Wyspy Alandzkie (szw. Åland, fiń. Ahvenanmaa)
Grupa wysp na Morzu Bałtyckim u wejścia do Zatoki Botnickiej
Łączna powierzchnia archipelagu liczącego 6757 wysp wynosi 1552 km²,,
a największa wyspa Fasta Åland – 650km²,
Stolicą jest Maarianhamina (szw. Mariehamn)
.Stanowi obszar szwedzkojęzyczny.
Posiada dużą autonomię, a status wysp jest gwarantowany międzynarodowo
, ostatnio przez traktat akcesyjny do Unii Europejskiej(1995).
Wyspy na podstawie Aktu o Samorządzie Wysp Alandzkich z 28 grudnia 1951
są republiką parlamentarną będącą terytorium autonomicznym Finlandii.
Posiadają własny parlament, zwany Lagting składający się z 30 posłów wybranych w głosowaniu demokratycznym.
Rząd (Landskapsregering) składający się z sześciu ministrów (na którego czele stoi premier ).
Archipelag ma też jednego posła w Eduskuncie i jednego delegata w Radzie Nordyckiej
(od 1970 r)
Obszar Wysp Alandzkich jest strefą zdemilitaryzowaną.
Po raz pierwszy demilitaryzację wysp wprowadził Traktat paryski
Po raz pierwszy demilitaryzację wysp wprowadził Traktat paryski
( 30. III.1856)
kiedy to na mocy zawartego po wojnie krymskiej traktatu pokojowego pomiędzy
Anglią a Rosją wyspom nadano status obszaru wolnego od wojska.
*************************
Historia
Od ok. 730 r część Szwecji
(Åbo och Björneborgs län )
1714-1721,1743 -okupacja rosyjska
Od 1809 r -razem z Finlandią w granicach imperium rosyjskiego
(Traktat z Fredrikshamn )
Podczas wojny krymskiej (VIII.1854-XI.1855) opanowane częściowo przez flotę
brytyjsko -francuską.
Od 6 XII.1917 część niepodległej Finlandii.
luty -maj 1918 -okupacja szwedzka
6 III. 1918 r. - X. 1918 r. okupacja niemiecka
24 czerwca 1921 r. Liga Narodów przyznaje wyspy Finlandii z zastrzeżeniem przyznania
rozległej autonomii dla tamtejszej ludności i utrzymania demilitaryzacji
20 października 1921- w Genewie zwarto układ o statusie archipelagu, stronami prócz
Szwecji i Finlandii były Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Włochy,
Dania, Polska, Estonia i Łotwa.
Od 9 .VI.1922- region autonomiczny
1952 - nowy akt autonomii
1993 - poszerzenie autonomii
********************
Heraldyka
Herb Wysp Alandzkich został nadany w 1560 r , przez króla Gustawa I Wazę.
*********************************
**************
Herby gmin
16 gmin (kommuner)
**************************
Eckerö
Föglö
Geta
Hammarland
W herbie postać św. Olafa
*************************
Kökar
Kumlinge
Lemland
Lumparland
**********************************
Mariehamn
Na tarczy dwudzielnej w pas w polu górnym złotym trzy zielone liście lipowe.
W polu dolnym błękitnym złota kotwica.
Herb nadany 19 .XII. 1951 r.
Miasto Maarianhamina (Mariehamn) zostało założone w 1861 roku, w czasie gdy obszar dzisiejszej Finlandii
który chciał w ten sposób uhonorować swą żonę Marię Aleksandrowną
Herb miasta od 1913 r
************************
Saltvik
Sottunga
Sund
Znaczki pocztowe
Własne znaczki pocztowe od 1 marca 1984 -
z napisem - Åland
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz