Miasto i Gmina Nowa Sarzyna
w woj. podkarpackim, w pow. leżajskim. położona nad Trzebośnicą
w dolinie Dolnego Sanu ,10 km na pn. od Leżajska
Sąsiednie gminy ; Jeżowe, Kamień, Krzeszów, Leżajsk, Leżajsk - miasto,
Rudnik nad Sanem, Sokołów Małopolski
Powierzchnia - 9,15 km² (miasto)
gmina -143,75 km²
Herb
ustanowiony 30 .XII. 2008 r.
Herb przedstawia w polu błękitnym złoty kwiat azalii ponad dwiema
srebrnymi kolbami chemicznymi (retorty).
Kolby chemiczne symbolizują miejscowe zakłady chemiczne, dzięki którym powstało miasto,
kwiat azalii symbolizuje jedyne w Polsce i jedno z niewielu w Europie stanowisko
azalii pontyjskiej. Błękit tarczy symbolizuje wody rzeki San.
Flaga
od 30 .XII. 2008.
*****
Naturalne stanowisko azalii pontyjskiej zwanej inaczej różanecznikiem
żółtym
jest położone w przysiółku Kołacznia w pobliżu Woli Zarczyckiej
- jedyne w Europie, poza Wołyniem i Polesiem
Stanowisko to zostało odkryte w 1909 r
Rezerwat Przrody Kołacznia utworzony został 14.II. 1957 r
*****
Poprzedni symbol miasta
zatwierdzony w 1992 r
******
Pieczęć wsi Sarzyna (1844)Pieczęć wsi Wola Zarzycka (1870)
**********
Tereny gminy Nowa Sarzyna porastała puszcza,
nazwana później Sandomierską
W okresie średniowiecza była to naturalna granica pomiędzy Polską a księstwami ruskimi
W 1340 r.Kazimierz Wielki przyłączył do Polski Ruś Halicką.
Obszary puszczańskie stały się dobrami królewskimi, na których rozpoczęto
akcję lokowania nowych osad służebnych na prawie niemieckim.
Jedną z nich była Sarzyna – lokowana w 1390 r.(Scharzina Wola)
Od 1434 w starostwie leżajskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego
Od 1772 w zaborze austriackim
W 1855 -1867 w powiecie leżajskimOd 1900 stacja przy linii kolejowej Rozwadów-Przeworsk
2 .XI. 1918 wyzwolenie spod władzy zaborczej
Od 1934 w gminie zbiorowej Jelna
W ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego, w roku 1937 rozpoczęto
budowę zakładów chemicznych z przyfabrycznym osiedlem
na wytyczonym obszarze 350 ha
Miały one produkować nitrozwiązki – zwłaszcza materiały wybuchowe.
( Wytwórnia Nitrozwiązków Organicznych Nitroza)
Rozruch mechaniczny nastąpił w 1939 r., ale nie zdążono uruchomić produkcji
chemicznej przed rozpoczęciem II wojny światowej.
13 .IX. 1939 - 25.VII.1944 okupacja niemiecka
Demontaż urządzeń, wywiezionych do Rzeszy
dewastacja terenu zakładów
Armia Czerwona wyparła Niemców z Sarzyny 25 .VII. 1944 r
Po wojnie rozpoczął się okres intensywnej odbudowy zakładu i budowy
nowych osiedli mieszkaniowych
Produkcję wznowiono w 1954 r.
Zakłady i osiedle należały do Sarzyny - wsi i podlegały Gromadzkiej Radzie
Narodowej w Rudzie Łańcuckiej, w powiecie łańcuckim.
Od 1956-1975 w powiecie leżajskim
1 .I.1956 z gromady Ruda Łańcucka wyłączono miejscowość Sarzyna Osiedle,
z której utworzono osiedle Sarzyna (6,45 km²)
1 .I. 1973 r osiedle Sarzyna otrzymało prawa miejskie i nazwę Nowa Sarzyna
1974 gminę Ruda Łańcucka przekształcono w gminę Nowa Sarzyna
w skład której weszły sołectwa Jelna, Łukowa, Ruda Łańcucka, Sarzyna i Tarnogóra
, zaś w 1976 do gminy przyłączono sołectwa Majdan Łętowski,Łętownia i Wola Zarczycka.
1 .I. 1992 miasto i gminę Nowa Sarzyna połączono we wspólną gminę
miejsko-wiejską Nowa Sarzyna
***
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz