niedziela, 9 marca 2025

Monitoba

                        Jedna z preriowych  prowincji Kanady leżąca w środkowej części kraju. 

                                Od wschodu graniczy z Ontario, od zachodu z Saskatchewan, 

                         od północy z terytorium Nunavut  oraz na południu ze stanami USA

                                                       Minnesota i Dakota Północna

                                            Od pn. wsch. oblewają ją wody Zatoki Hudsona

                              Południową część prowincji zajmują Równiny Wewnętrzne

                         Wzdłuż granicy z Saskatchewanem pasma wzgórz;  Riding Mountain,

                                Duck Mountain ( z najwyższym  wzniesieniem prowincji 

                                    -Baldy Mountain - 831 m n.p.m )  oraz Porcupine Hills

                       Krajobraz południowej  Manitoby urozmaicają liczne jeziora polodowcowe

                      ( ok. 10 tysięcy jezior)   Winnipeg (24 400 km2) , Winnipegosis (5 370 km2)

                                             i Manitoba (4 624 km2)                          

                           Główne rzeki tej części prowincji Red i Assiniboine uchodzą

                                      do jeziora Winnipeg.

                        Ku północy i wschodowi  Równiny Wewnętrzne  przechodzą 

                              w zajmujący  3/5 pow. prow.  Płaskowyż Laurentyjski

                                               ziemię skał,lasów,rzek i jezior.

                    Główne rzeki tego regionu Nelson i Churchill,płyną do Zatoki Hudsona

                                Wzdłuż  wybrzeża Zatoki Hudsona ciągnie się płaska ,

                                             bezleśna  Nizina Zatoki Hudsona

                         Ponad 50% lądowej powierzchni Manitoby stanowią lasy.

                    W strefie południowej panuje klimat kontynentalny, z ciepłym latem .

                          W terenach północnych prowincji panuje klimat subarktyczny

                                z krótkim, chłodnym latem

                             W środkowych terenach panuje klimat pośredni.

 

                                                                  ******

                                                  Prowincja Manitoba

                                                     Province of Manitoba

                                                     Province du Manitoba

 

                                                   Powierzchnia -

647 797 km²

                                                        Stolica  -Winnipeg

                                        Angielski i francuski są językami urzędowymi 

                                                             Ludność -1,3 mln

                             Największą grupą narodowościową  są Anglicy , następnie Niemcy

                                  , Szkoci , Ukraińcy, Irlandczycy, Indianie,  Polacy, Metysi

                                           Frankokanadyjczycy,  Holendrzy , Islandczycy


                                                                        Herb prowincji


                                                Herb  oficjalnie nadany przez Edwarda VII 

                                                                    10

                                           ponownie 23 .X. 1992 ( dodanie trzymaczy i dewizy)

                                                                  i 15 .IX. 2011 r 

                                    Na tarczy  pod krzyżem św. Jerzego  bizon stojący  na skale

                          Krzyż Świętego Jerzego, symbol Anglii ,główny element.w herbie                                  

                                   Kompanii Zatoki Hudsona (Hudson’s Bay Company)

                        Bizon był ważnym elementem w życiu rdzennych mieszkańców Manitoby

 

                                                                          ********

                 Na tarczy hełm z  klejnotem - bobrem trzymającym kwiatowy emblemat

                 prowincji ,z  królewską koronę-  symbolem królewskiej suwerenności

                                       Zawój i labry w barwach kanadyjskiej flagi                                 

                                     Trzymaczami herbu są biały jednorożec i koń

                 Jednorożec symbolizuje pierwszych   szkockich osadników w prowincji

                                           (kolonia Selkirk)


                           Jednorożec na szyi  nosi zielono-białą koronę murową

                         na której znajduje się dekoracyjny fryz ze srebrnych liści klonu.

                                     (  symbol Kanady )          

                        używanego do opisu jej geograficznego i ekonomicznego 

                    znaczenia w centrum kraju, a także kamieni Fort Garry i  innych 

                             zabytkowych budynków w Red River Valley.

                                    Zwisające koło wozu  symbolizuje rolę

                                   transportu w historii rozwoju prowincji.                                                            

                                                                         ******


                                Biały koń  byłj głównym środkiem transportu na preriach

                                        dla  Metysów i europejskich osadników.

                            Obroża z koralików i kości  nawiązują do  indianskiej przeszłości

                         Manitoby, a zawieszona na niej zielony amulet, symbolizuje krąg życia.                      

 

                                                                             *******

                                                    Podstawa herbu -pagórek (kopiec)

                            Pole pszenicy - symbol rolnictwa i południa prowincji.

                        Krokusy (Anemone patens) – oficjalne kwiaty prowincji (od 1906)

                                   Las świerkowy - symbolizuje  północ prowincji

                                        Faliste linie -  rzeki  i jeziora prowincji

                                 Wstęga z dewizą Gloriosus et liber  -chwalebny i wolny

                                   zaczerpnięta  z tekstu hymnu narodowego Kanady

                                                                               *****

                                      Wielka Pieczęć Manitoby (Great Seal of Manitoba)

                                                                         z 1870 roku

                                              

                                                                              ******

                                                                      Flaga prowincji

                                                    przez królową Elżbietę II 12 maja 1966.

                                                 

                                                                        *****

                                                                    Winnipeg

                                                       City of Winnipeg

                           Stolica i  największe miasto prowincji.leży  na południu Manitoby,

                                            u  ujścia  rzeki  Assiniboine do rzeki Red 

                                  ok 100 km na północ od granicy ze Stanami Zjednoczonymi

                                            i ok 55 km  na południe od jeziora Winnipeg.

 

                                                             Powierzchnia - 464,01 km²

                                                                          Herb miasta

                                                    przyznany w 1972 r przez College of Arms                                   

                                    13 gwiazd, symbolizują trzynaście samorządów miejskich,

                                               które zjednoczyły się, aby stworzyć miasto

                                                W polu zielonym sasanka ( Anemone patens L)

                                                    W klejnocie na złoto -zielonym   zawoju

                              Nad tarczą w klejnocie brama fortu Garry  - nawiazanie do historii

                                             miasta jako  faktori Kompanii Zatoki Hudsona                                              

                                                  Pod tarczą wstga z  łacińską dewizą

                                      -   Unum Cum Virtute Multorum (Jeden z mocą wielu)


                                           

                                                                              *****

                                                               Poprzedni herb miasta

                                                                               *****

                                                                         Flaga miasta

                                                                przyjęta 1.X. 1975 r

                                                                               *****

 

                               W 1738 roku Sieur de la Verrendrye zbudował   Fort Rouge, 

                                                który następnie został porzucony. 

                            Inne forty powstały  rejonie Red River będącym  spornym  między 

                                     Kompanią Północno-Zachodnią (Northwest Company)

                                 a Kompanią Zatoki  Hudsona ( Hudson's Bay Company)

                  Fort Gibraltar zbudowany przez Northwest Company został przemianowany 

                           na Fort Garry w 1822 r, kiedy stał się centrum tego obszaru.

                                                 

                                 Został odbudowany po niszczycielskiej powodzi w 1826 r

                                  i stał się rezydencją gubernatora Hudson's Bay Company

                           Właściwy zalążek miasta to placówka handlowa, którą założył 

                                         Henry McKenney w 1862. 

                                               

                                                Od 1870  w prowincji   Manitoba

                                   status miasta, przyjmując  obecną nazwę 

                                                         trzy lata później.                                         

                         Obecna nazwa  ma pochodzić od  słowa Indian  Cree w  angielskim

                                    zapisie  win  nipee   oznaczającego  mętną wodę                                            

                    Rozrost miasta rozpoczął się po ukończeniu Kolei Transkanadyjskiej w 1885.                      

                                   Miasto było  handlową, administracyjną i finansową stolicą 

                                                        kanadyjskiego Zachodu


                            Obecne miasto Winnipeg zostało utworzone przez włączenie

                                                    kilku miast podmiejskich,

                     Po II wojnie światowej   powoli utraciło swój status jako stolica gospodarcza

                              regionu na rzecz innych ośrodków miejskich na zachodzie Kanady.

                                   

                       

                                                                            

                                                                       *******


                Nazwa Manitoba pochodzi od zniekształconych słów w języku odżibwe –

                  manito-bah   lub języku kri – manito-wapow, znaczących „cieśnina duchów”. 

            Odnosi się do przewężeń na jeziorze Manitoba, gdzie wartko przepływający

                              nurt wśród  głazów wydawał dudniące dźwięki.

                       Według indiańskich wierzeń miały to być odgłosy magicznego

                                        bębna Manitou –   ducha Algonkinów

                 Nazwa „Manitoba” została nadana prowincji podczas jej powstania w 1870 roku

                        na sugestię  Louisa Riela.

                                                                        ******

                        Obszar  dzisiejszej  Manitoby zamieszkiwali Indianie Cree, Assiniboin,

                                      i Odżubeje a wzdłuż Zatoki Hudsona Eskimosi

                         Od pocz. XVII w. obszar znany kupcom francuskim i angielskim

                          W 1670 r król Anglii Karol II przyznał Hudson’s Bay Company

                   dużą część  północnej Kanady, znaną jako Ziemia Ruperta (Rupert’s Land)

       

                            Pierwsze osiedla powstały na mocy tak zwanej Koncesji Selkirka 

                                          w dolinie Red River (Rivière Rouge) w 1811 r                                


           

                      Konwencja z 1818 ustalała granicę pomiędzy  terytoriami kontrolowanymi

                            przez USA i przez Brytyjczyków wzdłuż 49 równoleżnika.                           

                   W 1867 r. włączono ten obszar, jako część Terytoriów Północno-Zachodnich,

                                                     do Kanady      

                                     

                                             1869 - wykupiony i włączony do Kanady

                                                               ( Manitoba Act)

                                1869-70 powstanie ludności francuskojęzycznej i Metysów  

                                             pod dowództwem Louisa Riela  walczących

                                          o swoje prawa w obrębie państwa kanadyjskiego                                                 

                                     

                15 .VII. 1870  po stłumieniu powstania utworzono prowincję Manitoba

                                     o pow.  36 tyś. km²  ( 210 km  na  177 km)

                                    Prowincja zyskała miano  -   the Postage Stamp Province

                             ze  względu na jej  kształt i stosunkowo niewielkie rozmiary

                                    

                                           

                                                  

                                     Po ukończeniu transkanadyjskiej linii kolejowej (1886).

                 wzrost europejskiego osadnictwa                            

                  W latach 1881,1884 (granica z Ontario) i 1912 poszerzono  granice prowincji

                    do 60 ⁰ N  i rozszerzono  wschodnią granicę na pn.- wsch. do Zatoki Hudsona

 


                                      

                                                                           ********

                                                              Znaczki pocztowe

                                                                   o tematyce Manitoba 

                                                                     Znaczki Kanady

                                                                          od  1870-




                                                               Znaczek preobliteracyjny

 






 

                                                               


                                               

                                                                              *******

                                                                    Poczta lokalna 

                                                Winnipeg-Pembina Bileski Local Post                                              

                                      Podczas  długotrwałych strajków poczty kanadyjskiej w latach

                                       1974, 1975, 1978 i 1981   filatelista i  sprzedawca znaczków

                          Kasimir Bileski  (1908- 2005) przewoził pocztę  między Winnipeg a Pembina                    

                                  w Dakocie Północnej  (USA ) gdzie posiadał skrytkę pocztową

                                     Wydał 22 znaczki ,. po 2 rocznie w latach 1975-1984 

                                                      (w 1979 r. - 4 znaczki).

                                                              Znaczki w  2 wersjach

                                                           Z Winnipeg  do Pembiny

 

                                                              z Pembiny do Winnipeg

                                                                            *****


                                          

 

 
  


                                                                              *****

.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz