West African Neutral Territory (Salaga Area)

            Sporne terytorium między mocarstwami kolonialnymi  Niemcami a Wielką Brytanią

                 w latach 1889-1899 wokół  Salaga  w dzisiejszej północno-wschodniej Ghanie.

Terytorium było w dużej mierze  identyczne z królestwem Dagomba

****

*****                                                    Terytorium  o wym. 300 km na 340 km.

    

 

*****

                                14.XI.1899- obszar ten został  podzielony wzdłuż rz Daka (Kulupene)

                                                       między niemiecki Togoland ( Yendi )

                                                     i brytyjskie Złote Wybrzeże (Salaga)                 

      

                                      

                              Po klęsce Niemiec w I wojnie światowej, Francja i Wielka Brytania  

                                                  w lipcu  1919 r.  podzieliły Togland                                                

                                                               

                      Cały były neutralny obszar Salagi   znalazł się pod rządami brytyjskimi

                            w protektoracie  Terytoria Północne  (Northern Territories)

                        ( dystrykty Eastern Dagomba,Western Dagomba, Eastern Gonja )

                                                      

                       W 1957 - ostatecznie stał się częścią nowo niepodległego państwa Ghany 

                                Obecnie - w regionach Savannah , Northern i pn cz.  Oti

                                                                            ****

 

 

 

Ho

                         Miasto w południowo-wschodniej Ghanie, na południowym skraju

                                    wzgórz Akwapim (znanych również jako góry Togo).:

                                   na małej równinie pomiędzy  górą Adaklu na południu 

                                                  i górą Galenukui na północy                                    

                               Znajduje się ok. 175 km na pn-wsch. od stolicy kraju Akry

                                                     Stolica  -Regionu Volta                                    

                                                                         *****

                                              Miasto - stolica dystryktu miejskiego Ho

                                                      Powierzchnia - 16 km² (miasto)

                                                              Ludność-104 tyś.

                                                        głównie grupa etniczna Ewe

 

                                                                         ***

                                                       Dystrykt  miejski Ho

                                                   Ho Municipial District 

                                                        Powierzchnia-   587 km²

 

                                                   Logo Zgromadzenia Miejskiego Ho

                                             W okręgu  -rolnik pracujący  na polu kukurydzy   

                                        Na wstędze dewiza -   Ciężka praca i produktywność

                                                        

                                                                                                

                                                                             *****

 

                                  Ho  jest również stolicą   Asogli Traditional Area  

                   państwa Asogli, które było królestwem przed nadejściem kolonializmu. 

                          

 

                                                                                  ****

                                         Miasto   założony na pocz. XVIII w. podczas migracji  Ewe.   

                                                

                                                     

                                        

                                 Ho   powstało ze wsi Bankoe, Dome, Ahoe, Hliha i Heve. 

                           5.VIII. 1884-26 .VIII. 1914 r część niemieckiej kolonii Togoland

                             1890 - ustalenie granicy  między kolonią niemiecką i brytyjską 

                                              (Volta Triangle)

                        

Rozwój  plantacji orzechów kola i  uprawy kakao.

                                                 od      VIII.1914 -brytyjska okupacja

                                           27.XII.1916 r podział terytorium okupowanego                                                        

                                     

                                            20.VII.1920 - formalnie mandat B Ligi Narodów 

                                                           ( British Mandated Togoland)

                                         Ho w  Southern Section of Mandated Togoland

                                     Od 13.XII.1946 - terytorium powierniczym ONZ 

                                          ( Trust Territory of Togoland) zarządzanym

                                                     przez Wielką Brytanię. 

                                                                                

                                 

                                                1.VI.1952 - Region Trans-Volta/Togoland

9.V. 1956 - plebiscyt pod nadzorem ONZ

 

 58% mieszkańców Trans-Volta  głosowało za przystąpieniem do Ghany

 

                               13.XII. 1956 r. formalnie połączenie obu terytoriów                            

                                                     Od  6.III.1957 r w Republice Ghany

 

                                                            

                                                                                  ***

                                   Od  2012- obecne granice  Ho Municipial District

        

                                                                          ***********

                                                        Znaczki pocztowe                                

                                                                  Znaczki Togolandu

                                                                          1897-1914

                                                                              ****

                                                                   Okupacyjne brytyjskie                                                 

                                                                     1.X. 1914 -1919

                                                                             *****

                                                              Znaczki Złotego Wybrzeża

                                                                            1922 -1957

 

                                                                               ****

                                                                    Znaczki Ghany

                                                                          od 1957

                                                     

                                            

                                                                           ******

                                                    Znaczek Togo z granicami  kolonialnymi

****

Wa

                               Miasto w południowej części regionu Górno-Zachodniego Ghany  

                                       na  płaskowyżu Wa  w południowej części Sahelu.

Znajduje się ok.40 km na wsch. od granicznej -

 

z Burkina Faso rzeki  Czarna Wolta ,

 

150 km ma pn zach  od Tamale i ok.600 km

 

 na pn.- wsch. od Akry stolicy kraju  

                            

                                                     

                                                                               ***

                                                            Okręg miejski  Wa

                                                   Wa Municipal District 

 

Powierzchnia -579,86 km ²

 

Ludność-   200,6 tyś  (2021)

 

głównie ludy  Wala ,  Sisaala, Dagaaba

Większość Wala to muzułmanie

 

   Sisaala i Dagara to przeważnie chrześcijanie i animiści

 

^**

 

Logo Zgromadzenia Miejskiego  Wa

 

                                                   W centrum logo  bęben - Dagomba Luan

                                                        Dewiza   -  Zjednoczeni  budujemy

                                                  

****

                            Wa jest siedzibą Wa Na, najwyższego wodza tradycyjnego obszaru Wala.

                        

                              Pałac Naa, pochodzący z XIX w.jest oficjalną rezydencją  wodza

                                                         

                                                                              *****

                                        Nazwa miasta w jezyku waali oznacza  przybywać. 

 

                                    Miasto zostało założone na ważnym szlaku handlowym

                                              z  Sahelu do wybrzeża Zatoki Gwinejskiej

                                   Wa było zamieszkane  najpierw przez lud  Lobi i  Dagaare,

                                                          następnie przez  Wala.

                              Wala   przyswoili sobie język Dagaare  uprościli jego gramatykę,

                                     włączyli liczne słowa zapożyczone z Hausa i arabskiego

                                            

                                 XVII w - rozwój islamu  rozpowszechnionego przez  kupców

                                                         którzy osiedlali  się w Wa 

                                                              Wa na francuskiej mapie z 1897

                                                                            ****

                                       Brytyjczycy ustanowili  granice królestwa Wala przed 1894 r

                                                           (  jako granice dystryktu Wa)

  

                          **                              

                               1896 r  zawarcie traktatów w Gambadze o brytyjskiej opiece

                                          z ludami   Bona, Dagarti,  Wa i Mamprusi .                                               

                              1901 r formalnie  ustanowienie  protektoratu brytyjskiego

 

                                       Dystrykt Wa w Prowincji Północnej ( Northern Province)

                                        w protektoracie  Terytoria Północne  (Northern Territories)

                                                       
                                 

                                                          Od 6.III.1957 r w niepodległej Ghanie

                                                                      w Regionie  Północnym

                                                 

                                             Od 1. VII. 1960 w  Regionie Górnym ( Upper Region)

                                          Od 1983 (formalnie  1987) w Regionie Górnym-Zachodnim 

                                                                    (Upper West Region)                   

                                                            

                                                      VII.2004 -  podział dystryktu Wa  na   

                                                         Wa East District ,Wa West District

                                                                    i Wa Municipal

                                                          

                                                                        ************

                                                       Znaczki pocztowe 

                                                           Znaczki Złotego Wybrzeżą

                                                                        1901-1957 

 

                                                                                   ****

.                                                                     Znaczki Ghany

                                                                             od 1957 

   Na znaczku zaznaczone  miejscowości z meczetami

   w Nakore  i Dondoli w okolicy Wa

 

                                                                               ****