sobota, 14 grudnia 2024

Peru

                                          Państwo w zachodniej części Ameryki Południowej,

                                                          nad Oceanem Spokojnym

           Granice: Ekwador (1420 km, nieuregulowana), Kolumbia (1496 km), Brazylia (1560 km),
 
               Boliwia (900 km), Chile (160 km) , Ocean Spokojny - linia brzegowa -2414 km
 

                     Wąska  nadpacyficzna  nizina (Costa, pas szer.50-70 km, dług.1900 km)

      stromo wznosi się  ku łańcuchowi Andów (Kordyliera Wschodnia, Środkowa ,Zachodnia )

            przekraczających  6000 m. n p m) oddzielone dolinami rzek Marañón , Huallaga)

                 Najwyzsz szczyt Peru - Huascarán   6768 m. n .p. m (Cordillera Blanca

              Na wschód od Andów  znajduje się wysoka  wyżyna.poprzecinana dolinami,

        która na wschodnich krańcach opada ku Nizinie Amazonki i jej  równikowym lasom

                                                

                            Na większości obszaru Peru występuje klimat równikowy:

                             wybitnie wilgotny w Amazonii i suchy górski w Andach.

             Na wybrzeżu klimat zwrotnikowy suchy, na co wpływ ma zimny Prąd Peruwiański.


                                                                          *****

                                                  la República del Perú

                                                        keczua -  Piruw Ripuwlika

                                                       ajmara  - Piruwxa Ripuwlika

 

                                                      Powierzchnia - 1 285 216 km²

                                                                Stolica: Lima                                                 

                                 Podział adm.  25 departamentów, 1 prowincja stołeczna

                                          Języki urzędowe -    hiszpański, keczua, ajmara

                                                      Jedn. monetarna  - Nuevo sol

                                     Ludność -  33 mln , Metysi -37% , Indianie- 45%,

                                    biali -15%., Murzyni -1,6% ,reszta Japończycy, Chińczycy

 

                                                                     Herb państwa

                                                           w wersji od 31.III. 1950 r

                   W polu 1 -wikunia (ssak spokrewniony z lamą )  symbolizuje faunę Peru.

                       W polu 2 - drzewo chinowe (z którego kory  otrzymuję się chininę) 

                                               reprezentuje florę kraju

                  Róg obfitości ze złotymi monetami  symbolizuje zasoby mineralne Peru

                                                           



                                                                                ******

         
                                                                Wariant  herbu   na fladze

                                                                   (Pabellón Nacional)

                    Gałązki palmy i wawrzynu oznaczają pokój i gotowość do obrony narodu

                         Laurowy wieniec nad tarczą symbolizuje republikańskie wartości

 

          

                                                                     wersja do 1884 r

                                                                          *******

                                                          

                                                                  Pierwszy herb 1821-1825 

                                                                                *****

                                                              Confederación Perú-Boliviana

         
                                                                               1836-1839       

                                                              
                                                

                                                                                  ****

                                                                       Flaga narodowa

                                                             Bandera Nacional del Perú

                                                             wersja  od 31 marca 1950 r

                                                         Uchwalona 25 lutego 1825 roku.

                

                                                                               ****

                                                                      Flaga urzędowa

                                                                               ***


1820

1820 –1822

 

 
1822

 

 
1822 –1825


                                                     Konfederacja Peru-Boliwia

                                                                         1836-1839

                                                                             ****

                                                           

                                            Hymn państwowy Peru został przyjęty w roku 1821. 

                                   Słowa napisał José de la Torre Ugarte, a muzykę skomponował

                                                       José Bernardo Alcedo

                                                                       **********

  

                  Uważa się, że nazwa  Peru pochodzi od biru  słowa oznaczającego „rzekę"

                           lub  słowa z  jęz. keczua oznaczającego „krainę obfitości”, 

                    -  bogactwo cywilizacji Inków, która niegdyś dominowała w tym regionie

                        Inna hipoteza łączy nazwę z cywilizacją preinkaską „Viru”,

                                          znajdującą się na północy dzisiejszego Peru.

 

                     Nazwa Peru została z całą pewnością przyjęta w oficjalnym                                

                     hiszpańskim dokumencie Capitulación de Toledo z 1529 r.

                  Na podstawie tego dokumentu król Hiszpanii nadał Pizarro tytuł

                        Gubernatora ziem  i prowincji Peru oraz miasta Tumbes”

                     Do momentu uzyskania niepodległości, nazwa Peru kojarzona

                     była z Wicekrólestwem Peru  , które obejmowało niemal całą

                             Amerykę Południową, od Przesmyku Panamskiego 

                      po Patagonię, z wyjątkiem portugalskiej  Brazylii  i Wenezueli

                                  ,( która podlegała wicekrólestwu Nowej Hiszpanii)


                                                                          *****

                            Terytorium Peru bylo  ośrodkiem wielu cywilizacji Indian  -

                      Chavín,Nazca, Keczua, Ajmarów, Chimú , Mochica, Paracas, Huari

                                Inkowie początkowo władali  doliną Cuzco

                   W XV w. -Inkowie podbili większość państewek,tworząc rozległe

                                       imperium   Tawantinsuyu ( Kraj Czterech Części)

                               na terytoriach  obecnych  Kolumbii, Ekwadoru,  Peru, Boliwii, 

                                       Chile i Argentyny.                                             

  

                         W  1530 konkwiskador F. Pizarro rozpoczął podbój państwa Inków,

                                 zakończony  w 1544 r utworzeniem wicekrólestwa Peru

                                            ze stolicą w Limie (założonej w  1535 r)


                                                                               ******

                                           Niepodległość Peru proklamowało  28.VII.1821

                                 W ciągu 3 lat toczyła się wojna wyzwoleńcza,zakończona  klęską 

                                                     Hiszpaów pod Ayacucho  (9.XII.1824 )

                                       Po tym zwycięstwie  Bolivar podzielił kraj na Górne Peru,

                                            które pozostało wierne Bolivarowi (obecnie Boliwia) 

                                                             i Dolne Peru (obecnie Peru) 

                                     

                               

                                       Estado Sur-Peruana                           Estado Nor- Perú

                         Estado Sud-Peruano  -departamenty Arequipa, Ayacucho, Cusco i Puno

                                        Estado Nor-Peruano  - Amazonas, Junin, La Libertad i Lima

                          1836-1839 - związek Peru i Boliwii  (Confederación Perú-Boliviana)

                                       W latach 60. XIX w Hiszpanie  próbowali odzyskać 

                                                              kontrolę nad Peru

                                                1879-1883 wojna pacyficzna  z Chile

                                  utrata departamentu Tarapaca i prowincji Tacna i Arica

                                    ( traktat pokojowy z 1929 r,  przywrócił Tacna Peru)

                                                          

                                  1941- wojna z Ekwadorem (zajęcie części Amazonii Oriente)

    

                                                                                *****

                 Podczas II wojny światowej Peru przez większy czas zachowało neutralność, 

                         a dopiero 12 lutego 1945 wypowiedziało wojnę Niemcom i Japonii

                                                       
                                                        

                          Przez cały XX wiek Peru zmagało się z niestabilnością polityczną i społeczną

                       Dyktatury wojskowe i autorytarne reżimy cywilne przeplatały się z okresami

                                                            pełnej demokracji

 

                                                                       *********

                                                        Znaczki pocztowe

                                                                              1857

                                  

                          Pierwsze próbne znaczki,przekazane  z niewykorzystanych zapasów

                                            P.S.N. C  (Pacific Steam Navigation Company)                                    

                                     Używane eksperymentalnie. 1.XII. 1857 r. do 28 .II.1858

                                                                            ****

                                                                       1858-1862 

                                                Emisje bez nazwy kraju z herbem Peru

                                           z napisami PORTE-FRANCOCORREOS

                             

                                                               


                                               Od  1866 znaczki  z napisem  Peru i  Lima

           

                                                                              1871                                           

                                        

                                           Trencito pierwszy znaczek okolicznościowy wydany

                                             z  okazji otwarcia linii kolejowej Lima - Chorrillos

                                                                                *****                                                  

Stamp 23Stamp 26

Stamp 29

                                                                          ********

                                                                        1881- 1882

                                                     Okupacyjne  przedruki znaczków Peru

                                                                          herbem Chile


Kategoria: Historia poczty w Peru

                                                                          1881-1885 

                         Wydania lokalne i liczne przedruki podczs wojny chilijsko- peruwiańskiej

                                               dla terytoriów nie zajętych przez Chile

                           Rząd peruwiański, po upadku Limy, wycofał się do Arequipy

                                                i uczynił Arequipę tymczasową stolicą Peru.

                           kontrolą departamenty Arequipa, Moquegua, Ayacucho, Cuzco i Puno


                                            


                                     1894   przedruki znaczków owalnym  portretem  prezydenta

                                                Remigio Moralesa Bermudeza (1836 – 1894)

                                   

                                                                           *****

                                                           Od 1895 - regularne emisje



            

                          

         

        
      


                              

                                            


                                                                               *****

                                  Liczne przedruki wartości ,znaczki urzedowe ,znaczki lotnicze

     

              
  

                              
  
            
                                                                                *****

                                         Brytyjskie biura  pocztowe w Peru w latach 1846-1879, 

                                                korzystały ze znaczów Wielkiej Brytanii.

                         "C36" (Arica), "C38" (Callao), "D87" (Iquique), "C42" (Islay), "C43" (Paita),

                                      "D65"(Pisagua) i   "D74" (Pisco i Chincha Islands)

Arica

                                                  Callao                              Pisco i Chincha Islands

                                                      

                                                                              Paita

               Dopóki Peru  nie dołączyło do UPU w 1880 roku, brytyjskie biuro obsługiwało 

                                                     międzynarodową pocztę z Peru

                                                                           *******

                                                          Francuskie biura pocztowe 

                                                                  znaczki Francji.


                                                                               ******

                                                                           Poloniki




Adam Stanisław Hipolit Ernest Nepomucen Malinowski 
 
(1818-1899 ) polski inżynier drogowy i kolejowy,
 
bohater obrony Callao w 1866, budowniczy kolei 
 
w Peru i Ekwadorze, projektant i budowniczy 
 
Centralnej Kolei Transandyjskiej 
(Central Transandino)

                                                                                                                   
       
                                                          
                                                                                 ******