sobota, 24 kwietnia 2021

Mierzeja Wiślana

                                                      

                                                   Tym razem o Mierzei Wiślanej.

                       Piaszczysty wał  z wydmami ,ciągnący się wzdłuż wybrzeży Zatoki Gdańskiej.

                  W części zachodniej przylega do Żuław Wiślanych, w części wschodniej półwysep,

                     ( dł.50 km , szer.1-2 km) oddzielający  Zalew Wiślany od Zatoki Gdańskiej,

                             przecięty granicą państwową z Rosją (ros. Bałtyjskaja kosa)

                         Największe wzniesienie to Wielbłądzi Grzbiet (Garb) położony 56 m n.p.m.

                                  , położona na pn-wsch. obrzeżach Krynicy Morskiej .

                                        

                             Nazwę „Mierzeja Wiślana” wprowadzono urzędowo w 1950 roku, 

                               zastępując poprzednią niemiecką nazwę mierzei – Frische Nehrung

                                            Wcześniej polską nazwą była Mierzeja Świeża

                                                Stosowano także nazwę Mierzeja Fryska .

                                                                        ********

                                                                    Część polska

                                                           Województwo pomorskie

                                                       

                                                                            ****

                                                               Powiat nowodworski

                                                                       (od 1999 r)

                                                        

                                                                  Herb  od 2001 r

                                                                         *****

                                                               Gmina Sztutowo

                                                        (sołectwo   Kąty Rybackie)

                                                   

                                                        Herb od 14 listopada 1997 r 

                               "  w polu błękitnym statek jednomasztowy złoty z żaglem

                                                   białym na biało błękitnej fali"

                                                                           ****

                                                        Miasto i Gmina Krynica Morska

                                                        

                                                                     Herb  od  2011 r

                 „ Trzy białe żagle na tle pomarańczowego słońca, po lewej stronie czarna latarnia

                                 morska oraz czarne skrawki Mierzei Wiślanej z dwóch stron żagli ,

                                                                 tło herbu niebieskie"

                                               2 kwietnia 1991 z gminy Sztutowo wyłączono wsie
                                                      Krynica Morska, Nowa Karczma i Przebrno,
                                                        tworząc z nich miasto Krynica Morska

                                                                 Powierzchnia -116,01 km²

                                                                1424-1945 - Kahlberg
                                               ( 1945-1947 Łysa Góra , 1947-1958 Łysica ) 
                                                              1959 -Krynica Morska
                                                                                                                                                                                                                                                             
                                                         Krynica Morska-Lipa ( Kahlberg-Liep )
                                                             Młyniska,  Siekierki ( Schellmühl )
                                                         Nowa Karczma , także Piaski ( Neukrug )
                                                                    Przebrno ( Pröbbernau )
                                                    Przebrno-Borowo, także Sosnowo ( Szkocja )

                                                                              *****
                                                        Granica polsko-rosyjska na mierzei


                             Granicę ustalono  16 sierpnia 1945 roku  polsko-radziecka umową graniczną.
                                Po raz pierwszy ustalono przebieg granicy we współczesnym kształcie 
                                             dopiero w umowie dwustronnej z 1957 roku




***
  Granica ma dawniejsze pochodzenie

W latach 1466-1793  granica Król. Polskiego (Gdańska) i  Prus Książęcych 
(  od 1701 - Król. Prus)
przebiegała między Narmeln Polski a Wydmą Narmelner.
(  niespełna 1 km na wsch.od wioski  Narmeln Polski)

W latach 1807-1814 -  granica W.M.Gdańska. i Prus

1814 - granica między  Prusami Zachodnimi i Prusami Wschodnimi

                                                           

                                                                              ****

                                                               Część rosyjska mierzei                                         

Baltijskaja kosa
 Балтийская коса


Do Rosji  należy 35 km  mierzei  na północnym  wschodzie.
        Cieśnina Piławska (ros. Балтийский пролив, niem. Pillauer Seetief )– 
 między dwiema częściami Mierzei Wiślanej,
 łączy  Zalew Wiślany z wodami Morza Bałtyckiego


Ta część mierzei  jest niezamieszkaną  zamkniętą strefą ,
    z wyjątkiem niewielkiej części na północnym krańcu, która jest częścią Bałtijska.
 
    Znajduje się tu  najbardziej wysunięty na zachód punkt Rosji (19 ° 38 " E )
na granicy  z polską częścią Mierzei Wiślanej.
. Placówka graniczna „Normeln” 

**
Obwód Kaliningradzki

Herb od 2006

*****

Bałtyjsk

 ros. Балтийск  
do 1946 roku Piława (niem. Pillau

Город областного значения Балтийск
Балтийский городской округ


Od  2011 r
. Herb przedstawia srebrnego jesiotra z koroną na głowie

                                              Nawiązanie do herbu  nadanego 18 stycznia 1725 r.
                                            Piławie   przez  króla pruskiego Fryderyka Wilhelma I

***
    od 1945 do 2012 roku
 strefa ograniczonego dostępu

Od 1952 roku  główna baza morska Floty Bałtyckiej 
wraz ze Stocznią Remontową
od 30.XII. 2019 - miasto o znaczeniu regionalnym Bałtijsk


  *****
Trochę historii

   W średniowieczu Mierzeja Wiślana była łańcuchem wysp rozdzielonych cieśninami
 (zwanymi głębiami, Tief), które z czasem zasypały osady morskie

Naturalne zamknięcie cieśnin pod koniec XIII wieku

 1240/1282-1466  - część państwa krzyżackiego (cała mierzeja)


1466-1793  podział między Król Polskie (Gdańsk) i Prusy Książęce
 (do 1657 lenno Królestwa Polskiego)


Od 1701  -roku część Królestwa Prus.
od 1793 - cała mierzeja w Prusach


część.pd-zach.  Prusy Zachodnie i Prusy  Wschodnie (pn.wsch.)


****
W latach 1920-1939    
przez mierzeję przechodziła granica  Wolnego Miasta Gdańska 
 i Niemiec (Prus Wsch.) koło Borowa (Szkocja, Schotland)

      

****
 maj 1945 roku zajęcie przez  Armię Czerwoną 


VIII.1945  -podział między Polskę i ZSRR


                                                                    granica na mapie z 1947

*******
1945-1975   
 województwo gdańskie)
w powiecie nowodworsko-gdańskim. 

Cz.wsch.( Krynica Morska) w pow.elbląskim

*****

***
Od  1.VI. 1975 r. w  województwie elbląskim
(gm.Sztutowo).


*******
Od 1999 


                                                                               ****

                                           W 2019 roku polski rząd rozpoczął budowę kanału   

                                             

                                            Kanał żeglugowy Nowy Świat na Mierzei Wiślanej

                                           Kanał ma mieć 1,3 km długości i 5 metrów głębokości.

                                              Umożliwi on dostęp do Elbląga statkom morskim    

                                                      

                                                         Ps.15.X.2022

                                                         17.IX.2022 -otwarcie kanału


                                                                   **************

                                                           Znaczki pocztowe

                                                                           Pruskie 

                                                                       1850-.1867


                                                                              ***

                                                         Zwiazku Północnoniemieckiego

                                                                        1868-1871

Pillau(Piława)

                                                                             *****

                                                                   Znaczki   niemieckie

                                                                        1872 -1945




                                                                             *****

                                                                 Znaczki W M Gdańska

                                                                        1920- 1939                                 

                                                                         **********

                                                                       Znaczki   polskie

                                                                            Od 1945


                                                     
                         

                                          PS. 15.X.2022                             


                                                                        

                                                                         ******

                                                                          ZSRR

                                                                        1945-1991


M.Kalinin (1875-1946)

                                                                        **********

                                                                         Rosyjskie

                                                                          od 1992 r


                                                                             ****




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz