sobota, 4 czerwca 2022

Nowy Meksyk

                                         Stan w południowo-zachodniej części USA

      Od zachodu graniczy z Arizoną, od północy z Kolorado, od wschodu z Oklahomą i Teksasem,

                                od południa z Meksykiem  ( Chihuahua )

         Powierzchnia wyżynno-górzysta; w części środkowej liczne pasma należące do systemu 

               G. Skalistych (Wheeler, 4011 m.n.p.m, w pasmie Sangre de Cristo), na wschodzie 

              Wielkie Równiny

                                                  Klimat podzwrotnikowy suchy

                                                Główne rzeki- Rio Grande Pecos

           We wschodniej i środkowej części stanu suche prerie, na południu i północnym zachodzie

                  półpustynie i pustynie; w górach rzadkie lasy sosnowe i jodłowo-świerkowe.


                                                                           ************

                                                              Stan Nowy Meksyk

                                                                    State of New Mexico

                                                                 Powierzchnia-314 917 km²

                                                                        Stolica -Santa Fe

                                                                            Pieczęć stanu

                                                          

                                                                               od 1913 r.

 wzorowano na pieczęci zalążka stanu jakim było Terytorium Nowego Meksyku.
 
             
 
 Różni się tylko datą 1912, gdy został przyjęty do USA jako czterdziesty siódmy stan. 
 
Wcześniej była to data MDCCCL (1850 r.), kiedy powstało Terytorium
 oraz nazwą  
Pieczęć Terytorium Nowego Meksyku zastąpioną
 Wielka Pieczęć Stanu Nowy Meksyk.

     Przedstawia dwa orły:  na pierwszym planie to nieznacznie przerobione godło Meksyku. 

. Za nim, większy, dominujący bielik amerykański trzymający w szponach strzały.

Poniżej dewiza: Crescit Eundo

Rośnie sam Rośnie w miarę upływu

        Dewizę dodano w  1882 roku  (sekretarz Terytorium W.G. Ritch)

   Pieczęć formalnie przyjęta w 1887 r

****

                                                                          ********

                             

                                        Godło Meksyku i pieczęć Stanów Zjednoczonych

 

                                                                        ***********

                                                                              Flaga

                                                             przyjęta  15 marca 1925 roku.

                          Kolory flagi stanu Nowego Meksyku ma barwy Hiszpanii i upamiętnia odkrywców

                         W centrum starożytny symbol słońca  Indian Zia Pueblo, który  symbolizuje                                 wyjątkowy charakter Nowego Meksyku 

                                                 

                                                                        ***********

                                                                Indianie  Pueblo

                           W latach 1540-42  wyprawa  Francisco Vásquez de Coronado

 

                Ok. 50 lat po Coronado, Juan de Oñate przybył na północ z Meksyku i założył 

                        San Juan de los Caballeros ,pierwsza hiszpańską osadę w nowej prowincji 

                  Santa Fe de Nuevo w Meksyku (11 lipca 1598) wchodzącą w skład wicekrólestwa 

                                Nowej Hiszpanii (do 1821)  przyszłym stanie Nowy Meksyk

                                  Powstanie antyhiszpańskie w 1680 roku

                                          1692-  powrót Hiszpanów     


                          Prowincja znajdowała się pod jurysdykcją Real Audiencia Guadalajary

                                                 pod nadzorem Wicekróla Nowej Hiszpanii

                                                                                                                 

                                               1821-   1848  część niepodległego Meksyku   


                                     Po wojnie  z  Meksykiem  1846–48 włączony do USA


                    Od 9.IX.1850 odrębne terytorium  (początkowo obejmowało także obecną Arizonę 

                                                                      i część Kolorado)

                                             

                                     1853 powiększone w wyniku tzw. zakupu Gadsdena

 
1863 -oddzielenie Terytorium Arizony.


                                                     6.I. 1912 przyjęte do Unii jako stan

            Od czasu II wojny światowej rejon badań atomowych (1942 zał. ośr. w Los Alamos) 

                                      i prób nuklearnych (pierwszy próbny wybuch 1945).


                                                                         *********

                                                                       Filatelistyka

 

                             

                                    

       

                                            Na znaczku -ptak stanowy -Kukawka kalifornijska 

                                                (Geococcyx californianus) od 1949 r                                              

                                      Kwiat stanowy -  Jukka mydlana (Yuca elata)  od 1927 r


                                                          




 
                                                                           
                                                                                  ******

                                                                                   

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz