Budziak

                        Kraina historyczna będąca częścią Besarabii, obecnie znajdująca się w granicach  

                                  obwodu odeskiego Ukrainy oraz południowej Mołdawii (Gagauzja )

                           Rozciąga się wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego (na południowym wschodzie), 

                     między Prutem (na zachodzie), Dniestrem (na wschodzie) i dolnym Dunajem

                                    (na południu) 

                          Północna granica Budziaku przebiega wzdłuż tzw. „górnego wału Trajana” –

                            w przybliżeniu jest to linia łącząca miasto Leova nad Prutem z ujściem 

                                        rzeki Botna do Dniestru   (poniżej miasta Bendery)

                                                Powierzchnia -   13,2 tyś km²

                             Głównymi miastami krainy są Izmaił, Białogród nad Dniestrem 

                                                      , Kilia, Bołgrad, Komrat

                                                                       

             Dawniej Budziak zamieszkiwali członkowie tatarskiej ordy budziackiej (białogrodzkiej). 

              Obecnie jest to obszar wieloetniczny  Ukraińcy ( 40%),Bułgarzy (21%), Rosjanie (20%)  

                            Rumunii / Mołdawianie  (13%)

                                                                       ******

                         W XII w i XIII w    stepy między dolnym Dniestrem, Dunajem i M. Czarnym;

                                            zajmowały  ludy   Pieczyngów i Kumanów

                           Od  1408 do 1484 r   stanowił  część Hospodarstwa Mołdawskiego

                             Od 1484 do 1812 - podlegał Turcji ,która  nadała temu regionowi 

                                             nazwę Bucak - tur.  „Pogranicze”.

                         Od 1569- orda budziacka (białogrodzka) zajmowała tereny Budziaku

                           ,nadane  im  przez Sulejmana II; stamtąd najeżdżali Polskę i Rosję;                                                           

                                       1812 -. przyłączony do Rosji, stał się częścią Besarabii

                                                         ( gubernia besarabska)

            W latach 1856–78 pd. część, a 1918–40,1941-1944 całość w granicach Rumunii

             

                         28.VI. 1940-1941, 1944-1991 w składzie Ukraińskiej  SRR w  ZSRR.

                                                         

                                                                     *********

                                                              Budziak 

                                           część ukraińska

                                Część ukraińska Budziaku  stanowi 37% terytorium obwodu odeskiego

                                                          

                                               8..VIII.1940 -Аккерманская область

                           7.XII.1940 -15.II.1954 - przemianowanie na  obwód izmailski

                                     ukr.  Ізмаїльська область, ros. Измаильская область

 

                                    

                  15 .II. 1954 zniesiono go, a jego terytorium włączono do obwodu odeskiego USRR

                                              1991 r   w granicach niepodległej Ukrainy

                                                                  *******

                                         Od 18.VII.2020 r  podział   na 3 rejony

 

                                               Rejon bołgardzki  

                                  skupiający byłe rejony bołgardzki, arcyski i tarutyński                                                 

                                            Rejon  bołgardzki ( w granicach 1940—2020)

                                            utworzony w 1940 ,powierzchnia - 1364 km²

                                                 Siedzibą władz rejonu był - Bołgrad. 

                                                                           Herb rejonu

                                                                      od 23.IV. 2009 r

                                                                   Herb miasta  Bołgrad 

                                                                         (od 2011 r)

                                   Bołgrad został założony w 1821 przez bułgarskich osadników

                                                       Prawa miejskie od 1961 r

                                                                       ******

                                                                 Rejon arcyski

                                                                  Арцизький район

                                            utworzony w 1967,  powierzchnia- 1379 km²

                                                          Siedzibą władz rejonu był- Arcyz

 

                                                             Herb rejonu (od 21 .X.2009 r)

 

                                                               Herb miasta Arcyz  (od 1991 r)

                                           Miasto założone w 1816 r przez  niemieckich luteranów

           Arcyz został nazwany na pamiątkę bitwy pod Arcis-sur-Aube  (20 i 21 marca 1814 r )

                         w której Niemcy i Rosjanie walczyli z armią napoleońską

 

                                                                      *******

                                                              Rejon tarutyński  

                                                              Тарутинський район

                                            Rejon utworzony w 1957, powierzchnia- 1874 km²

                                                  Siedzibą władz rejonu  - Tarutyne.

                                               

                                                                Herb rejonu  tarutyńskiego

                                                                   od 14.VIII 2009 r

                                                                        

                                                                         Herb Tarutino

                                                                                brak ?

                                                                             od 2004

                                                                              ****

                                                         Herb  Niemców besarabskich (1940)

                                                     Tarutyne - osiedle typu miejskiego  

                                  zostało założone w 1814 przez  niemieckich osadników

                                           jako pierwsza niemiecka kolonia w Besarabii.

                                    Nazwa pierwotnie -"Elisabeth"  zmieniona na  Tarutino 

                                  od zwycięskiej dla Rosjan  bitwy pod Tarutino (18 .X. 1812)

,                            w czasie trwania inwazji na Rosję przez wojska cesarza Napoleona.

 

                                                                            *********

                                                              Rejon izmailski

                              od 18 lipca 2020 skupiający byłe rejony  izmailski, kilijski, renijski

                                                                Rejon izmailski

                                                                  Ізмаїльський район

                                                            (1940-2020)                                                             

                                                                Powierzchnia  1194 km²

                                                            Siedziba władz rejonu - Izmaił.

                                                                         Herb rejonu

                                                                       od 24.XI.2009 r

                                                               Herb miasta Izmaił (od 1996 r)

                                                                          **********

                                                                    Rejon kilijski

                                             Rejon utworzony w 1940, powierzchnia - 1359 km²

.                                                       Siedziba władz rejonu -  Kilia

                                                                        Herb rejonu

                                                                      od  8 .XII. 1998 r

                                                           

                                                          Herb miasta Kilia  (od 2004 r)         

                                                                          ********

                                                                    Rejon Renijski

                                                                 Ренійський район

                                                               Rejon utworzony w 1969,

                                                               Powierzchnia  -861 km²

                                                               Siedziba władz rejonu -Reni

                                                                          Herb rejonu

                                                                        od 17.II.2017 r

 

                                                              Herb miasta Reni (od 2017 r)

                                                                         ********

                                                    Rejon  Białogrodzki

                                                      Білгород-Дністровський район

                                        od 18.VII.2022 r skupia  byłe rejony  bialogrodzki, saracki

                                            i tatarbunarski

                                                         Rejon Białogrodzki (1940-2020)

                                                                      Powierzchnia -1852 km²

                                            1940–1957 р n. rejon Limański (Лиманський район)

                                                Siedzib władz rejonu  -Białogród nad Dniestrem

                                                                           Herb rejonu

                                                                          od 2004 r

                                                                          Herb miasta

                                                         Białogród nad Dniestrem (od 3.X.1996)

                                                                    ***********

                                                                    Rejon saracki

                                               utworzony w 1965, powierzchnia 1475 km²

                                                      Siedziba władz rejonu -Sarata.

                                                                          Herb rejonu

                                                                                  ***

                                                                                Sarata

                                                                 osiedle typu miejskiego

                                                                          od 1993 r

                                             Założone w 1822 r przez niemieckich  osadników 

                                                                              ******

                                                             Rejon Tatarbunarski

                                                             Татарбунарський район

                                                  Rejon powstał w 1940 r, powierzchnia- 1748 km²

                                                      Siedziba władz rejonu - Tatarbunary

                                                                    

                                                                   Herb rejonu od 2009 r

                                                                               ****

                                                       Herb miasta Tatarbunary ( od 30.XII.2011)

                                                                    Prawa miejskie od 1978 r

                                                                                  ******