poniedziałek, 23 stycznia 2023

Pieczenga (Petsamo)

                                                

                         Region ten od najdawniejszych czasów zamieszkiwany był przez 

                                      Wschodnich Lapończyków ( Koltta Sámi)

                                 którzy  prowadzili pół-koczowniczy tryb życia.

                        W latach  1533 - 1583  u ujścia rzeki Pieczenga do Morza Barentsa

                 istniał prawosławny  klasztor   Świętej Trójcy (zniszczony w 1583 r ) i odbudowany

                                      w 1886 r.  by nawracać pogańskich Lapończyków

                    Obszar Petsamo był kiedyś częścią wspólne zarządzanego terytorium 

                                                przez Norwegię i Rosję

                                         

               W 1826 - został podzielony między oba  kraje, Petsamo pozostało po stronie Rosji.  

                            od 1868 - część Печенгской волости w gub. archangielskiej

           Na mocy traktatu pokojowego z Tartu  (14.10.1920), Petsamo zostało przyłączone

                              do Finlandii.         

                  Granica biegnąca  od góry  Korvatunturi ( 486 m .n.p.m)  do północnego 

                      krańca Kalastajasaarento ( Płw. Rybackiego)-  liczyła  350 km                

 
Projekty granicy
 
 ***
 
                              

                                                   Pokój wszedł w życie 31 grudnia 1920 r.

                  Obywatele ZSRR mieli prawo do swobodnego tranzytu do Norwegii  przez Petsamo 

                                                  (utworzono tam radziecki  konsulat).

                                                                 

                                                                        *******            

                                              Finowie zajęli Petsamo  w styczniu  1921 r. 

                                    i utworzono prowincję Petsamo  ( Petsamon lääni)

        

                Na początku 1922 roku obszar ten został przyłączony do  prowincji Oulu 

                                 Od 1938 r  gmina w prowincji Laponia                                    

               W latach 1936–1944 oprócz Petsamo gmina obejmowała Inari i Utsjoki.

                                        

                                                                              *****

                                                                    Petsamon Kunta

                                                                Powierzchnia- 10 470 km²

                                                               Nieoficjalny  herb gminy

                                                                Ludność 5,2 tyś (1944)                   

                                                    Herb prowincji przyjęty 27.I.1921 r


                                                                               ****

                         W 1921 roku odkryto złoża niklu, wydobycie rozpoczęto w 1935 r

                   Podczas wojny zimowej (1939–40) wojska sowieckie okupowały Pieczengę,

                   jednak kończący ją traktat pokojowy przyznał ZSRR jedynie należącą do Finlandii 

                                               część Półwyspu Rybackiego (321 km²).                                  


                 Związek Radziecki ponownie zajął Pieczengę podczas wojny kontynuacyjnej.

                Na mocy rozejmu moskiewskiego z 19 września 1944 Finlandia zrezygnowała

                       z rejonu Pieczengi na rzecz Związku Radzieckiego. 

                  Ten stan potwierdził pokój paryski (1947), przy czym Związek Radziecki 

                           otrzymał od Finlandii dodatkowo obszar Jäsniskoski

                      ( 176 km² ) w Laponii na wschód od jez. Inari wzdłuż rzeki Paatsjoki .  

                               -  18 .IV.1947 r.

                           

                                                                           ****

                                                      1. rejon pieczenski w granicach  do 1984 r

                             Obecnie obszar ten stanowi główną część rejonu  pieczenskiego 

                           i zachodniego  krańca  rejonu kolskiego   w obwodzie murmańskim                                                


                                                                          *******

                                                         Rejon pieczenski

                                                              ros. Пе́ченгский райо́н

                                                           Okręg miejski  Pieczenga

                                                     Печенгский муниципальный округ

                                                           Powierzchnia  -  8662,22 km². 

                                                                 Ośr. adm.  -Nikiel

                                                                         Herb rejonu

                                                                      od  14.IX. 2018 r.
             Skraj tarczy - kolory słupa granicznego  symbolizują przygraniczne położeniu rejonu 

                    Zorza -  położenie geograficzne rejonu  za kołem podbiegunowym, 

                                       w regionie Murmańska 

                    Przechylony tygiel (kadź) -symbolizuje  przemysł metalurgiczny regionu.

                                       Wzgórza- przyroda i krajobraz regionu

                                                                            *****

                                                                         Herb w  1970 r

                                                                                 ***

                                                                                Flaga

:                                                                       14.09.2018

                                                        21 .VII. 1945 r. utworzenie rejonu

                       1984- przekazanie części rejonu (osada Swietłyj)  rejonowi  kolskiemu.                                                 

                                  Od maja 2020 - Печенгский муниципальный округ

                                               

                                                                     *****

                                                                  Nikiel

                                                                   Никель

                                                    Городское поселение Никель

                 osiedle typu miejskiego 7 kilometrów od granicy z Norwegią, na wschodnim brzegu

                          jeziora Kuetsjarwi, siedziba administracyjna rejonu pieczenskiego.

                                                                               Herb

                                                                     od  26.II..2008 r

                         W centrum znajduje się symbol pierwiastka chemicznego Ni (nikiel)  

                         ,symbolizuje znajdujący się tutaj ośrodek wydobycia rudy niklu

                          i przetwórstwa tego metalu .                                                   
                          Zorza symbolizuje położenie  za kołem podbiegunowym
                          Trzy ośnieżone szczyty górskie, symbolizujące obszar,

                         w którym zbiegają się granice trzech północnych  państw 

                                     Rosji, Norwegii i Finlandii.

               

 

                                                                         ****

       W 1921 r. fiński geolog H. Turngvist, odkrył w okolicy złoża rudy miedziowo-niklowej                                                                              

     W 1934 r. rząd fiński przyznał prawo do wydobycia  niklu  brytyjskiej firmie Mond Nickel Co,

           spółce zależnej International Nickel Co ( Inco ), która założyła firmę wydobywczą 

               Petsamon Nikkeli Oy.

        Firma rozpoczęła budowę linii kolejowej oraz innej infrastruktury między miastem 

                        znanym wówczas jako Kolosjoki a portem Liinahamari                                 

                                          1936—1945  - Kolosjoki    

                 Latem 1940 r. rząd fiński przejął kopalnie od brytyjskiej firmy. 

               W czasie II wojny światowej rudę sprzedawano głównie do Niemiec.

                    Elektrownia wodna w Jäniskoski rozpoczęła działalność w 1942 roku,

                                 umożliwiając lokalne wytapianie rudy. 

 

                    Nikiel został opanowany przez Armię Czerwoną 22.X. 1944 roku, 

                             21 .VII.1945  ustanowiono  rejonu pieczenski

                             w obwodzie murmańskim ze stolicą w Niklu. 

                22 .VI.1945 r  utworzony został kombinat metalurgiczny „Pieczenganikiel”

 

                                                                           *****

                                                              Pieczenga

                                                                      ros. Пече́нга

                                                                      fiń. Petsamo

                                                                  skolt . Peäccam

                                                        Городское поселение Печенга

          Osiedle typu miejskiego  nad rzeką Pieczenga  (fiń. Petsamonjoki) w pobliżu (ok. 5 km)

          jej ujścia do południowego  krańca fiordu o tej samej nazwie (odnogi Morza Barentsa).

                                       

                                                                Powierzchnia-150,5 km²

                                                                               Herb

                                                                       

    Od  10 .III. 2011 r.  
  
Kaplica symbolizuje cerkiew i  prawosławny klasztor  założony w 1532 (zniszczony w 1583)
przez św. Tryfona w Pieczendze by nawracać pogańskich Lapończyków.
  W 1886, gdy wzmogła się rosyjska kolonizacja, klasztor odbudowano w pierwotnym miejscu. 

          Zorza polarna  -położenie  za kołem podbiegunowym (także element herbu Murmańska).

                                        Złota ryba (dorsz) symbolizuje rybołówstwo.

 

                                                                  Flaga miasta

                                                   

                                                                      *****

                                                      Zapolarnyj

                                                               ros. Заполя́рный

                                                 Городское поселение Заполярный

                    Miejscowość została założona w 1956 roku jako Żdanowsk (Жда́новск

                    i tę nazwę nosiła do 1963 roku, kiedy zostały jej nadane prawa miejskie

                                                                                 Herb

                                                                        od 25.IX. 2008 r 

                                                                poprzednio -  20.04.2007

                                                      Zorza -położenie geograficzne

                                         Skrzyżowane  orbity-  symbol  nauki i odkryć naukowych

                                               Czerwona gałązka  jarzębiny -lokalne lasy

                                                  Ni -nikiel wydobywany w okolicy

 

                                                                               Flaga

                                                                                ***


                                                                  **************

                                                                 Filatelistyka

                                                                   Znaczki pocztowe

                                                                       Finlandia

                                                                      1921-1944

                                                                                                                                                                                                                                                     


                                                                                                                                                                                                                                             
                                             
                          
                  

                                                                  
                                                                              ******

                                                                          Znaczki ZSRR

                                                                           1944-1991

                                                                          Mi 5775

                                                    Odwiert SG-3  na znaczku ZSRR                         

                                         znajdujący się   ok. 10 km   od miasta Zapolarnyj.   

                                           Najgłębszy odwiert badawczy na świecie                                                                                                                      

                                                       Jego głębokość to 12 262 m 

                               Wiercenie zostało rozpoczęte w ZSRR 24 maja 1970 roku. 

                                   W 2005 roku zakończono prace z powodu braku funduszy.

     

                                                                          *********                                                                               

                                                                         Znaczki Rosji

                                                                             od 1992 r


                              


                                                                                                   

                                                                                 ****

                                        Znaczek z 1938 r (Mi  584)  z zaznaczoną m.in. granicą

                                                                   ZSRR i Finlandii


                                                                           1931 Mi 400

                                                                    **************

 








czwartek, 19 stycznia 2023

Męcina

           Miejscowość  położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, 

                               we wschodniej części gminy  Limanowa.

         Męcina leży u podnóży Pasma Łososińskiego (u pd.wsch podnóży Jaworza -921 m n.p.m)

                i grzbietu Litacza, w środkowym biegu potoku Smolnik (dopływu Dunajca),

                                   przy drodze powiatowej Limanowa – Chełmiec

                                           Zajmuje  powierzchnię   17,9 km²

                                                    Liczy  3,3 tyś mieszkańców


                                                                             *****

                            Męcina jako sołectwo posługuje się symbolami gminy Limanowa

                                             której jest częścią

                                                             Herb gminy  Limanowa


                                                                        od 2015 r

      W polu czerwonym zielone wzgórze u podstawy, na którym złota trąba myśliwska (róg) 

                w pas,   z ustnikiem w lewo, ze złotym paskiem zwiniętym w formie pętli.                 

       Ponad wzgórzem dwa skrzyżowane miecze, sztychami do góry, o złotej rękojeści i jelcu

             i srebrnej głowni.

                       Róg -  nawiązanie do  herbu Limanowej (herb rodziny Jordanów)

                       Skrzyżowane miecze- bitwa pod Limanową  ( grudzień 1914 r )


                                                                      Flaga gminy

                                                                          ********

                                                      Poprzedni nieheraldyczny herb gminy

                                                                         do 2015 r

                                                                             *****                   

Obecnie brak jest podstaw prawnych by wsie ( sołectwa ) tworzyły  swoje  emblematy i symbole.

   Mimo to  w woj. małopolskim  swoje symbole posiadają np. sołectwa w gminach Wieprz ,

                  Oświęcim -   wprowadzone   np. statutami  sołectw.  

      Z bliższych okolic -  w gminie Czarny Dunajec wszystkie sołectwa posiadają swoje symbole.


                                Ewentualny symbol  Męciny nawiązywał by do

          położenia  geograficznego ( góry, rzeka), herbu rodziny Krzeszów (Leliwa),

                                                       

                                                                      Herb Leliwa

               i  np. krzyż egipski w kształcie litery tau , jeden z atrybutów patrona parafii

                                                 Św. Antoni Opat z zaznaczonym krzyżem egipskim

                                                                        -    jednym z jego atrybutów

                                                                     ************

 

               Nazwa   Męcina  prawdopodobnie pochodzi od   - mąt, męt, mącić, męcić

          Pierwsze  pisane wzmianki o wsi rycerskiej Męcina  (Mantina ) pojawia się w spisie 

               świętopietrza  z lat   1325-1327  i dotyczą miejscowej parafii                

          W XIV wieku była to wieś królewska, która dopiero przy końcu tego stulecia,

          w niewyjaśnionych okolicznościach przeszła w ręce Słupskich herbu Drużyna

                 Od początku XVI w. historia Męciny związana była przede wszystkim z rodem

                                      Krzeszów herbu Leliwa.

                                  Pod koniec XVI w.(1581) istniały wsie

                               -  Meczina Wissza , Miczakow, Meczina nissza

                                              w  ziemi sądeckiej

                  Od  1772 r  w  zaborze  austriackim ( cesarstwo Habsburgów)

                               1773 -  w cyrkule  wielickim ,okręg sądecki

                                         od 1782 - w  cyrkule sądeckim

                                         Gemeiden Mencina und Klodne

                                 Od 1866 - 1933 gmina jednowioskowa Męcina (jedna z 17 )

                            w powiecie  limanowskim (Bezirk Limanowa )  powstałym w 1867 r                     

                                                     Gmina Męcina (1890 r ) w austriackiej Galicji

                                Od  1884 -stacja przy linii kolejowej Nowy Sącz-Chabówka

                                                       (  Karpacka Linia Transwersalna)                                        

                                       Od 1920-  gmina w woj. krakowskim, pow. limanowski

                                                 1934 - 1954  w gminie zbiorowej Limanowa

                                                                 Skan mapy WIG z 1937 r

                                               5.IX.1939 - 19.I. 1945   okupacja niemiecka

                                                            1954-1972  - gromada

                                       Od 1973 -sołectwo ( jedno z 10) w gminie Limanowa

                                                     1975 - 1998     w woj. nowosądeckim


                                                Od 1990-  w M i G Limanowa

                                                Od 1992   w Gminie  Limanowa

                                                            Skan mapy Beskid Wyspowy (część wschodnia)

                                                                                            

                                                                                                                               ***

                                                     Parafia  rzymskokatolicka p w. św. Antoniego Opata w Męcinie 

                                 , należy do dekanatu limanowskiego w diecezji tarnowskiej

                                                   Parafię zorganizowano przed 1325 rokiem


                             Nowy, murowany kościół parafialny, budowany w latach 1984-2006.

                                                                               *****

                                          Drewniany kościółek p w. Św. Antoniego Opata

                został wybudowany  w 1685 roku od podstaw na miejscu zniszczonego przez arian

                                                      kościoła z XIV wieku

                                                                          ******

                                                     Egipski znaczek pocztowy ( z 2004 r)  

                               reprodukcja koptyjskiej   ikony z św. Antonim Opatem  i św.Pawłem

                                                                                           *****

                 Opis Męciny w  Słowniku geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów 

                                 słowiańskich   ,1880-1914

                                       


 

           


                                                                              

                                                                          ******

                                                       Znaczki pocztowe

                                                                   Znaczki Austrii

                                                                         1850-1919

                                                   Placówka  poczty w Męcinie od 1896 r

                                                                           *****

                                                                      Znaczki Polskie

                                                                       1919-1939, 1945







                                                                              ****

                                                        Okupacyjne niemieckie (GG)

                                                                      1939-1945

                                       Stempel agencji pocztowej w Męcinie w okresie okupacji


                                                                                  ******