niedziela, 27 kwietnia 2025

Grenlandia norweska

                                                   Ziemia Eryka Rudego ( Eirik Raudes Land )

                                            – nazwa terenów lądowych Grenlandii pomiędzy

                                         71°30'N  a 75°40'N   które od 27 .VI. 1931 do 5 .IV. 1933 

                                                            były zajmowane przez Norwegię

                                                  podczas sporu norwesko-duńskiego o Grenlandię.

 

                                                                         ******

                 Pierwszymi europejskimi osadnikami na Grenlandii byli wikingowie z Islandii,

                                              którzy przybyli na wyspę w X w (982 r)

                  Eryk Rudy (ok. 950, zm. ok. 1003) – założyciel pierwszych normańskich 

                                         osad na Grenlandii odkrytej przez niego w 982 r


                   W 1261 osady wikingów na Islandii i  Grenlandii przyjęły zwierzchnictwo

                                         króla Norwegii   Håkona IV Håkonssona

                                           1397-1814 unia Danii z Norwegią

             W 1814  na mocy traktatu kilońskiego posiadłości norweskie  Islandia, Grenlandia

                             i  Wyspy Owcze  pozostały  pod zwierzchnictwem   królestwa Danii

                             Norwegia natomiast  pozostała w unii personalnej  ze Szwecją

                       Po uzyskaniu niepodległości w 1905 roku, Norwegia uważała Grenlandię 

                                      za posiadłość norweską .

                            W 1921 Dania oglosiła   zwierzchność nad całą Grenlandią 

                       Norwegia  kontestowała duńską zwierzchność na  wschodnich wybrzeżach

                         Grenlandii które  ich zdaniem były  Terra nullis, czyli ziemią niczyją

                       W 1924 oba kraje podpisały traktat o Grenlandii Wschodniej

                       stanowiący, że obydwa kraje mają równe prawa do polowania, rybołówstwa

                            , działalności naukowej i tworzenia stacji meteorologicznych

                          Zarówno Norwegia, jak i Dania podjęły działania na rzecz nabycia praw

             do wschodniego wybrzeża Grenlandii poprzez organizowanie wypraw badawczych 

                                       oraz zakładanie stacji meteorologicznych

                     . W 1922 roku, w zatoce Myggbukta, powstała norweska stacja radiowa 

                             i meteorologiczna – Myggbukta, która była również bazą traperską

 

                          27 .VI. 1931 r podniesienie  norweskiej flagi w  Myggbukta

                       i ogłoszenie tego terenu Ziemią Eryka Rudego należącą do Norwegii

                          11 .VII. 1931 r król Haakon  VII wydał dekret ustanawiający norweską

                                               suwerenność  nad Ziemią Eryka Rudego

 


                           Norweski parlament zatwierdził okupację i ogłosił przynależność

                                              tych  terenów do Królestwa Norwegii.

                        Strona duńska zgłosiła  sprawę do Stałego Trybunału Sprawiedliwości 

                                              Międzynarodowej w Hadze.

                               Trybunał orzekł o bezpodstawnej okupacji części Grenlandii 

                               i nakazał stronie norweskiej  oddać tereny pod władanie Danii

                 5 kwietnia 1933 r oficjalnie zakończono okupację i zwrócono okupowane ziemie.


                                           

                                              Dania przemianowała „Ziemię Eryka Rudego” 

                                         na Ziemię Chrystiana X ,ówczesnego króla Danii


                                                                            ******

                                                         Ziemia Fridjtofa Nansena

                                                              Fridtjof Nansens Land

                                                Norwegia zajmowała również obszary

                            na południu Grenlandii,  znaczna część wybrzeża króla Fryderyka VI,

                                    między 60° 30'N  -Kangerlussuatsiaq   (Lindenow Fjord) 

                              a 63° 40'N-  Ittilivartiipip Kangersertivaa  (Bernstorff Isfjord)  ,

                                                      od  12.VII.1932  do 5.V.1933

                           

                    Obszary te nazwano na cześć norweskiego noblisty Fridtjofa Nansena 

                                  Główną osadą terytorium były Finnsbu

                                          

                                                                   *********

                                                     

.                                                                       *****






 



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz