wyniku powstania słowiańskiego w 983 r. 

W latach 1002-31 Marchia Łużycka i położona na południe od niej Miśnieńska

 tymczasowo znalazła się we władaniu polskim.

 Następnie przeszła we władanie rodu Wettynów, którzy odsprzedali ją w 1303 r.

 brandenburskim Askańczykom, którzy w 1367 r. odsprzedali ją czeskim Luksemburgom.

 Odtąd  do 1635 r. region wraz z Łużycami Górnymi stanowił jeden z czterech głównych krajów Korony świętego Wacława i z nią przeszedł w 1526 r. we władanie Habsburgów.

 W XV wieku pojawia się po raz pierwszy określenie Łużyc Dolnych; w tym czasie także Brandenburgia odzyskuje kilka miejscowości dolnołużyckich, w tym Chociebuż

 W 1445 r. miasto Cottbus  wraz z okolicami zostało przyłączone do Brandenburgii,

 stanowiąc eksklawę brandenburską (a później pruską) w środku Łużyc

Od 1635- lenno elektorów saskich

Od 1815-

 Łużyce Dolne przyłączono do Pruskiej prowincji Brandenburgia. 

 ( Cottbus , Sorau , Spremberg , Calau , Luckau , Luebben  i Guben ) ,

reszta   z miastami Lobau,Kamenz, Budziszyn i żytawa -  pozostała w Saksonii

**

V.1816- przyłączenie powiatów  północnych  Górnych Łużyc 

 ( Hoyerswerda, Rothenburg,  Görlitz ,Lauban) do pruskiej prowincji Śląsk

( Regie­rungs­be­zirk Lie­gnitz)

XIX wiek dla Łużyc  oznaczał industrializację i germanizację 

1945 w radzieckiej strefie okupacyjnej

(Советская зона Германии)

 

1949-1990 -w granicach NRD

. 

od 1952  w okręgach Cottbus  i Drezno

Od 1990 w Brandenburgii 

i Saksonii

***********

Serbołużyczanie

Serbołużyczanie – Łużyczanie, Serbowie łużyccy– słowiańska grupa etniczna, 

zamieszkująca Łużyce, ziemie leżące na terytorium Niemiec.

Serbołużyczanie dzielą się na 2 grupy:

Górnołużyczanie (Horni Serbja), mówiący językiem górnołużyckim

Budziszyn jest historyczną stolicą Górnych Łużyc i centrum kulturalnym Łużyczan.

Dolnołużyczanie (Dolne Serby), mówiący językiem dolnołużyckim 

 Ośrodkiem kulturalnym Dolnołużyczan jest Chociebuż .

W latach 50. XX wieku rozpoczęto masowe wydobycie węgla brunatnego metodą odkrywkową

 co doprowadziło do zniszczenia dziesiątek serbskołużyckich wsi i przyspieszenia

 germanizacji tego narodu.

 Serbołużyczanom grozi obecnie całkowita asymilacja z ludnością niemieckojęzyczną.

1912 - powstanie serbskiej organizacji Domowina,

      1950- autonomia kulturalna

                                                     
                                                                Emblemat   od 1949 r
            

                                                                               ****
                                                                        Herby

                      Herb Łużyc Dolnych pochodzi od herbu miasta  Luckau ( Łukow)
                                  jednej  ze stolic Dolnych Łużyc   (od 1492 roku )

                          Sylwetka czerwonego tura o złotych rogach,stojącego 
                                   na zielonej murawie,w srebrnym polu

Część północna – Łużyce Dolne (dlnłuż. Dolna Łužyca, grnłuż. Delnja Łužicaniem. Niederlausitz) 

  leży w większości na południu landu Brandenburgia i częściowo w landzie Saksonia.

Obecnie Łużyce Dolnie nie stanowią żadnej odrębnej jednostki administracyjnej

         a granice powiatów nie pokrywają się już z granicami historycznymi

          W 1816 r. region podzielono na siedem powiatów: 
Chociebuż, Żary, Gródek (Spremberg), Kaława (Calau), Łuków (Luckau), 

        Lubin (Lübben) i Gubin. 

                                                                  *******
                                               Obecny  podział administracyjny  

                                                   Landkreis Dahme-Spreewald 
                                                   dlnłuż.  Wokrejs Damna-Błota

Od 16.XI. 1995.

   Czerwony wół -z herbów miast Lübben i  Luckau.

 Głowa czerwonego orła - z herbu Brandenburgii

 Złota korona -Königs Wusterhausen

 

                                       Cottbus, dlnłuż. Chóśebuz 

                                                                  wersja herbu od 2000 r .

 Mur miejski z dwiema wieżami i bramą,  nad bramą tarcza z  czerwonym rakiem w srebrnym polu
Najstarsza zachowana pieczęć miejska z herbem miasta pochodzi z drugiej połowy XIV w.
Rak jest  herbem średniowiecznych władców Cottbus, którzy rządzili miastem w latach 1199-1445.

                                                                   **************
                                 Landkreis Oberspreewald-Lausitz 
                                           (dlnłuż. Wokrejs Górne Błota-Łužyca) 

Herb  od 25.XI.1995

**** 

  Landkreis Spree-Neiße

                                                   (dlnłuż. Wokrejs Sprjewja-Nysa)

 Od  6.IX.1995.

                                                ******
                                            

Łużyce Górne, (grnłuż. Hornja Łužica, dlnłuż. Górna Łužyca, łac. Lusatia Superior, 

niem. Oberlausitz) w większości należy do Saksonii, częściowo leży zaś na południu

landu Brandenburgia

                                                                     ********

                 Herby powiatów Hoyerswerda, Rothenburg -włączonych w XIX w  do Śląska

                                                                            *****
                                                                   Obecne powiaty

                                                         Powiat Budziszyn 
                           (niem. Landkreis Bautzen, górnołuż. Wokrjes Budyšin) 

Od  14.I. 1992.

 Złoty mur o trzech  blankach w polu  błękitnym.

Pierwotnie ustalony w 1852 r

****

                                                             Powiat Görlitz
                               (niem. Landkreis Görlitz, górnołuż. Wokrjes Zhorjelc) 

Od  21.IV.2009

Tarcza dzielona w słup oparta o złoty mur w podstawie

,na murze zielone trzy liście lipy.

Na prawej ,błękitnej części tarczy położona mniejsza tarcza z czarnym orłem

o czerwonym orężu -dziobie i łapach ze szponami

Na piersi srebrna przepaska z takimż krzyżem

W lewej czerwonej części tarczy srebrny, ukoronowany czeski 

wspięty lew o podwojnym ogonie.

                                                 ******
Polska część Łużyc leży na południowym zachodzie kraju i wchodzi w skład województw

 lubuskiego (Łużyce Dolne) i dolnośląskiego (Łużyce Górne),

                                                                          *****
                                             Powiat żarski

Herb ustanowiono uchwałą rady Powiatu nr XXV/168/2001 z 20 lutego 2001.

Na tarczy w polu dwudzielnym w skos herby dawnych właścicieli

Państwa Stanowego Żary -Trzebiel,

rodzin  Bibersteinów i Promnitzów

***

                            Częśc powiatu żagańskiego i krośnieńskiego

żagański

Od 2003

Orzeł Piastów dolnoślaskich z tarczą z herbem opatów żagańskich (augustianów)

krośnieński

Herb został ustanowiony Uchwałą Nr XVIII/90/2000 Rady Powiatu Krośnieńskiego

 z dnia 27 września 2000 r. w sprawie ustanowienia herbu Powiatu Krośnieńskiego.

Hwer  przedstawia w polu tarczy herbowej trójdzielnej w polu prawym, górnym, złotym, wizerunek czarnego dolnośląskiego orła, w polu lewym, górnym srebrnym, czerwonego woła.
Wizerunki te stanowią symboliczne nawiązanie do położenia ziem powiatu na historycznym

 Śląsku i Dolnych Łużycach. W dolnej części tarczy herbowej przedstawione zostały w srebrnym

 polu dwie wstęgi błękitną i zieloną symbolizujące dwie charakterystyczne 

rzeki Odrę i Nysę Łużycką.

                                                    ****

                                 Województwo dolnośląskie
                                            Powiat lubański

                       Herb został ustanowiony Uchwałą nr XXII/161/2000 
                        Rady Powiatu Lubańskiego z dnia 26 października 2000 roku
                                                         
Na tarczy gotyckiej dzielonej w słup od prawej bocznicy tarczy w polu złotym półorzeł czarny

 ze srebrną półksiężycową przepaską sierpową poprzez skrzydło i pierś, z wyprowadzonym

 z niej srebrnym półkrzyżem na piersi orła. Od lewej bocznicy tarczy dziesięć pasów

 czarnych i złotych poczynając od czarnego u czoła tarczy kończąc złotym u podstawy tarczy.      Pasy czarno-złote - symbolizują  dawną przynależność do Saksonii

                                                  *****
                                        Powiat  zgorzelecki
                                                            
                    Uchwała nr XXVIII/183/2000 Rady Powiatu Zgorzeleckiego 
                                                      z dnia 28 czerwca 2000 r.
        Tarcza dwudzielna w słup, w prawym złotym polu połowa czarnej sylwetki orła
         z  położoną na skrzydle połową srebrnej przepaski sierpowej gdzie w połowie                                                                                        połowa krzyżyka.
          W lewej połowie pola na przemian pasy w słup trzy niebieskie przedzielone 
                                                  dwoma złotymi.
                      Pole prawe (heraldycznie) - symbol Dolnego Śląska
                          Pole lewe - nawiązanie do barw Górnych Łużyc
                                                 *****       
                                      Znaczki pocztowe

              Na historycznym terytorium Łużyc w obiegu były następujące znaczki 

                          1850-1867 -Pruskie  -(Dolne Łużyce)
                                            

                          1850-1867 - Saksońskie -(Górne Łużyce) 
                                  

                  1868-1871  znaczki Północnoniemieckiego Okręgu Pocztowego

                                    1872-1945  znaczki niemieckie

                                      

                                 1945-1949  - okupacyjne  radzieckie

                      

                                         

                                                  ******                                                                                         wydania lokalne

                                                 Cottbus
                                                 1.X.1945

****

Görlitz

Lubbenau

Niesky

Spremberg

******

                                                   Znaczki  NRD
                                                                  1949-1990

                                                                            *****
                                                   RFN

                                                   1990

********

Park Mużakowski

RFN

Polska

Park Mużakowski (niem. Park von Muskau) – park w Polsce i w Niemczech ,

 zajmujący 728 ha powierzchni po obu stronach rzeki Nysy Łużyckiej która stanowi granicę

 polsko-niemiecką, w województwie lubuskim, w powiecie żarskim. 

Po stronie polskiej znajdują się 522 ha całego założenia parkowego, a po stronie niemieckiej 206 ha. Centralna część parku z zabudowaniami rezydencjalnymi znajduje się po zachodniej stronie rzeki

 przy niemieckiej miejscowości Mużaków, polska część leży przy miejscowości Łęknica.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Park_Mu%C5%BCakowski

 

                                               *******