wtorek, 31 maja 2022

Montana

  Stan w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, przy granicy z Kanadą.

 Graniczy od północy z kanadyjskimi prowincjami Kolumbia Brytyjska, Alberta

 oraz Saskatchewan,od wschodu z Dakotą Północną i Dakotą Południową, od południa z Wyoming,

 od południowego zachodu i zachodu z Idaho. 

 


 Na zachodzie stanu dominują wysokie, skaliste góry, stanowiące część wododziału

 kontynentalnego Ameryki, zaś na wschodzie rozległe równiny.

 Góry leżące w Montanie należą do Gór Skalistych, a właściwie ich północnej części

 (ang. Northern Rocky Mountains). 

Najwyższy szczyt na terenie stanu to Granite Peak (3901 m n.p.m.)

 Główne rzeki Montany to Missouri, Milk, Flathead i Yellowstone. 

Około 60% terytorium stanu pokrywa preria, wchodząca w skład Wielkich Równin.

                                                                        ******

                                                           Stan Montana

                                                                 State of Montana

                                                        Powierzchnia -380 831 km²

                                                               Stolica -Helena

 

                                                                       Pieczęć stanu

                                                          od 1865 r jako pieczęć terytorium

                                                            od 1889  jako pieczęć stanowa

                         Przedstawia Góry Skaliste i wodospady na  rzece Missouri. 

                            Pług, łopata i kilof symbolizują rolnictwo i górnictwo.

          Na wstędze u dołu pieczęci umieszczono stanowe motto: Oro y plata

                          hiszp. złoto i srebro 

                                 . Napis na brzegu głosi: Wielka pieczęć stanu Montana.

1902

                                                                            *****
                                                                             Flaga

                                                               oficjalnie od 7.IX. 1905 r

                                           Nazwa stanu na fladze została dodana w 1981 r


                                                                            do 1981r

 Nazwa Montana pochodzi od hiszpańskiego słowa montaña , które z kolei pochodzi od łacińskiego słowa montanea , oznaczającego „górę” lub szerzej „kraj górzysty”.

 Montaña del Norte to nazwa nadana przez wczesnych hiszpańskich odkrywców całemu

 górzystemu regionowi na zachodzie.  

 Nazwę Montana dodano w 1863 r. do ustawy Komisji ds. Terytoriów Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych  dotyczącej terytorium, które miało stać się Terytorium Idaho

 

                                                                   *****

        Ekspedycja Lewisa i Clarka z lat 1804-1806 była pierwszą grupą białych odkrywców,

                                                   która przekroczyła Montanę


        Jako część zlewni rzeki Missouri , cała ziemia w Montanie na wschód od wododziału  

                          kontynentalnego była częścią Zakupu Luizjany w 1803 roku

 


                  Przed utworzeniem Terytorium Montany (1864-1889) obszary dzisiejszej Montany 

                                     były częścią  Terytorium Oregon (1848-1859),

                                           


                                           Terytorium Waszyngtonu (1853-1863),

 


                       Terytorium Idaho (1863-1864) i Terytorium Dakoty ( 1861-1864).

                                            

                                             Terytorium Montany  od 26 maja 1864 roku.                                    

                                       Pierwsza stolica terytorium znajdowała się w Bannack .

                                 W1865 przeniesiono  do Virginia City , a w 1875  do Heleny

                                               Montana stała się stanem 8 listopada 1889 r

                                                 

 



                                                                       ***********

                                                                       Filatelistyka

                                                

 

                                                 

                
                                                     Na znaczku ptak  i kwiat stanowy Montany


                                     Ptak stanu -   - wojak żółtogardły   (Sturnella-neglecta)   od   1931

                                           Kwiat stanu -   lewizja liścieniowa    (Lewisia redevia ) od  1895

 
                             
                     

Dakota Północna

  Stan na północy Stanów Zjednoczonych, leżący w regionie Midwest, na obszarze Wielkich Równin. Od zachodu graniczy z Montaną, od południa z Dakotą Południową, od wschodu z Minnesotą,

 a od północy z Kanadą (Manitobą). Rzeźba terenu jest na ogół wyżynna.

 


                                                                         *****

                                                    Stan Dakota Północna

                                                           State of  North Dakota

                                                           Powierzchnia-Bismarck

                                                             Stolica -183 108 km²

 

                                                                         Pieczęć stanu

Od 1889.
obecna wersja od  17.IX.1987 r

 Drzewo otoczone przez snopki zboża, pług, kowadło - symbolizują zarówno przemysł i rolnictwo. 

        Z prawej (heraldycznie) strony: trzy strzały i łuk oraz indiański jeździec ścigający bizona

                        w kierunku zachodzącego słońca - ludność autochtoniczna.

 Trzydzieści dziewięć gwiazd przypomina, że był to trzydziesty dziewiąty stan przyjęty do Unii 

      Ponad nimi umieszczono motto: Liberty and Union Now and Forever, One and Inseparable

                            (Wolność i Unia teraz i na zawsze, jedna i nierozłączna). 

                  Data 1 października 1889 roku oznacza datę uchwalenia konstytucji stanu


                                                        

 

                                                                               Flaga stanu

                                                        

                                                                        od  11 marca 1911 r.

                                                                           ******

 Obszar ten był pierwotnie zamieszkany przez plemiona Indian Wielkich Równin, Mandanów

 i Hidatsów.

 Nazwa odnosi się do odgałęzienia Dakota plemion Siuksów zamieszkujących wówczas ten obszar.

            1803 – obszar przeszedł na własność Stanów Zjednoczonych jako część Luizjany 

                      po jej zakupieniu od Francji;                                   

                      1804–1806 – Meriwether Lewis i William Clark penetrują tereny;

                                  


                  1812 – powstała Pembina (pierwsze stałe osiedle białych, wybudowane 

                                             przez Szkotów i Irlandczyków)

                                               

  także z najbardziej wysuniętej na południe części Ziemi Ruperta,

 która została nabyta w 1818 r., kiedy zmieniono granicę na 49. równoleżnik.

                   1823  – Pembina przeszła na własność Stanów Zjednoczonych;                                       

                                 1861 – utworzenie Terytorium Dakoty;

 Większość terytorium Dakoty była wcześniej częścią terytoriów Minnesoty i Nebraski 

             Do 1868 roku utworzenie nowych terytoriów zredukowało Terytorium Dakoty

                         do obecnych granic Dakoty.

                      1872  założenie   na wschodnim brzegu rzeki Missouri  miasta Edwinton

                  przemianowanego  w 1873 na Bismarck ( na cześć kanclerza  Otto_von_Bismarcka)

                                               W  1889  Bismarck  zostało  stolicą stanu

                      1877 – podzielenie Terytorium Dakoty na dwie części – południową i północną

                  2 listopada 1889 – przyjęcie Dakoty Północnej do Unii (jako 39. stanu); tego samego 

                                    dnia do   Unii została przyjęta Dakota Południowa.

                                         

                                                                        ********

                                                                       Filatelistyka



                                                 Na znaczku ptak i kwiat stanu Dakota Północna

                                           Ptak-Wojak żółtogardły ( Sturnella neglecta ) od 1947 r

                                             Kwiat  - Dzika róża preriowa  (Rosa arkansana ) od 1907 r




                                                       

                                                                                  ******

niedziela, 29 maja 2022

Dakota Południowa

 Stan w środkowo-północnej części Stanów Zjednoczonych, na obszarze Wielkich Równin.

      Sąsiaduje od północy ze stanem Dakota Północna, od zachodu z Montaną i Wyoming,

                od południa z Nebraską, od wschodu z Minnesotą i Iowa.

                              

 Rzeźba terenu na ogół wyżynna, z głęboko wciętymi dolinami rzeki Missouri i jej dopływów.

 Na zachodzie Góry Czarne (ang. Black Hills) z najwyższym szczytem 

Harney Peak (2207 m n.p.m.).

 

                                                                       *******

                                               Stan Południowa Dakota

                                                         State of South Dakota

                                                          Powierzchnia-199 729 km²

                                                                Stolica -Pierre

 

                                                                       Pieczęć stanu

                                                                przyjęta  w 1889 roku

    Poszczególne elementy rysunku pieczęci symbolizują rolnictwo (oracz), transport (parowiec rzeczny), górnictwo (piec do produkcji stopów), mleczarstwo (krowy), i leśnictwo (drzewa). 

             Napis głosi: Wielka pieczęć stanu (lub: państwa) Południowa Dakota

 

                                                    Pieczęć Terytorium Dakota

                                                                    od 1863 r

                          .


                                                                          *********

                                                                         Flaga stanu

                                                                       od 1.VII.1992 r

                  to pole błękitu wypełnione granatowo-białą wersją pieczęci państwowej pośrodku,

 otoczone złotymi trójkątami reprezentującymi promienie słoneczne, otoczone z kolei napisami w złotych kapitelach bezszeryfowych „SOUTH DAKOTA” na górze i „THE MOUNT RUSHMORE STATE” (pseudonim stanu) na dole.

 

                                                                            1909-1963

           Pierwsza flaga Południowej Dakoty, przyjęta w 1909 roku, składała się ze złotego słońca 

   otoczonego słowami „SOUTH DAKOTA” i „THE SUNSHINE STATE” na niebieskim polu.

 

                                                       11.III. 1963 r. dodano pieczęć stanu

                                                                            ******

                Nazwa stanu pochodzi od zamieszkujących tam Indian Dakota (Siuksów). 

 

                              1743 – początek eksploracji obszarów przez Francuzów 

                                       (Luis-Joseph Verendrye i Francois Verendrye) 

          1803 – obszar przeszedł na własność USA jako część Luizjany po jej zakupieniu od Francji


                            1817 – powstało Fort Pierre (pierwsze stałe osiedle białych)

         1818 – zakupienie od Anglii północno-wschodniej części dzisiejszej Dakoty Północnej 

                                    i Dakoty Południowej


                                                   1861 – utworzenie Terytorium Dakota

                    Stolicą  był Yankton od 1861 do 1883, kiedy to została przeniesiona do Bismarck.

  Po utworzeniu Terytorium Dakoty obejmowało znaczną część dzisiejszej Montany i Wyoming,

  a także całą dzisiejszą Dakotę Północną i Południową oraz niewielką część dzisiejszej Nebraski.

 Terytorium Dakoty składało się z najbardziej wysuniętej na północ części nabytej ziemi podczas zakupu Luizjany w 1803 r., a także z najbardziej wysuniętej na południe części Ziemi Ruperta, która została nabyta w 1818 r., kiedy zmieniono granicę na 49. równoleżnik

                1877 – podzielenie Terytorium Dakoty na dwie części – południową i północną

                2 listopada 1889 – przyjęcie Dakoty Południowej do Unii (tego samego dnia do Unii

                                                      została przyjęta Dakota Północna)

 


                                                                         *****

                                                                   Filatelistyka

                                             







                                                                             ****



                                                                                  *****

                                                                    Góra Rushmore

                                                                    Mount Rushmore


– góra leżąca w Black Hills w hrabstwie Pennington na zachodzie stanu Dakota Południowa, 

w której w latach 1927–1941 wykuto pomnik o nazwie Mount Rushmore National Memoria

 Pomnik składa się z czterech głów prezydentów USA, szczególnie znaczących dla historii tego kraju. Każde popiersie ma wysokość około 18 metrów. Przedstawieni tam prezydenci to (od lewej): 

George Washington (początek budowy 1930), Thomas Jefferson (1936), Theodore Roosevelt (1939) oraz Abraham Lincoln (1937).

 



                                                                                 *****