Jezioro Aralskie bezodpływowe, reliktowe, słone jezioro
w Kazachstanie i Uzbekistanie,
które zniknęło wskutek ludzkiej działalności.
W jego miejscu znajdują się obecnie trzy oddzielne zbiorniki:
Jezioro Północnoaralskie (600 km² ), jezioro Barsakelmes,
oraz Jezioro Południowoaralskie (3 500 km²)
Pustynia powstała na dnie wyschłego jeziora Aral-kum,
ma powierzchnię 50 tyś. km²
Do lat 60. XX w. było to czwarte pod względem powierzchni
jezioro na Ziemi - 68 000 km 2
Długość wynosiła 426 km, szerokość - 284 km,
największa głębokość - 68 m.
Zbiornik ten systematycznie wysycha, w latach 1961-1988
gdy wody odbierane dwóm głównym dopływom
Syr-darii i Amu-darii, zostały przekierowane
przez radzieckie projekty nawadniania
pustynnych obszarów Kara-kum do intensywnej produkcji bawełny
Jezioro dużej mierze wyschło w 2014 r.
Aktualna wielkość jeziora Aralskiego zależy od pogody i ilości opadów
****
Nazwa pochodzi od kazachskiego Арал теңізі
- "morze wysp",ze względu na liczne wyspy
(400 ) które istniały w pobliżu wschodniego wybrzeża
u ujścia Amu -Darii
Tak pierwotnie nazywano to miejsce
następnie nazwa przeszła na całe jezioro
.
******
1946
***
******
Znaczki pocztowe
1950. Mi 1436
Znaczek poświęcony Wielkiemu Kanałowi Fergańskiemu
Został wybudowany w latach 1939–40
Przyczynił się do częściowego zaniku Jeziora Aralskiego.
podobnie jak budowany w latach 1954–1988
Kanał Karakumski i Amubucharski (1965 - 1976)
***
1996
Wspólne wydanie Kazachstanu, Kirgistanu,
Tadżykistanu,Turkmenistanu i Uzbekistanu
*****
****
Granica kazachsko -uzbecka na jez Aralskim (1987)
Granica swój bieg zaczynała na zachodnim brzegu jeziora w zatoce Czernyszowa.
przecinała jezioro prostą linią o kierunku pn.- wsch. ok. 40 km.
Na pd. od przylądka Uzynkair (na płw. Kułandy) przyjmowała kierunek
południowo-wschodni,
Następnie biegła linią prostą pomiędzy wyspami Barsakielmes ( po stronie kazachskiej)
a Komsomolskij i Wozrożdienija (po stronie uzbeckiej )
Po 210 km dochodziła do wschodniego brzegu jeziora pomiędzy wyspami
Ujały (Kazachska SRR) i Kiendryii (Uzbecka SRR ,Karakałpacja )
W związku z wysychaniem jeziora, obecnie tylko ok.20 km odcinek granicy
przecina zachodnią niewyschniętą część jeziora
1951. Mi 1604
Znaczek poświęcony budowie Głównego Kanału Turkmeńskiego
(Главный Туркменский канал )
który miał połączyć Amu- Darię z Morzem Kaspijskim
Budowa kanału rozpoczęto w 1950 r została wstrzymana w 1953 r.
*****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz