sobota, 30 marca 2019

Żywiecczyzna

Żywiecczyzna 

–– region będący częścią historycznej Małopolski, położony w południowej części województwa śląskiego i południowo-zachodniej części woj. małopolskiego w dorzeczach górnej Soły i Koszarawy, częściowo górnej Skawy oraz Kotlinie Żywieckiej.

                       

                                   Przed 1457 r - do księstwa oświęcimskiego
                                           (na skraju księstwa oświęcimskiego)

                                   Od 1471 r - posiadłości Komorowskich.
                      Uległy podziałowi w 1608 roku na trzy tzw. państwa dominalne:
                                            żywieckie, suskie i ślemieńskie.
                   Od 1618 r -  okolice Łodygowic i Wilkowic,  stały się zawiązkiem czwartego
                                                     -  łodygowickiego.

                                                       Państwo żywieckie

                                                       1624 - do Wazów
                                                    1673- do Wielopolskich

                                                  1838- 1945  Habsburgowie



                                                                        ***
                                                  Państwo suskie -ok. 140 km²
                                                 1665 -  w rękach Wielopolskich
                                                               do Branickich
                                                               Tarnowscy

                                                                        ***
                                                              Państwo ślemieńskie

                                                                 1675-1849 Wielopolscy
                                                                 1849-1911 Braniccy
                                                                  1911 - 1945 Tarnowscy
                                                                       ***
                                                  od 1618-  1867 ? państwo łodygowickie

                                                                            ***
                                                1772-1918  - Żywiecczyzna galicyjska

                                                       1782-  cyrkuł w Myślenicach,

                                           od 1819 roku w obrębie cyrkułu w Wadowicach.

                                                    1820 -1850 -do Związku Niemieckiego,
                                                    nasilenie akcji germanizacyjnej

                                                        Od 1867-  Powiat żywiecki

              składał się z trzech tzw. powiatów sądowych: żywieckiego, milowieckiego i ślemieńskiego.

 Żywiecczyzna znalazła się jesienią 1918 roku, wraz z całą Galicją Zachodnią, najpierw pod władzą Polskiej Komisji Likwidacyjnej, a potem rządu polskiego w Warszawie.

      W 1921 roku formalnie utworzono województwo krakowskie, w skład którego weszły  powiat                                   żywiecki i bialski (w granicach z czasów galicyjskich).

 W 1924 -1931  powiat ze stolicą w Makowie (późniejszym Makowie Podhalańskim), który objął  tereny do tej pory należące do pow. żywieckiego (m.in. okolice Suchej, Stryszawy i Ślemienia).  został on zlikwidowany już w 1931 roku, a wspomniane miejscowości wróciły do pow. żywieckiego

                                           1939 -1945 wcielenie  do Rzeszy Niemieckiej.
                        masowe wysiedlenia ludności na teren Generalnej Gubernii.                                                                                 
*****
1945-1975 powiat żywiecki - woj. krakowskie  


                                                           Powiat żywiecki  do 1975 r

                                1956–1975  powiat suski.: Sucha, oraz gmina Stryszawa z wsiami:                                                              Stryszawa, Lachowice, Krzeszów, Kuków, Targoszów.

                                                  1975-1998 w województwie bielskim


                    Od 1999 r-  obszar Żywiecczyzny, znalazł się na obszarze trzech powiatów:
                         żywieckiego, bielskiego (woj. śląskie ) i suskiego (woj. małopolskie).


                                                          
                                                                               ***

                                                                         Herby

                                                           Herb powiatu żywieckiego

                                                       
                                                                  Od 1 stycznia 2002

                                                                            *****
                                                          Herby miast i gmin
                                       powiatu żywieckiego

                                                 Żywiec

       Obecna wersja herbu miasta od 2003 
Herb znany od XVI w.
potwierdzony w 1797 i 1939 r

Według legendy spisanej przez kronikarza Andrzeja Komonieckiego żywy żubr z okolic Międzybrodzia został ofiarowany księciu oświęcimskiemu Przemysławowi. 
W podziękowaniu za ten dar książę nadał miastu herb: głowę żubra z przewleczonym przez nozdrza kolcem i godło księcia oświęcimskiego (złoty orzeł - przejęty z herbu księstwa cieszyńskiego)
 
                                                                       *** 

                                                   Gmina  Czernichów

W skład gminy wchodzą cztery sołectwa: Czernichów, Tresna, Międzybrodzie Bialskie i                        Międzybrodzie Żywieckie.
Siedziba Urzędu Gminy Czernichów mieści się w Tresnej.


Herb ?   przyjęty...

Widok na Jezioro Międzybrodzkie i górę Żar
U podnóża góry Żar znajduje się szkoła szybowcowa.

*
Dawna pieczęć Czernichowa - głowa murzyna (czarna)
Tresna
Międzybrodzie Bielskie


Międzybrodzie Żywieckie

                                                                               ***
                                                              gmina Gilowice
                           Herb nadany przez   Radę Gminy Gilowice  (Uchwała Nr XXX/174/98)
                                                              w dniu 6 czerwca 1998 roku.

„Herb Gminy Gilowice : na niebieskim tle trzy otwarte korony o trzech widocznych sterczynach symbolizują wieś Gilowice, które umieszczone były w pieczęci, której używano w latach 1908—1926 jako Urząd Gminy Gilowice. Krzyż i drzewo symbolizują wieś Rychwałd, gdzie również symbole te znajdowały się w pieczęci okrągłej, używanej w latach 1908—1926 jako Urząd Gminy Rychwałd”.

                                                                                ***
                                                              gmina Jeleśnia

Od       .. ??
potwierdzony w Statucie Gminy w 2014 r 
- sylwetka jelenia z wieńcem rogów na głowie
 i gałązką liści dębowych w pysku.
W tle zielone  góry.
Nawiązanie do nazwy  wywodzonej od jeleni.

 wg.innej  wersjai
       nazwa ma pochodzić od wołoskiej nazwy  olchy- jelcha

                                                                                ***
                                                           gmina Koszarawa



Przyjęty ....??

Gmina używała w XIX w. pieczęci z herbem
przedstawiającym postać kobiecą z grabiami na prawym ramieniu 

                                                                                 ***
                                                               gmina Lipowa

        Od   3 listopada 2009 r., .

Herb gminy Lipowa przedstawia w polu błękitnym złotą lipę o pięciu konarach i liściach, na złotym wzgórzu, po bokach której dwa białe gołębie w układzie antytetycznym.

***
gmina Łękawica
Herb przyjęty przez Radę Gminy
uchwałą nr XXXI/196/94 z 26 maja 1994 r

*
logo gminy

Kościół św. Michała Archanioła w Łękawicy 

rzeka  Kocierzanka w Kotlinie Żywieckiej. 

Dawna pieczć (XIXw)-.świecznik 6 ramienny

***
gmina Łodygowice

Zatwierdzony  -Rada Gminy w Łodygowicach uchwałą nr X/140/03 z dnia 18.10.2003 r.

Gmina Łodygowice  składa się z czterech sołectw: Bierna, Łodygowice, Pietrzykowice i Zarzecze. Stąd podział na 4 naprzemienne pola i wykorzystanie kolorów zielonego i żółtego, które nawiązują do wiejskiego charakteru poszczególnych miejscowości.

Pole 1- symbolizuje Łodygowice.
 fronton XVII wiecznego Zamku, który został wybudowany przez Stanisława Warszyckiego /herbu "Abdank"/. Warszyccy pozostawali właścicielami dóbr łodygowickich w latach 1636 –1733.

Pole 2 zielone -wieś Pietrzykowice ma  charakter rolniczy.
                  Założycielem Pietrzykowic był sołtys Piotr; stąd klucze, które pojawiają się na starych pieczęciach .
Pole 3 wioska Bierna, ma  charakter rolniczy , stąd symbol żółtego ( złotego) kłosa.
Pole 4 - wieś Zarzecze, którą symbolizuje żaglówka.
        Położona jest nad brzegiem Jeziora Żywieckiego. 
 Nowa miejscowość powstała w latach 60-tych po zalaniu niecki
 i utworzeniu zapory na rzece Soła.

                                                                           *******
                                                             gmina Milówka

Od 2007 ?

do 1934 miasteczko
W herbie Milówki widnieje serce przebite dwiema strzałami. Skąd taki wizerunek - tłumaczy legenda opowiadająca, jak niegdyś w gęste lasy porastające okolicę przyjechała królowa Anna Jagiellonka. Jeden z towarzyszących jej dworzan, chłopak o imieniu Miłosław, nieszczęśliwie się zakochał, a wspomnienie tragicznej miłości odzwierciedla herb. Jednak czy to od imienia owego pechowca pochodzi nazwa Milówka, trudno orzec, bowiem wersji dotyczącej źródłosłowu jest sporo. 
Niektórzy wiążą ją z nazwiskiem Mila, inni twierdzą, że to po prostu "miłe miejsce", jeszcze inni odnoszą to do "miłych łowów", które w dawnych czasach były tu na porządku dziennym.


 serce miłujące

******
                                                gmina Radziechowy-Wieprz 

Logo ? ustanowione  17. VIII.2016 r
W polu zielonym  litera R od nazwy sołectwa Radziechowy,  obok pięć białych kłosów 
Tarczę dzieli na dwa pola jasnoniebieski pas  symbolizujący rzekę Sołę.
W polu dolnym czerwonym   symbol sołectwa Wieprz, na który składa się głowa dzika oraz, skomponowana z dwóch kłów i jednego zęba, symboliczna litera W – pierwsza litera nazwy sołectwa Wieprz


Na dawnych pieczęciach - armata,  potem drzewo z okiem opatrzności

                                                                           ******
                                                                    gmina Rajcza


Herb gminy nawiązuje do starej pieczęci  znanej już w roku 1890.

    Pieczęć z XIXw

***
                                                              gmina Ślemień 
                                                 od 1991 r

Herb Starykoń  Wielopolskich

W 1675 roku Katarzyna Grudzińska zapisuje państwo ślemieńskie spadkobierczyni państwa suskiego Konstancji Krystynie, która wychodzi za mąż za Jana Wielopolskiego kanclerza wielkiego koronnego. Od tego czasu do połowy XIX wieku (1849) losy Ślemienia są związane z tym właśnie rodem.

1975- 1990 gmina Gilowice -Ślemień
W 1991 roku powstała ponownie gmina Ślemień, która stara się propagować tradycję państwa ślemieńskiego 

***
gmina Świnna 

W polu srebrnym głowa świńska

symbole sołectw
od lewej:  Pewel Mała - ?
 Pewel Ślemeńska -ręka z gęsim piórem 
 Przyłęków - kwiat ?
Rychwałdek - gęś ?
 Trzebinia -św. Jakub ?

****

                                                                 gmina Ujsoły


Porastająca  ujsolskie tereny Puszcza Karpacka wymagała od mieszkańców używania pradawnego narzędzia jakim był topór. Od dawien dawna kojarzy się ona nam ze ścinką drzew, obróbką drewna i stawianiem drewnianych chat. Symbolika topora w naszej gminie odzwierciedlała ciężką pracę drwali, która była podstawowym źródłem dochodu zarówno mieszkańców jak i samej gminy.




*****
gmina Węgierska Górka 


Przyjęty 30.VI.2014 r.
W polu czerwonym, na trójwzgórzu zielonym, szlachcic węgierski o wąsach i włosach czarnych, w stroju błękitnym, pasie i butach czarnych, w czapce błękitnej z piórami i wyłogiem czarnymi, takąż pochwą szabli u lewego boku, trzymający w prawicy przed sobą wyciągniętą szablę srebrną z jelcem złotym w skos lewy, w lewicy lejce, siedzący na koniu kroczącym srebrnym z takimiż lejcami, uprzężą, siodłem i popręgiem, z kopytami, grzywą, i ogonem złotymi.

Figura jeźdźca nawiązuje do znaku pieczętnego Cięciny, na której gruntach założono siedzibę Gminy, Węgierską Górkę. Barwy herbu, stylizacja jeźdźca i jego umieszczenie na trójwzgórzu, nawiązują do herbu Węgier, a tym samym do legend na temat pochodzenia nazwy Węgierska Górka.


dawny

 Nawiązanie do  odznaczenia  Krzyżem Grunwaldu III klasy, 
za 3 dniową obronę w 1939 r
Bitwa pod Węgierską Górką

                                                                          ********

                                           powiat bielski
                                        Herb od 31 marca 2011 r

                                                  

                                      gmina Buczkowice
                                                od 1990 r


 w skład której wchodzą cztery sołectwa: Buczkowice, Rybarzowice, Godziszka i Kalna

  ****
                                         gmina Wilkowice



Gmina Wilkowice obejmuje trzy sołectwa: Wilkowice, Bystrą i Meszną. 



                                                Wilkowice

                                                 *****
                                                 Szczyrk
Wersja zatwierdzona  uchwałą rady miejskiej
 nr  XXX/167/93 z  26.II,1993 r

dawny wizerunek z pieczęci gminnej
z 1860 r
słońce -uzdrowiskowy charakter
dzban i rogalka (mątewka)- wiejska przeszłość Szczyrku
błękitna wstęga -rzeka Żylica

***
                                            Najdalej na zachód wysunięta wieś Małopolski ,należącą
                                                              do dóbr  łodygowickich

                                                     Od 1951 - do woj. katowickiego
                                                       1.I.  1956 -status  osiedla (39,7 km² )
                                                        1.I.1973- miasto
                                                                   

                                                                          ****
                                                                 powiat  suski

                                                         Herb przyjęty 19 stycznia 1999 r.

                                         

                                        gmina Stryszawa



Uchwała  Rady Gminy Stryszawa Nr VI/26/2007 z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie: ustanowienia herbu, flagi, baneru i pieczęci herbowej dla Gminy Stryszawa oraz zasad i warunków ich używania.

W polu czerwonym,  dwa tasaki-nacinacze do tzw. spadowania kory drzew żywicznych o ostrzach srebrnych i rękojeściach złotych w słup, ostrzami do skrajów tarczy, a pod nimi trzy wręby srebrne.

                   
                                                                              ****                         
                                       Sucha Beskidzka
                                          Prawa miejskie-1724
                               27 .XI.1965 r. do nazwy miasta, dodano oficjalnie drugi człon
                                     – Beskidzka – jednoznacznie identyfikujący jego położenie


    Obecna herbu  wersja 1990 r
Prawa miejskie 1742 r

     Herb miasta pochodzi od   herbu rodowego Starykoń  Wielopolskich,
właścicieli miasta w XVIII w.
  
                           
                                                                                 ***
                                                               Znaczki pocztowe

                                       Znaczki austriackie
                                              1850-1918

                       

                                          Znaczki polskie













***

                                       Znaczki niemieckie
                                                1939-1945



                                                 ***