Polski Rejon Narodowy im. Feliksa Dzierżyńskiego

                                     Polski Rejon Narodowy im. Feliksa Dzierżyńskiego

                            biał. Польскі Аўтаномны Раён імя Дзяржынскага

                             ros. Дзержинский польский национальный район

                                               Powierzchnia- ok. 1 000 km²

                                         Ośr. adm.  -Dzierżyńsk ( d.Kojdanów).

                                      Języki urzędowe -   polski,rosyjski,białoruski

                                                 Ludność -49 tyś.

                                                    49,4 % Polacy  (1932)

                                            45,3 % Białorusini , 4,6% żydzi

 

                       Rejon  utworzony 15.III.1932 r. w obwodzie mińskim, w Białoruskiej SRR,

                                           w pobliżu ówczesnej polskiej granicy (20 km)

                      Rejon podzielony był na  16 rad wiejskich (sielsowietów):  10 polskich,

                                                         5 białoruskich i 1 litewski 

                                                  Rejon otrzymał nazwę na cześć

                       Feliksa Dzierżyńskiego (1877–1926) – polskiego i radzieckiego rewolucjonisty

          twórcy i organizatora Wszechrosyjskiej Komisji Nadzwyczajnej do Walki z Kontrrewolucją

                         i Sabotażem (tzw. CzeKa)

                                                    

                                                         

                                               ros. Феликс Эдмундович Дзержинский

                                                          Dzierżyński  urodził się

                       w majątku  Dzierżynowo (czasem Dzierżynów   dawniej Oziembłowo

                 . Obecnie leży w rejonie stołpeckim obwodu mińskiego, około 15 km od Iwieńca.

                                                                                  ***

                                               IV.1921 -wytyczenie granicy polsko-radzieckiej

                         1924 -  utworzenie rejonu kojdanowskiego w ramach okręgu mińskiego

 

                           15 marca 1932 roku  rejon  kojdanowski został przeorganizowany

                                              w polski rejon narodowościowy

.                              28–30 kwietnia 1932 roku  proklamacja pol-rejonu                       

                           31 czerwca 1937 roku zlikwidowano dzierżyński pol-rejon

                              Polacy  zostali w znacznej liczbie wymordowani, a pozostali

                                          zostali urzędowo zbiałorutenizowani.

                                Podział rejonu pomiędzy rejony zasławski,  uzdowski  i miński

                                                   4.II.1939  -przywrócenie rejonu  (zwykły)                                                

                                                                

                                                                         **********

                                                                  Dzierżyńsk

                                                                 Дзяржынск, Dziaržynsk

                                                                    город Дзержинск

                                           Miasto położone jest 38 km na pd.zach.  od Mińska                                     

                                              siedziba administracyjna rejonu dzierżyńskiego

                                                            Powierzchnia- 13,34 km² (miasto)

                                                                   -   rejon -1189,5 km²

                                                                  Ludność-29,8  tyś (2022)

                                                                   Herb miasta i rejonu

    

                                                                  Zatwierdzony 21.VII.2008 r

                                          Na tarczy w polu błękitnym skrzyżowane gałązki dębu 

                                                    z żołędziami i gałązką oliwną z owocami

                                                                                **

                                                    Herb znany (opis)  od XVIII w. (1776)

                                                               rekonstrukcja herbu (1986)

.                                                                                ****

                                                                                Flaga

                                                                            ******

                                             Wzmiankowany w XII w. (Krutogorie)                                                                                

                                      Kojdanów   od  imienia Kojdan („należący do Kojdana”)

                                     Po raz pierwszy wzmiankowana ok. 1439/1442                                                    

                    Od XIV wieku wchodziło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego, 

               a od poł. XVI wieku było ono we władaniu rodu Radziwiłłów (1550-1831)

                                     w XVI–1. poł. XIX w. ośrodek. kalwiński

                                              1588  r.  - status miasteczka

                         W końcu XVIII w. miasto należało do powiatu mińskiego

                                           w województwie mińskim

                     Po II rozbiorze Polski (1793) znalazło się ono w granicach guberni mińskiej 

                                                     Imperium Rosyjskiego

                                     1871 - stacja na linii kol. Brześć–Mińsk.

                                    1842-1919 w  guberni mińskiej ,powiat  miński                                                    

                                                               волост  Койдановская

                                      Od lata 1915 r. miasteczko znajdowało się na linii frontu

                                                            rosyjsko-niemieckiego

                                                  II -XII.1918 okupacja niemiecka

                                                   1.I.1919- w Białoruskiej SRR

                                               27.II.1919 w Litewsko-Białoruskiej SRR

 

                                      VIII.1919- VII.1920 r  , 5-10. X.1920  w polskich rękach pod

                                                 Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich.

                                                  18.III.1921   w Białoruskiej SRR                                                                                                                           

                                                     Od 17 .VII. 1924 r. - centrum  rejonu 

                                                                (Койдановский район)                               

                                                               3.V. 1932- status miasta

                                                                                                                

                                                29 .VI.1932 -przemianowane na Dzierżyńsk

                                                    1937

                                           Od 28.VI.1941 -7 .VII. 1944 r.okupacja niemiecka 

                           (Koidanow -Kreisgebiete Minsk-Land , Generalbezirk Weißruthenien

 

                                                                          ******

 .                                  

                                     

                                              Od  25 sierpnia 1991 roku. w Republice Białorusi

                       1997 -miasto na prawach gminy (miasto podporządkowania rejonowego).

                                                                                *****

                                                                           Filatelistyka

                                                                        Znaczki Rosji

                                                                        1858-1922

                                                                         ******

                                                                    Znaczki ZSRR

                                                                        1923- 1991

 

Mi 442

                                                                           ******

                                                                 Znaczki Białorusi

                                                                          od 1992 r

                                                                         *********

                                                               Okupacja niemiecka (Ostland)

                                                                         XI.1941 - 1944

                                                 Znaczki III Rzeszy z nadrukiem OSTLAND

                                                                            ******