Wojtek z Roztoki. : Jemen

Republika Jemenu (Al-Dżumhurija al- Jamanijja) -

państwo w południowo-zachodniej Azji,na Połwyspie Arabskim,nad Morzem Czerwonym

Zat.Adeńską i M.Arabskim
Do Jemenu należy wyspa Sokotra (3625 km²) i Abd al-Kuri na Oc.Indyjskim oraz wyspy

przybrzeżne na Morzu Czerwonym - Zukar, Kamaran (57 km²), Urmak i Badi
Graniczy od północy z Arabią Saudyjską -1658 km, Omanem (288 km) od wschodu.

Na zachodzie i pd.- zach. masywy gór zrębowych As-Sirat (Góry Jemeńskie) z najwyższym szczytem kraju -Dżabal an-Nabi Szuajb -3760 m.n p.m . Na wschodzie rozciąga się płaskowyż Hadramaut,

na północy i północnym -wschodzie pustynia Ar-Rub al-Chali,wzdłuż wybrzeża waskie niziny ,najwieksza Tihama

Klimat zwrotnikowy,na wybrzezu wybitnie suchy

Powierzchnia - 528 000 km² (536 869 km²)
Stolica -Sana
Waluta: rial jemeński
Język Urzędowy -arabski
Ludność: ok. 21 mln
Arabowie jemeńscy-96%, Hindusi i Pakistańczycy -3%
pozostali Arabowie -1%

***
Nazwa Jemen-z arab. rdzenia ymn – "prawo", jednak dokładne znaczenie jest dyskusyjne.
Być może od yamîn – "miejsce po prawicy", czyli "południe" (w jęz. semickich południe

oznaczało kierunek "na prawo", północ "na lewo").

Ewentualnie od yumn – "pomyślność", co może być związane z łac. Arabia Felix –

Arabia Szczęśliwa, jak w starożytności nazywano żyzną, płd.-zach. część Półwyspu Arabskiego

*******
Godło

Godło Republiki Jemenu – złoty orzeł z rozpostartymi skrzydłami trzymający w szponach skrzyżowane flagi Jemenu i rozwiniętą wstęgę z nazwą kraju w języku arabskim (Al-Dżumhurija al-Jamanija).

Na piersi orła znajduje się tarcza na której widnieje krzew kawowca (Coffea arabica) i zarys starożytnej tamy w Marib.

Godło od 1990 roku, czyli od zjednoczenia Jemenu Północnego i Jemenu Południowego

Flaga

Od 22.V.1990 r
-prostokąt z trzema pasami, o kolorach (od góry) czerwonym, białym i czarnym.

Każdy pas ma jednakową szerokość. Kolory te uznawane są barwy panarabskie.
Czerwony symbolizuje krew męczenników i jedności, biel jasnej przyszłości i czerń mrocznej przeszłości
*****
Jemeńska Republika Arabska
Al-Dżumhurija al-Arabija al-Jamanija

1974-1990

1966-1974

1962-1966

Flaga

Od 1.XI.1962 r.

********

Mutawakkilickie Królestwo Jemenu
Al-Mamlaka al-Mutawakilija al Jamanija

1956-1962

1927-1962 (1970)
Pięć gwiazd reprezentuje pięć naturalnych krain geograficznych Jemenu; przypominają też pięć dogmatów islamu, a pięć razy dziennie modlitwy są odmawiane przez wiernych.
Szabla, powszechnie używana jako emblemat przez Arabów, i czerwone pole, na którym jest umieszczona, przypomina krew, którą poświęcili w obronie wolności i niezależności swojego kraju

Flaga imama

1918-1927
czerwona, z białą szahadą

********
Jemen Pd.

LDR Jemenu

1970-1990

1967-1970

*****
Federacja Arabii Południowej

Godło Federacji składało się z półksiężyca i gwiazdy owiniętej kolorami narodowymi.

Pomiędzy gwiazdą a półksiężycem znajduje się dżambia , narodowa broń.

Flaga

1959-1967

Flaga składa się z pięciu poziomych pasów, czarnego (górnego), żółtego, zielonego, żółtego

i jasnego błękitu (ultramaryny), w środku, biały półksiężyc i pięcioramienna gwiazda.

Czarny -symbolizuje góry, zielone - żyzne ziemie, błękitne - morze i żółte - pustynie.

*****
Aden
Colony of Aden
1937-1962

do 18.I.1963

Stan Aden

1963-1967

*************

W starożytności na terenie Jemenu Północnego - Arabia Felix

królestwa Main,Kataban,Saba,Hadramaut

Od VII w sfera wpływów islamu

W północno-zachodniej części obecnego Jemenu
od XVI w - państewka arabskie wchodzące formalnie w
skład imperium tureckiego

Od 10.X.1918- niezależna monarchia absolutna
Imamat Jemenu
Od 2.IX.1926- królestwo (Jahja al-Mutawakkil )

1934 -utrata Asiru na rzecz Arabii Saudyjskiej (traktat z Taif )

1937

1958-1961 w luźnej federacji ze ZRA

1962 -obalenie monarchii,
Jemeńska Republika Arabska

1962-1970- wojna domowa

*****
W południowo-zachodniej części na pocz XIX w Brytyjczycy
wyparli wpływy tureckie

W 1839 utworzyli kolonię Aden
1886-1914 - protektoraty -Zachodni (Hadramaut ) i Wschodni (Mahra)
( 24 państewka szejkaty,sułtanaty i emiraty)

1962-1967 -Federacja Arabii Południowej
Ittihad al-al-Arabi Janūb

18.I.1963 -30.XI.1967 -Protektorat Południowej Arabii
( Hadhramaut, Kathiri, Mahra i Qu'aiti i Wahidi Bir Ali
i Górna Yafa)

30.XI.1967- Ludowa Republika Jemenu Pd

1970- Lud Dem Rep Jemenu
(Dżumhurija al-Jaman ad-Dimukratija asz-Szabija)

22.V. 1990- zjednoczenie obu państw jemeńskich
5.V. 1994 -wojna domowa
secesja Dem Rep Jemenu (do 7.VII.1994 r)

Od 2015 wojna domowa...
interwencja siły koalicji, której przewodzą Saudyjczycy

2017 -powstanie w Adenie
secesyjnej Południowej Rady Przejściowwej

***
Poprzednie logo

******
Znaczki pocztowe

Jemen Północny

znaczki imperium osmańskiego
do 1918 r

*******
Imamat

1926 -własne znaczki z inskrypcjami arabskimi

Od 1930 - także napisy łac.Yemen,

Od 1940 - napisy arabskie i francuskie
Postes du Royaume de Yemen

1952 - napisy arabskie i angielskie
The Moutawakilite Kingdom of Yemen

1963 -przedruki Al-Dżumhurija al Arabij al Jamanija, data proklamowania republik
wg. kalendarza muzułmańskiego 28.4.1382 i gregoriańskiego 27.9. 1962
oraz skrótem ang. Y.A.R