wtorek, 14 lipca 2020

Irlandia

                                            Irlandia (irl. Éire )  

                         państwo wyspiarskie w Europie Zachodniej, zajmujące większość

                                           terytorium wyspy Irlandia (83%),

                   od północy graniczy z Wielką Brytanią ( Irlandią Północną) na długości 360 km.
                              Oblana jest  od wschodu wodami Morza Irlandzkiego, od południa
                           – Morza Celtyckiego i od zachodu – otwartego Oceanu Atlantyckiego.

 

       Jest krajem  nizinnym  ( w centrum wyspy Nizina Środkowoirlandzka )  jedynie na południu

              i południowym  zachodzie wznosza sie niskie góry Donegal, z najwyższym szczytem 

             Errigal (752 m n.p.m.). Na południu wyspy znajdują się pasma górskie Kerry, 

          z najwyższym szczytem Irlandii Carrantuohill (irl. Corrán Tuathail – 1041 m n.p.m.)


                  Zachodnie wybrzeża są  strome i skaliste

         Klimat Irlandii określa się jako typ klimatu umiarkowanego morskiego wilgotnego

                                                                   ******
                                                                   Éire
                                                         Poblacht na hÉireann
                                                                  Ireland
                                                           Republic of Ireland

                                                           Powierzchnia -70 273 km²

                                                 Stolica-Dublin ( irl. Baile Átha Cliath)
                                           Języki urzędowe -irlandzki (iryjski), angielski


                                                       Jedn monet. -   Euro (od 2002 r)
                                                                     Ludność -4,9 mln
                                                                    Irlandczycy (93,5%),

                                                                            ****
                                                                       Herb

                                                   w obecnej wersji  od 9 września 1945.
                     Herbem Irlandii jest złota harfa o srebrnych strunach w błękitnym polu.
                        To godło sięgające średniowiecza nazywane jest harfą Briana Śmiałego

                                                                         *****
               Poprzedni herb przedstawiał na tarczy czwórdzielnej w krzyż, herby czterech
                            irlandzkich prowincji: Leinster, Connacht, Ulster i Munster.

Armais na gCeithre Chúige

 herby  prowincji były używane od XVII wieku, 
oficjalnie uznano je dopiero pod koniec XIX wieku.

     Konstytucja z 1922 r. nie wymieniała symboli narodowych. 

*****
                               Harfa pojawiła się w 1207 na monetach angielskich bitych dla Irlandii.

                       Harfy jako symbolu Irlandii po raz pierwszy użył król Anglii Henryk VIII w 1541
                                               w wielopolowym herbie Królestwa Anglii.


                            Od 1801 harfa (w stylizacji angielskiej) widniała  w herbie
                        Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.



                                                                             *****
                                                                         Flaga

używana od 1916 r,uznana w 1922 
formalnie  przyjęta 29 grudnia 1937 r

           Przyjmuje się, że kolor zielony oznacza katolików, pomarańczowy – protestantów,
                               a biały – ciągłe dążenie do pokoju między nimi.
                      Inna interpretacja kolorów: pomarańczowy oznacza wierność,
                               zielony symbolizuje republikę  a biały to pokój
.                                 Wzór flagi zaczerpnięto z  francuskiej Tricolore

                                                                         ********
                       Shamrock (irl. seamróg) – trójlistna koniczyna, biała lub drobnogłówkowa,
                                                          nieoficjalny symbol Irlandii.
       Według legendy, wykorzystał ją Święty Patryk poprzez pokazanie tej rośliny jako jednej
                           łodygi z trzema liśćmi do zobrazowania istoty Trójcy Świętej

                                                                             *****
                                                                             1916
                                                                           *******
                    Historyczną, łacińską nazwą Irlandii, nadaną przez Rzymian, była Hibernia
       Oficjalną nazwą państwa jest Éire (w języku irlandzkim) oraz Ireland (w języku angielskim).

                                                                       *****
                                                             III w p n e - Celtowie


                                                            prowincjonalne królestwa

                                            V w. - schrystianizowanie przez  św. Patryka

                                                      X-XI w - osadnictwo wikingów

                                         1014 - zjednoczenie przez króla  Briana Boru

                      1169 – rozpoczął się podbój Irlandii przez rycerzy anglonormandzkich

                                       1171 – Henryk II przybył do Waterford,
                                                  gdzie ogłosił się królem Irlandii

                         1171–1542 pod rządami króla Anglii tytułowanego jako
                                                     Lord Irlandii (ang. Lord of Ireland).

Lordostwo Irlandii,
 (ang.: Lordship of Ireland; irl.: Tiarnas na hÉireann

**
                                          1542-1800  Królestwo Irlandii (Kingdom of Ireland
                                                                 Ríoghacht Éireann)

                     w 1801 roku  w Zjednoczonym  Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii.

                                           XVI-XVIII w -  narzucanie  religi protestanckiej
                                                                           irlandzki  opór
                                     lata 40-XIXw -  masowa emigracja do  USA i Anglii

      24 kwietnia 1916 – wybuchło powstanie wielkanocne; Patrick Pearse proklamował Irlandię                                    niepodległą republiką; Michael Collins przekształcił Irlandzkich Ochotników
                                              w Irlandzką Armię Republikańską



                         14 grudnia 1918 – odbyły się pierwsze wybory parlamentarne;
                        powstał pierwszy rząd irlandzki z Éamonem de Valerą na czele

                        21 stycznia 1919 – odbyło się pierwsze posiedzenie Dáil Republiki Irlandzkiej,
                                   podczas którego uchwalono Deklarację Niepodległości.


                                                       irlandzka wojna o niepodległość
                                           
6 grudnia 1922  utworzenie Wolnego Państwa Irlandzkiego
 
1922-23 - wojna domowa

                                                1937 w życie weszła Konstytucja Irlandii,
                                                    która to obowiązuje do dnia dzisiejszego.



W II wojnie światowej  Irlandia zachowała neutralność
                               18 kwietnia 1949 – Irlandia wystąpiła z Wspólnoty Narodów
                                                            Od 1955 - w ONZ
                              1 stycznia 1973 – Irlandia wstąpiła do Wspólnoty Europejskiej


                                                                    ************
                                                           Znaczki pocztowe
                                                  brytyjskie
                                                  1840-1921



                                                                              ****
                                                                          irlandzkie

                                              17.II. 1922- znaczki brytyjskie z nadrukiem
                                                       - Rialtas Sealadach na hÉireann
(Tymczasowy Rząd Irlandii)

 Saorstát Eireann 
 

***
od 6.XII.1922
znaczki definitywne


  


                                                                           *******

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz