sobota, 30 sierpnia 2025

Świnoujście

 

                         Miasto na prawach powiatu w województwie zachodniopomorskim,

                  położone na licznych wyspach, w tym Wolinie i Uznam, oddzielonych Świną,

                              nad Zat. Pomorską (Morze Bałtyckie) oraz Zalewem Szczecińskim 

             i jez. Wicko Wielkie, przy granicy z Niemcami i południowo-zachodniej granicy 

                                                     Wolińskiego Parku Narodowego


                                                                 Powierzchnia -197 km2

                                                                             Ludność -38 ,7 tyś. (2024)

 

                                                                        Herb miasta

                                                                 wg.statutu miasta  

                                                               od 26 marca 2009 r.

                     Herb przedstawia w niebieskim polu francuskiej tarczy herbowej

            czerwonego gryfa pomorskiego ze złotym dziobem, złotymi pazurami zwróconego

                      w prawą stronę (heraldycznie) trzymający w szponach srebrną kotwicę.

      Tarcza posiada czarny obrys  oraz w górnej części na białym tle napis ŚWINOUJŚCIE

                        Symbolika herbu nawiązuje do historii Świnoujścia (Księstwo pomorskie)

                                                      i morskiego charakteru miasta

 

                                                            

                                Herb przyjęty w 1752 r   wzorowany  na herbie   miasta Anklam


                                                                                 *****

                                                         


                                                             

                                                                                ****


 


                                                                         Flaga miasta


                                                                          *********

        Nazwa miasta powstała poprzez złączenie słów charakterystycznych dla tego miejsca 

            – centrum miasta znajduje się w miejscu, gdzie Świna łączy się z Bałtykiem 

                                           i ma charakter ujścia rzeki

                       Początkowo   nazwa Świnoujście obejmowała tylko część leżącą wzdłuż

                                           zachodniego brzegu Świny.

 

                                                                   *******

                 Tereny obecnego miasta  zostały zasiedlone przez Słowian w VI-VII w

             Obszar ten został włączony do powstającego państwa polskiego w X w.

              Na początku XII w. wyspa stała się częścią Księstwa Pomorskiego

            W 1170 i 1173 na obu brzegach Świny założono gródki strażnicze zniszczone 

                     najazdem duńskim w 1177 i odbudowane w latach 1181–1182.

                        1185–1227 Świnoujście z całym Pomorzem Zachodnim 

                                         stało się lennem Danii.                                    

                   Do czasów wymarcia książęcej dynastii Gryfitów obszar ten wchodził

    
                     w skład zjednoczonego bądź podzielonego Księstwa Pomorskiego.                                 

                               Podczas wojny trzydziestoletniej (1618–1648) 

                                                   pod  okupacją szwedzką

                    Pokój westfalski pozostawił miasto wraz z całym Pomorzem Zachodnim 

                                     Szwecji do 1720,  kiedy to Prusy odkupiły wyspy

                                 Wolin i Uznam za sumę 10 mln talarów w złocie

 

                   W 1743 r na północ od wioski Swine powstało osiedle o nazwie Swinemünde

                                     oficjalnie ogłoszone portem morskim w 1746 roku

                         1763 - status tzw. Immediatstadt, czyli miasta podlegającego

                                                       bezpośrednio królowi. 

                          Prawa miejskie miasto uzyskało od Fryderyka Wielkiego w 1765 r

                        Bramę Świny ujęto w latach 1818–1823 w dwa kamienne falochrony

                             

           W latach 1875–1890 w celu usprawnienia żeglugi pomiędzy Szczecinem a Bałtykiem 

                     w pd-wsch. części wyspy Uznam przekopano kanał, zwany najpierw Cesarskim,

                                                    a następnie Piastowskim.

.               W 1854  rozpoczęto budowę najwyższej wówczas (68 m ) w świecie latarni morskiej,

                                             którą uruchomiono  w grudniu 1857 roku 


                                                    W 1824 miasto stało się kurortem,

                                a w 1895 – po odkryciu źródeł solanki i borowiny  uzdrowiskiem

                                          1818–1945 stolica  niemieckiego powiatu Usedom-Wollin

                                            w   rejencji szczecińskiej, w prowincji Pomorze

                                 Do wybuchu I wojny światowej port świnoujski był  jedną z największych 

                           baz marynarki wojennej na Bałtyku oraz sporego garnizonu lądowego

                                    W czasach II wojny światowej znajdowała się tu stocznia 

                                                      i baza zaopatrzenia floty wojennej

                                         5.V. 1945 miasto poddało się Armii Czerwonej.

                       Po zakończeniu II wojny światowej, na mocy układu poczdamskiego

                         Świnoujście zostało najbardziej na zachód położonym polskim portem 

                                     Oficjalne przekazanie władzy administracji polskiej 

                             od radzieckiej komendantury  wojskowej odbyło się 4.X. 1945 r.

                                      7.V.1946 r. ustalono urzędowo nazwę Świnoujście

                                     Świnoujście było miastem zamkniętym, bazą wojskową.

                Stacjonowały tu różne jednostki wojskowe polskie i radzieckie a do miasta na wyspie 

                             Uznam można było się dostać za specjalną przepustką

                   Rosjanie zajęli wszystkie najważniejsze miejsca strategiczne w Świnoujściu. 

                                Później stopniowo część ich przekazano dla miasta. 

                    Wszystkie świnoujskie forty były przez nich wykorzystywane do 1961 r

                                                (Fort Anioła do 1992 r.)                           

                      Ze Świnoujścia ostatecznie wojska wyszły 30 .XII. 1992 roku. 

 

                  

                                                                            *****

                   W maju 1910 roku oddano do użytku  ujęcie wody w rejonie jeziora Wolgast,

                                 (obecne ujęcie „Granica") ze stacją uzdatniania i pompownią

                oraz zbiornik na wodę uzdatnioną o pojemności 600m3 , na wzgórzu Kalberg.

                         

             Granica państwa po II wojnie światowej wyznaczona w Poczdamie spowodowała

                odcięcie ujęcia wody podziemnej z całą infrastrukturą wodociągową 

                         od znajdującego się na terytorium Polski miasta Świnoujścia.

                        Niemieckie ujęcie wody pracowało oficjalnie tylko dla radzieckiej bazy 

                     w Świnoujściu,  która odstępowała część wody dla polskiej części miasta,

 

                          27 .XI. 1950 r. rząd NRD wyraził zgodę na przekazanie Polsce 

                 ujęcia wody dla miasta Świnoujścia, położonego przy jeziorze Wolgastsee 

                                              i wytyczeniu tam na nowo granicy

                               11 .VI.1951 r włączono do Polski obszar o pow. 76,5 ha 

                      wraz ze stacją uzdatniania wody, tworząc wysunięty w obszar niemiecki 

                                                      charakterystyczny cypel (dług.- 1,3 km)

                        W zamian Niemcom przyznano podobny obszar w okolicach Gryfina

 

                                                                       *******

                          4 .X. 1945  utworzono powiat woliński (początkowo uzdamsko-wołyński)

                                                               z siedzibą w Świnoujściu

                               

                                              w  woj. szczecińskim (od maja 1946)

 

                                  1960  -do Świnoujścia włączono WarszówKarsibór  

                                 1973-1984 do Świnoujścia przyłączono Międzyzdroje 

                                       wraz z miejscowościami Wapnica, Zalesie i Lubin

 
.                                tworząc   powiat  miejski Świnoujście (do 1975)                                                  

                          Od 1975  w składzie nowego (mniejszego) województwa szczecińskiego. 

                                    Od 1999   miasto na prawach powiatu w woj.województwie         

                                                              zachodniopomorskim

 

                                                                          ******

                                                                             Logo 

                                 Stawa Młyny  -znak nawigacyjny w kształcie wiatraka znajduje

                                                       się na końcu falochronu Zachodniego,

                                                              przy ujściu Świny do Bałtyku

 

                                                                       **********

                                                        Znaczki pocztowe

                                                                Znaczki Prus

                                                                           1850-1867


                                                                              *****

                                                        Znaczki Północnoniemieckiego

                                                              Związku Pocztowego 

                                                                          1868-1871

 
 
*****

                                                                  Znaczki Niemiec

                                                                        1872-1945

                                                   





                                                                           ******

                                                                       Znaczki Polski

                                                                          od 1945

 



                         Od 2.IV.1964 komunikacja promowa na linii Świnoujście – Ystad.


 



****

 



 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz