Państwo Libia (arab. دولة ليبيا, trl. Dawlat Lībiyā, trb. Daulat Libija)
– państwo położone w Afryce Północnej, nad zatoką Wielka Syrta (Morze Śródziemne),
Graniczy z Egiptem, Sudanem, Czadem, Nigrem, Algierią i Tunezją.
Ponad 90% powierzchni kraju zajmują pustynie (Sahara, Pustynia Libijska) i półpustynie, na których zdarzają się oazy. W głębi kraju panuje suchy klimat zwrotnikowy, który na wybrzeżach przechodzi w śródziemnomorski.
*****
Powierzchnia -1 759 540 km²
Stolica -Trypolis
Język urzędowy - arabski
Ludność - 6,4 mln
Arabowie libijscy i Berberowie oaz - 97 %
Arabowie egipscy, Arabowie tunezyjscy
Nazwa państwa - pochodzi od starożytnego ludu berberyjskiego , zwanego przez Greków Libijczykami, przez Egipcjan Rbw (Lebu). Przed powstaniem włoskiej kolonii w 1934 r. termin "Libia" oznaczał tereny pustynne między Niziną Trypolitańską i Płaskowyżem Fazzan na zachodzie a Doliną Nilu na wschodzie..
Grecy często Libią nazywali cały rejon na zachód od Nilu lub cały kontynent afrykański .
*******
Flaga
****
*****
od XI-X w p.n.e. kolonizacja Fenicjan
(Sabrata,Oea,Labda)
VIII w. p.n.e. istniały kolonie greckie.
(Kyrena,Apolonia, Barka, Ptolomeis, Berenice )
W VI w p.n.e. Libia włączona została w skład Kartaginy
w II w p.n.e. zajęcie przez Rzym.
Od czasów rzymskich używane są trzy nazwy określające
odrębne libijskie prowincje
– Trypolitania, Fazzan, Cyrenajka.
V w .n .e -Wandalowie
do VII w.- rządy Bizancjum (Dioecesis Libya Superior)
VII w n.e - inwazja arabska, islamizacja i arabizacja kraju
W XVI w -cała Libia zjęta przez Turków (1556)
formalna zwierzchność nad miejscowymi władcami
1835 - status wilajetu ( Vilâyet-i Trâblus Gârb)
W wyniku wojny włosko-tureckiej (1911-1912) terytoria obecnej Libii
przeszły pod panowanie Włoch,
które utworzyły na jej terenie kolonię, Włoską Afrykę Północną.
W 1927 roku wydzielono z niej Cyrenajkę i Trypolitanię,
zaś w 1934 roku połączono je wszystkie,
tworząc Libię.
podbój wnętrza kraju do 1931 r
W 1939 roku cztery prowincje Libii stały się integralną częścią
Włoch pod nazwą Libia Italiana.
pozostała część prow. Sahara Libijska
1941-1943 wschodnia Libia teren walk pomiędzy Brytyjczykami a
Włochami i Niemcami
1943 - trójstronna okupacja byłej kolonii włoskiej
Anglicy zajęli Cyrenajkę , Amerykanie Trypolitanię, a Francuzi Fezzan
15 .II. 1947 r. Włochy formalnie przekazują Libię aliantom na mocy
traktatu paryskiego (wszedł w życie 17.IX.1947 r.)
, która początkowo przeszła pod zarząd brytyjski (Trypolitania i Cyrenajka)
oraz francuski (Fazzan)
W roku 1951 decyzją ONZ Libia stała się krajem niepodległym,
w którym władzę sprawował król Muhammad Idris al-Mahdi.
24.XII.1951 -niepodległe królestwo
federacja trzech prowincj
Od 27.IV.1963 - państwo jednolite
1.IX.1969 - republika
proklamowanie Libijskiej Republiki Arabskiej
( Mu’ammar al-Kaddafi)
III.1977 - Libijska Arabska Dżamahiria Ludowo -Socjalistyczna
( fundamentalistyczne tradycje islamskie z socjalizmem arabskim)
Wielka Arabska Libijska Dżamahirijja Ludowo-Socjalistyczna
2011 - obalenia dyktatury Muammara Kadafiego
Od 2014 r. wojna domowa między rywalizującymi ze sobą ośrodkami władzy -
Rządem Jedności Narodowej (GNA) z siedzibą w Trypolisie i Libijską Armią Narodową (ANL)
dowodzoną przez gen. Chalifę Haftara.
***
Znaczki pocztowe
Znaczki imperium osmańskiego
1863-1912
1912 - prowizoria nadruki Libia na znaczkach włoskich
Oddzielne emisje kolonialne
1924 - 1934 dla Trypolitanii i Cyrenajki
1942-1943 - 1950 alianckie poczty wojskowe i okupacyjne
*****
1951 - zn Cyrenajki z przedrukiem Libya
*****
Znaczki niepodległej Libii
Od 15 kwietnia 1952.
w języku angielskim Kingdom of Libya,
United Kingdom of Libya
tylko Libya i arab
*****
1969-1977 L.A.R
od 1977 - Socialist Peoples Libyan Arab Jamahiriya
i pelna nazwa arabska Al-Dżamahirija al-Arabija al-Libija
asz -Szabija al -Isztrikija
*******
Od 25.I. 2012 r angielski napis Libya i arab ليبيا
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz