sobota, 8 grudnia 2018

Wileńszczyzna białoruska



                                    Białoruska część Wileńszczyzny
           
                   Historyczną Wileńszczyznę   dzieli granica  litewsko-białoruska .
       Wileńszczyznę  oba narody traktowały w przeszłości jako w całości ich własne terytorium.

Roszczenia Białoruskiej Republiki Ludowej


25 marca 1918 roku, Rada Białoruskiej Republiki Ludowej zgłosiła roszczenia
 do części Mińszczyzny, Grodzieńszczyzny (z Grodnem i Białymstokiem), Wileńszczyzny, Witebszczyzny, Smoleńszczyzny, Czernihowszczyzny i pograniczne części sąsiednich guberni zamieszkane przez Białorusinów”.



**********************

W  II Rzeczypospolitej

1922–1926 -Ziemia Wileńska

1926-1939 -  województwo wileńskie


                                                                          *******
                 Wileńszczyznę, którą po 17 września 1939 r. znalazła się w granicach tzw
              Zachodniej Białorusi,  ZSRR  odstąpił  niewielką część  Litwie, ( jedna piąta terytorium
                                 którego   dotyczył traktat z 1920 roku).
                       Resztę Wileńszczyzny, zamieszkałą w ogromnej większości
                      przez Polaków i Białorusinów, włączył do Białoruskiej SRR.
                               

                         Ówczesna granica republik radzieckich: Litewskiej i Białoruskiej
                                miała przebieg taki jak obecnie litewsko-białoruska

                                                                   ************
                                                   
                                                         Od  1939-  obwód wilejski

                                                                                                                        

                                  (obejmujący powiaty  oszmiański, brasławski, dziśnieński,
                                                 mołodecki,postawski i święciański)

                           Od 15.I.1940 - powiaty zlikwidowano i utworzono 22 rejony           

                        Od czerwca 1941 tereny te znajdowały się pod okupacją III Rzeszy
                           (Komisariat Rzeszy Wschód: Okręg Generalny Litwa i Białoruś).


                  20.IX.1944 -  ponowne zajęcie terytorium obwodu przez Armię Czerwoną

              Skutkiem  umowy  zawartej przez Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej i rząd ZSRR
                   w Moskwie  16 sierpnia 1945 r. była cesja Kresów Wschodnich na rzecz ZSRR
                                       i ustalenie od współczesnej wschodniej granicy Polski.

                                                         


                                      20.09.1944 - 20.01.1960 -Obwód mołodeczański

     

20 .I.1960 - podzielonie obw.mołodeczanskiego między obwody: witebski (9 rejonów), 
grodzieński (4 rejony) i miński (7 rejonów).

                                                                                ******
   
                                                    Od 1991 r północno-zachodnie  terytoria
                                                       współczesnej Republiki Białorusi
                           



                                                                            ********

                                      Herby współczesnych białoruskich  rejonów na 
                                         terytorium  dawnego województwa wileńskiego


  

*********
1 .werenowski
  Во́ранаўскі раён
 ( w obw.grodzieńskim)
 

od 17.VII.2006 r
W polu błękitnym
klejnot herbu Abdank II -rodziny Machowskich
(złoty wspięty koronowany lew trzymający w łapach 
srebrną łękawicę .
Poniżej na czerwonym blankowanym murze
godło herbu szlacheckiego -Scypio 
( laski błękitne, dwie w skos, równoległe, dwie w lewy skos równoległe, 
skrzyżowane i przeplecione )

*******
2 .iwiejski
   Іўеўскі раён
(obw. grodźienski)
 

Od 14.VII.2007 ?
W herbie  postać Ewy (Jewny) (ur. ok. 1280, zm. ok. 1344) – córki księcia połockiego Iwana
 żony wlk. ks. Giedymina.
Prawosławna tradycja przypisuje Jewnie fundację monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Jewiach
Księga - szkoła  braci polskich, której rektorem w latach 1585–1593 był Jan Namysłowski.

********

3. oszmiański
Ашмя́нскі раён
 ( w obw.grodźieńskim)

Od 17 VII.2006
Na tarczy trójdzielnej w rosochę na opak
w polu I -czerwonym złota  waga szalkowa
w polu II-błękitnym -  złota tarcza
        w polu III  -srebrnym  czerwony  ciołek

Waga- symbol sądu, atrybut Iustitii rzymskiej bogini sprawiedliwości
Złota tarcza  -herb Janina  króla  Jana III Sobieskiego  który potwierdził  miastu
prawa targowe i handlowe

Ciołek - herb Poniatowskich
Stanisław August Poniatowski uznał  miasto za „miejsce przyzwoite dla sądów i sejmików, za miasto wolne i niepodlegające żadnej innej administracji, prócz swego magistratu”,

***
1792

*****

Herb od 1845 r

***********
4.ostrowiecki
Астраве́цкі раён
( w obw. grodźienskim)

Od 20.I.2006
Na tarczy w polu srebrnym rozłożysty dąb.
 symbolizujący  moc i długowieczność
Poniżej zielona falującą wstęga
 U dołu w polu błękitnym   srebrna nakrapiana ryba (pstrąg) 

***********
5.smorgoński
Смарго́нскі раён
( w obw. grodźieńskim )
 
Od 1.XII.2004
Na tarczy w polu srebrnym stojący na czerwonej siatce na tylnych łapach 
czarny niedźwiedź, 
 trzymający przednimi  łapami tarczę z herbem Radziwiłłów- Trąby
Nawiązanie do tzw. Akademi Smorgońskiej

Akademia Smorgońska (smorgoński akademik, gagatek smorgoński) – żartobliwe określenie sławnego w Europie ośrodka, w którym Cyganie tresowali niedźwiedzie 


*********
6.postawski
Пастаўскі раён
(obw.witebski)
 

20.I.2006
Na tarczy w polu błękitnym  srebrna  sieć  i trzy złote ryby 
 z głową w dół.

Pierwotnie nadany w  1796 r

**********
7.brasławski
Бра́слаўскі раё́н
(w obw. witebskim)

Od 20.I.2006 r
Na tarczy w polu błękitnym Oko Opatrzności okolone złotymi 
słonecznymi  promieniami

Pierwotnie nadany w 1792 r przez króla Stanisława Augusta 
Poniatowskiego

**********
8.miorski
Мёрскі раён
 (obw witebski)

Od 20.I.2006

Na tarczy w polu błękitnym łabędź unoszący się nad wodą.
( srebrne falujące wstęgi)
Miory  położone są  pośród jezior   gdzie gniazduje wiele białych łabędzi.
. Łabędź jest symbol  szlachetności i czystości. 
 Rozpostarte skrzydła ptaka symbolizują ochronę miasta

********

                                                         9.szarkowszczyński
                                            Шаркоўшчынскі раён
                                           ( obw.witebskim)
Od 20.I.2006 r

 Na tarczy w polu  srebrnym  czerwony (ceglany) blankowany mur miejski
z otwartą bramą pośrodku.
Nad murem ( dwie ) i w bramie ( jedna)
 gałązki borówki z siedmioma czerwonymi jagodami i trzema zielonymi liśćmi  

Borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea L.)

Mur - Szarkowszczyna  ma  status osiedla typu miejskiego
 Mur z otwartą bramąą- gościnność mieszkańców, którzy jednak zawsze są gotowi bronić 
swoje miasto.
 Gałązki-  nawiązaniem do mokradeł, gdzie znajduje się miasto,  bogate zbiory żurawiny,
 borówki brusznicy i innych roślin bagiennych


***

                                                                   10.głębocki
                                              Глыбо́цкі раё́н
                                                                  ( w obw.witebskim)

Od 20.I.2006 r

Na tarczy w srebrnym polu  błękitny blankowany  mur
, na którym dwie skrzyżowane srebrne szable ze złotymi rękojeściami i jelcami
pomiędzy trzema złotymi monetami.

  Mury miejskie  chroniły mieszkańców  przed wrogimi wojskami. 
 Skrzyżowane szable- własną straż miejska złożona z jej mieszkańców. 
Złote monety  -handel w  mieście.

****
                                                                11.dokszycki
                                               До́кшыцкі раё́н
                                                                        (obw.witebski)


Obecna wersja od 20.I.2006
Pierwotnie  od 1796

 Na tarczy kroju francuskiego  w  zielonym polu  dwa czarne wzgórza, na których  
 dwa złote dzbany wylewające  srebrne  strugi,  skierowane w różnych kierunkach
 Herb  symbolizuje  bałtycko-czarnomorski dział wodny przebiegający przez  ten rejon.
   Rzeki: Wilia (zlewisko M. Bałtyckiego) i Berezyna (zlewisko M. Czarnego), 



                                                                          ********
                                                              12. madziolski
                                             Мядзельскі раён
                                            ( w obw. mińskim)

Od 2.IV.2001
Na tarczy w niebieskim polu na zielonej podstawie  srebrny zamek o trzech wieżach 
połączonych blankami. Na wieżach  chorągiewki z krzyżami św. Jerzego.

                                                                        ***********
                                                                  13.wilejski
                                              Вілейскі раён
                                              (obw. miński)
                                                                       Od 10.IV.2001
                                                                 
                        Na tarczy kroju francuskiego w polu czerwonym na srebrnym skosie w lewo
                                  (symbolizującym  rzekę ) łódź z   towarami  i złotym kłosem
                                                        Herb  pierwotnie nadany w 1796 r

                                                                            ******
                                                          14 .mołodeczański
                                              Маладзечанскі раён
                                                obw. miński)
                                                                      Od 21.XII.1999

                            Herb nawiązuje  do  prawosławnego Soboru Opieki Matki Bożej
                                                                       w Mołodecznie

                                                   Sobór  zbudowano w latach 1867–1871.

                                                                           ******
                                                              15. wołożyński
                                               Валожынскі раён
                                                                        (obw. miński )

                                                                       od 22.VII.1998
                                          Na  tarczy w polu  czerwonym łękawica złota

                                  Nawiązanie do herbu Adbank   rodziny Gasztołdów
                                                  dawnych  właścicieli  ( w XVI w)

                                                                    *********
                                                  Znaczki pocztowe

                            

             Na terenach zajętych przez wojska radzieckie,przyłączonych później do ZSRR
              znaczki polskie były w obiegu do wyczerpania nakładu (1940) i miały moc
                                    obiegowa na równi  ze znaczkami radzieckimi
                    
                                                              Znaczki ZSRR
                                                                  1939-1941

                                                      
                                                 1941-1944  znaczki niemieckie
                                                                     Ostland

                                                         

                                                       1944-1991- znaczki ZSRR






                                                 

                                                                             ***

                                                      Znaczki białoruskie

                                                                 Od 21 grudnia 1992

                                                    


                    







                                                         
Naroczański Park Narodowy (biał. Нацыянальны парк «Нарачанскі») 

*********

Następny post - Mała Litwa




                                       

                                                 

                                                     

                                     


                                   
                                     

                                                                                                                                                                                 



                                                   

                                       

                               

                                                                             

                     


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz