Walia (wal. Cymru; ang. Wales) – kraj stanowiący część Zjednoczonego
Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
Walia leży nad Morzem Irlandzkim w południowo-zachodniej części
wyspy Wielka Brytania.
Od wschodu granica lądowa z Anglią, od południa – morska przez Kanał Bristolski.
Długość linii brzegowej wynosi 2700 km.
Także celtycka kraina historyczna.
****
Powierzchnia -20 768 km²
Stolica -Cardiff (Caerdydd )
Język urzędowy :angielski,walijski
Ludność; 3,1 mln
96 % Brytyjczycy, 1,9% inni biali,
2,1% pozostali (głównie pochodzenia azjatyckiego)
Nazwa Walia jest spolszczoną wersją angielskiej nazwy Wales, która jest germańskim
egzonimem pochodzącym od germańskiego słowa Walha i oznacza nieznajomego lub cudzoziemca
. Słowo Walha prawdopodobnie wywodzi się od nazwy celtyckiego plemienia Volcae.
Walijczycy z kolei nazywają swój kraj Cymru a siebie Cymry,
co w języku starowalijskim znaczy „rodak”, „krajan”
******
Walia nie używa już własnych symboli heraldycznych.
Wszystkie dzisiejsze kolory i symbole są pochodzenia angielskiego.
Herb
ok. 600 p .n .e. zasiedlenie przez Celtów
57 p n e - 78 r n e. podbój przez Rzymian
do 410 r - w zachodniej części prowincji Britannia
V-VI w - chrystianizacja
napływ grup celtyckich Brytów
niewielkie samodzielne państewka (królestwa)
Gwynedd, Powys,Deheubarth,
od końca IX w poszczególne królestwa uznawają zwierzchnictwo
Wessexu a później Anglii
1055-1063 krótkotrwałe zjednoczenie całej Walii
po 1093 - angielski podbój wsch. pogranicza i pd. części Walii
- tworzenie baroni (Marchia Wallia)
W 1218 roku książę Gwynedd zdołał zjednoczyć ziemie walijskie
i przybrał tytuł księcia Walii.
W 1282 roku, gdy zmarł Llywelyn ap Gruffudd, dokonała się ostateczna aneksja
Walii przez Anglię.
1277,1282-1284· król Edward I podbija Walię, właczenie do Korony angielskiej
( 3 marca 1284 Statut z Rhuddlan)
7.II 1301- Król Edward I nadał swemu synowi (przyszły król Edward II)
tytuł księcia Walii
Od tego okresu następcy tronu angielskiego (od 1701 roku brytyjskiego)
będą nosić ten sam tytuł.
Oznaka księcia Walii
1416 - · ostatnie powstanie narodowe Walijczyków przeciwko angielskiemu jarzmu
1536 - król Henryk VIII inkorporuje cała Walię (Ksiestwo i Marchie) do Anglii
reformacja , anglicyzacja kraju
przełom XIXw i XXw - odrodzenie poczucia odrębnści narodowej
Od 1912 r. - ograniczona autonomia
1964 - utworzenie Ministerstwa do Spraw Walii w rządzie brytyjskim
Od 1967 -jezyk walijski - równe prawa z angielskim
16 maja 1999 otwarcie Zgromadzenia Narodowego Walii ( Cynulliad Cenedlaethol Cymru ) (przemianowanego na Senedd Cymru / Walijski Parlament 6 maja 2020).
***
****
Znaczki pocztowe
od 1840 -brytyjskie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz