Dżaryłgacz

                                                            Dżaryłgacz

                                              ukr.   Джарилгач , Острів Джарилгач

                                                   ros. Джарылгач  ,остров Джарылгач

                                                       krymsko-tatarski - Carılğaç

 

                           Największa wyspa  na Morzu Czarnym  o pow. 56 km² (62 km²)

                                          znajduje się pomiędzy dwoma zatokami

                           Zatoką Karkinicką na południu i  Zatoką  Dżaryłgacz na północy.  

                                    Na południu  wybrzeża obwodu chersońskiego

                                       naprzeciwko  wyspy leży miasto Skodowsk.

                                 Długość wyspy z zachodu na wschód wynosi ok. 42 km.

                                             maksymalna szerokość wynosi 4,8 km

                                     Maksymalna wysokość wyspy wynosi 2,8 m n.p.m, 

                      

                 Zachodnia część wyspy jest długim ( ok. 19 km) piaszczystym grzbietem

                                o  wys.  do 1,6 m.n.p.m.    

                       

                                 W kierunku wschodnim  wyspa rozszerza się,

                              Centrum  porasta  stepowa roślinność trawiasta

                  Na  północy wyspy znajdują się bagna i  liczne (ok 200) słone jeziora                           

                                        ( o długości do 150 m  i 15 m szerokości)

                        Południe wyspy to  piaszczyste  wydmy  (miejscami zalesione)                         

                                    Klimat wyspy jest umiarkowany kontynentalny  

                         

                 Wyspa objęta jest ochroną w ramach Dżaryłgackiego Parku Narodowego

                ( Джарилгацький національний природний парк )  utworzonego w 2009 r

 

                 Wiosną 2023 roku wojska rosyjskie połączyły wyspę ze stałym lądem 

                                piaszczystym   nasypem (od strony Łazurnego )

                                 i utworzyły na niej teren poligonu wojskowego

                                                                         ****

                                                                Latarnie  morskie

                                  Pierwsza została zbudowana w 1902 r na zmówienie  własciciela

                                                          Siergieja Skadowskiego

                                                  Uznana za historyczny pomnik kultury

                                                         

                                                50 m  od starej latarni morskiej znajduje się

                                                      druga latarnia zbudowana w 1997 r
.

                                                                            ********

                                                    Administracyjnie wyspa znajduje się w rejonie

                                                           skadowskim obwodu chersońskiego

                                                                      Скадовський район

                                                                     Скадо́вский райо́н

                                 Obecny rejon skadowski został utworzony podczas reformy 

                                   administracyjnej 17 lipca 2020 r z dawnego rejonu 

                            skadowskiego (1456 km²), hołoprystańskiego i kałanczackiego.

                                                                          Herb rejonu

                                                                       Od  29 .V. 200 r 

                                                     Pośrodku  herbu stara latarnia  morska

                                                               na wyspie Dżaryłgacz

                                                     1923 - data utworzenia rejonu -7.III.1923 

                                                                              Flaga

 

                             Skadowsk założono 5 czerwca 1894 roku jako przystań morską

                         w majątku ziemianina Siergieja Baltazarowicza Skadowskiego

                          (1863 – 1918)  do którego  należała m.in wyspa Dżaryłgacz

                                   W 1895 roku miasto otrzymało obecną nazwę

                                                    27 .X. 1961 status miasta

                                                                          *****

                           Miasto okupowane przez wojska Federacji Rosyjskiej od  9.III. 2022 r

                         Anektowane ( wraz  obwodem chersońskim )   przez Rosję  4.X..2022             

                                         jako  "Скадовский муниципальный округ".

                                                                           Herb

                                                              Herb  przyjęty 27.VI.2024 г. 

                                               W polu błękitnym  szlachecki herb Dołęga

                                         S. Skadowskiego  który był  polskiego pochodzenia.

                                                Jego dziadek  przeniósł się do Chersonia

                                                 po trzecim rozbiorze Polski w 1795 r

                                                   Kotwice  symbolizują  port morski

                                                                         Herb Dołęga

                                                                              ******

               Nazwa  Dżaryłgacz została po raz pierwszy użyta  w 1792 r na  mapie

                           Taurydy  w atlasie  Imperium Rosyjskiego O.M.Vilbrachta

                                

                          Początkiem XX w, spotyka się nazwę   Dżaryłgacz ( Karkinicki) 

                                                   -Джарилгач (Каркінітський)

                                                                     ***

                                  

                        W 1923 r wyspa została włączona do rezerwatu «Асканія-Нова»"

                             w 1927 r — do nowo utworzonego  Приморский заповедник

                       1937 r  większość wyspy została usunięta z rezerwatu  i przeniesiona

                           do  kołchozów  rejonu  skadowskiego pod wypas bydła i owiec

                                    W 1951 r reszta wyspy straciła  status rezerwatu

                      Wypas zamienił teren wyspy w pustynię  pod koniec lat 50-tych XXw.

                     .    W 1974 roku utworzono rezerwat botaniczny Dżaryłgacz o pow.300 ha. 

                               Na  bazie rezerwatu Dżaryłgacz 11 .XII. 2009 r. utworzono  

                                                      Dżaryłgacki Park Narodowy

                                                                      *****