Historyczne państwo w Europie Środkowej,
istniejące w latach 1918–1938
i 1945–1992
1 stycznia 1993 w miejscu Czechosłowacji powstały dwa nowe państwa
– Czechy i Słowacja
**********
Czechosłowacja (1918-1938)
Československá republika – ČSR,
Powierzchnia-140 446 km²
Jedn. monet (od 1919) Korona czechosłowacka =100 halerzy
Herb
Mały herb - historyczny czeski lew z dwoma ogonami,
ze słowackim herbem na piersiach
Herb średniW polu pierwszym herb Słowacji , w polu drugim herb Rusi Podkarpackiej;
w trzecim herb Moraw; w czwartym herb Śląska.
W tarczy sercowej herb Czech.
*****
zawiera symbole wszystkich ziem historycznych, z których składała
się Czechosłowacja:
Tarcza podtrzymywana jest przez dwa złote lwy, stojące na gałązkach lipy,
oplecionych wstęgą z dewizą – Pravda vítězí (czes. Prawda zwycięża).
Dewiza pochodzi z listów Jana Husa do Jana z Rejštejnu z 1413 i 1415 roku
, który z kolei zaczerpnął je z apokryficznej Trzeciej Księgi Ezdrasza.
Herby ustanowione 30 marca 1920 r
******
Flaga
wprowadzona 20 marca 1920 r
biało-czerwona z niebieskim trójkątem do połowy.
Tradycyjnymi barwami Czech ,pochodzącymi od herbu ustanowionego w 1129 r
(w polu czerwonym wspięty lew o podwójnym ogonie,srebrny) , są biel i czerwień.
W 1918 flaga biało-czerwona stała się pierwszą Czechosłowacji
W 1920 do barw czeskich dodano niebieski trójkąt.
Barwa niebieska występuje w herbach Słowacji i Moraw
******
28 .X.1918 -ogłoszenie niepodległości Czechosłowacji w Pradze
przez Czechosłowacki Komitet Narodowy
30.X.1918 za utworzeniem wspólnego państwa
Czechów i Słowaków opowiedziała się Słowacka Rada Narodowa w Martinie
W skład Czechosłowacji weszły ziemie byłego Cesarstwa Austriackiego:
Czechy, Morawy, Śląsk Opawski, Królestwa Węgier: Słowacja i Ruś Podkarpacka
oraz Cesarstwa Niemieckiego: Śląsk Hulczyński.
Granice państwa zostały ustalone traktatami: wersalskim z 1919 roku, w St. Germain
również z 1919 oraz w Trianon z 1920 roku.
Ponadto w wyniku sporu z Polską rozstrzygniętego przez arbitraż międzynarodowy
przyznano Czechosłowacji zach. cz. Śląska Cieszyńskiego i oraz części Spiszu i Orawy
******
Republika Czecho-Słowacka
cz. i słow. Česko-Slovenská Republika
Po układzie monachijskim z 30.IX.1938 r i przyjęciu modelu federacyjnego
powstało (19.XI.1938 r) państwo zwane drugą republiką,
złożone z Czech, Słowacji i Rusi Podkarpackiej.
Zostało zlikwidowane 16 marca 1939,
po ogłoszeniu niepodległości przez Republikę Słowacką (14 marca)
i zajęciu pozostałej części przez III Rzeszę i przekształceniu
w Protektorat Czech i Moraw.
******
Po II wojnie światowej reaktywowano Czechosłowację, ale bez Rusi Zakarpackiej
formalnie inkorporowanej do Ukraińskiej SRR w marcu 1945 roku
5 kwietnia 1945 ogłoszono w Koszycach powstanie nowej, demokratycznej Czechosłowacji.
W dniach 20-25 lutego 1948 doszło w kraju do komunistycznego zamachu stanu
Republika Czechosłowacka 1948-1960
(cz. i słow. Československá republika – ČSR)
Powierzchnia - 127 900 km²
Po II wojnie światowej powrócono do używania herbu przedwojennegojednak średniego herbu przestano używać, chociaż formalnie nie został usunięty
. Dużego herbu wciąż używał parlament i prezydent.
1954. Blok 15 (wg. kat Michel)70 urodziny prezydenta Antonína Zápotockiego
********
Czechosłowacka Republika Socjalistyczna
11.VII.1960– 30.III.1990
(cz. i słow. Československá socialistická republika – ČSSR)
Tarcza w kształcie pawęży husyckiej piechoty, która według
komunistycznej propagandy była ówczesnym postępowym proletariatem,
walczącym przeciw reakcjonistycznym siłom:
feudałom i Kościołowi.
Lew utracił królewską koronę i otrzymał komunistyczną pięcioramienną gwiazdę.
Słowacki symbol na piersiach lwa przedstawiał palący się duży ogień (po słowacku vatra)
na narodowej górze Krywań, co symbolizowało Słowackie Powstanie Narodowe
w 1944 roku.
******
Czeska i Słowacka Republika Federacyjna
(20.IV.1990- 31.XII.1992)
Československá federativní republika
Česko-slovenská federatívna republika
Herb przyjęty 20 kwietnia 1990 r
*****
Znaczki pocztowe
Do 28.II.1919 w użyciu były znaczki austriackie (Czechy)
i węgierskie (Słowacja)
Od 18.XII. 1918 r
znaczki definitywne (seria Hradczany)
***
Znaczki czechosłowackie były w użyciu w części Sudetów zajętej przez
Niemców do 19.X.1938 r
W części części obsadzonej przez wojska węgierskie do 19 .XI.1938 r
W Protektoracie Czech i Moraw do 15.XII.1939 r
Na Słowacji do 16.IV.1939 (wartości powyżej 1KČs),
- wartości niższych - do 10.VIII.1939 r
Na Rusi Podkarpackiej i Zaolziu znaczki czechosłowackie utraciły ważność
z chwilą obsadzenia tych ziem przez wojska węgierskie i polskie.
*******
W 1945 r - nowe znaczki wprowadzono do obiegu 26.III.1945 r
początkowo na Słowacji ,następnie na pozostałych ziemiach
w miarę wyzwalania
Ostatnia emisja 18.XII.1992 r
*****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz