poniedziałek, 25 grudnia 2023

Pisz

                

             Gmina miejsko-wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim.

        Miasto jest położone w południowo–wschodniej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich

                         , nad jeziorem Roś i nad wypływającą z niego Pisą (dopływ Narwi)

                                         . Miasto otacza Puszcza Piska

 


                    Gmina Pisz  obejmując swoim zasięgiem m.in. większą część jeziora Śniardwy

                                   jest pod względem powierzchni największą gminą w Polsce.

 

                                                                         *******

                                                           Miasto i  Gmina Pisz

                                                     Powierzchnia - 10,08 km² (miasto)

                                                                  -gmina -634,8 km² 

                

                                                                        Herb M i G

                                                                           od 1645 r

                                               potwierdzony  w 2004 i 2008 r w statucie miasta                  

                    Herb przedstawia wizerunek głowy Jana Chrzciciela na złotej misie umieszczonej

                                      na środku tarczy herbowej.

               Pole herbowe jest trójdzielne: dolny pas jest barwy czerwonej, pas górny podzielony

              na dwie części (strony podane według zasad heraldyki) – prawą białą i lewą czarną.

          Czerwony, biały i czarny to barwy herbowe elektora Fryderyka Wilhelma Hohenzollerna,

                                  który w 1645 roku nadał Piszowi prawa miejskie

   

                                                                  Herb Hohenzollernów

                                                             Herb Elektoratu Brandenburgii

                                         W 1618 został połączony unią personalną z księstwem pruskim

                                                                 (Brandenburgia-Prusy)

 


                                                                         ********

                                                                         Flaga miasta

                                                                              brak ?


                                                                         *********

              Nazwa  miasta wywodzi się z języka staropruskiego, w którym wyraz pisa 

                                   oznaczał bagno  prus. Pisis

                  Dawniej Jańsbork, Jońsbork, Jansbork, niem. Johannisburg )

                       swoją nazwę od zamku  mieszkańcy spolszczyli na  Jańsbork

                          Leży w dawnej  ziemi galindzkiej,w pd.-wsch. części Mazur

          Początki Pisza wiążą się z uregulowaniem granicy mazowiecko-krzyżackiej w 1343 roku.

                  Mniej więcej w tym czasie Krzyżacy wznieśli nad Pisą ( nieopodal jej ujścia

                 z jeziora Roś )  pierwszy zamek  Johannisburg    (od zwycięstwa w jednej z bitew,

                               rozegranej w dzień św. Jana Chrzciciela).

                  Powstałą wokół niego osadę nazwali z niemiecka  Johannisburg

                        

                 Od 1360 roku zamek był siedzibą prokuratora, podlegając komturowi w Bałdzie. 

        W 1361 i 1366 padł ofiarą oblężenia litewskiego   pod wodzą książąt Kiejstuta i Olgierda.                                               

                       1366 - zburzenie zamku przez wyprawę Kiejstuta

                  Polska kolonizacja głównie w XV w i przełomie  XV i XVI w

          . W 1451 roku wielki mistrz Ludwik von Erlichshausen nadał osadzie prawa miejskie.

            Pisz utracił jednak przywilej miejski, kiedy w okresie wojny trzynastoletniej doszło 

                       do wystąpienia mieszczan piskich przeciw Zakonowi w 1455 roku. 

                                       1466 –  w  lennych Prusach Książęcych

                                         1525 - w  Prusach  Książęcych

 .                     Ponowna lokacja miała miejsce już w 1645 r. przez elektora  

                                                   Fryderyka Wilhelma.                             

            1656–1657 – częściowe zniszczenie przez Tatarów w okresie

                               potopu szwedzkiego.                          

               1806–1813 – przemarsze wojsk francuskich i rosyjskich w epoce napoleońskiej.


                                                       Od   1818 siedziba powiatu

                       W 1871 jako część Królestwa Prus miasto weszło w skład zjednoczonej

                                               II Rzeszy Niemieckiej.

                                   W czasie I wojny światowej Pisz był dwukrotnie zajmowany 

                                              przez Rosjan.( IX.1914 i  II.1915)

                        24–25 stycznia 1945 r. Pisz został zdobyty przez żołnierzy Armii Czerwonej

                                        miasto zostało zniszczone w 70% ,do września

                    Od sierpnia 1945 r. w mieście przebywał  polski  burmistrz Radosław Misiński

                                       we wrześniu przeniesiono tu starostwo powiatowe.

             Od 1945 r. – po wysiedleniu ludności niemieckiej – rozpoczęto ponowne zasiedlanie            

                             Osadnicy  z dawnych terenów nadgranicznych, z Kurpiowszczyzny,  

                         z utraconych Kresów , rodziny ukraińskie ( w ramach Akcji „W”.),

                                      nieliczni Mazurzy

                                                1946-1975    w woj.olsztyńskim

                                                1975-1998  - w woj. suwalskim

                                            1999 - w woj.warmińsko-mazurskim

                                                        siedziba powiatu piskiego

                                           

                                                                        *******

                                                        Znaczki pocztowe

                                                                     Znaczki Prus 

                                                                        1850-1867


                                                                            ******

                                                    Znaczki Północnoniemieckiego 

                                                   Związku Pocztowego

                                                                      1868-1871



                                                                     Znaczki Niemiec

                                                                          1872-1945

 


                                                                           ******

                                                        Znaczki  Obszaru Plebiscytowego  

                                                             Olsztyn

                                                              1920


                                                                          ******

                                                                  Znaczki Polski

                                                                       od IX.1945

                                                    

                                          

                                                                       ****

.

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz