Campeche

             Stan w południowo-wschodnim Meksyku, położony na półwyspie Jukatan. 

              Campeche z graniczy z następującymi stanami: Quintana Roo na wschodzie, 

               Tabasco na południowym zachodzie, Jukatan na północy i z gwatemalskim 

                                        departamentem Petén na południu.

                           Od zachodu stan styka się z wodami Zatoki Meksykańskiej 

                                                    (dokładniej z zatoką Campeche). 

        Linia brzegowa o dł. 404 km, w jego skład wchodzą także  wyspy : Isla del Carmen, Jaina,  

                             Triángulo i Cayos Arcas. 

     Powierzchnia nizinna, pokryta lasami równikowymi; najważniejszy w kraju region wydobycia

            ropy naftowej (ok. 60% produkcji), gł. ze złóż w szelfie zatoki Meksykańskiej

 

                                                               *******

                                                          Campeche

                                        Estado Libre y Soberano de Campeche

                                     juk.  maj.  -  Xóot' Noj Lu'umil Kaampech

                                                     Powierzchnia - 56 789 km²

                                          Stolica -Campeche (San Francisco de Campeche)

                                                                          Herb stanu

                                                         Od 1.X.1777 r  herb miasta,

                                                              od 1863  też  herb stanu

           

                                                          Herb czteropolowy.

                   Pola 1 i 4  czerwone z srebrnym zamkiem -nawiązanie do herbu Kastylii,

                                 Zamki symbolizują  niezłomną obronę swojego terytorium

                  Pola 2 i 3 błękitne  z galeonami na falach - znaczenie  miasta jako portu

                     Bordiura  błękitna z  złotym sznurem franciszkańskim - nawiązanie do

                zakonu franciszkanów  który rozpoczął ewangelizację Jukatanu  

                                             w San Francisco de Campeche,                                             

                                Tarcza jest otoczona ornamentami , a nad nią królewska korona        

          Prawa miejskie  wraz z herbem Campeche  nadał hiszpański  król  Karol III  w 1777 r

                  29 kwietnia 1863 r .po  utworzeniu  stan Campeche , przyjęto  herb  stolicy

                                   jako herb stanu

                                             Herb na muralu  autorstwa Diego Riviery (1923)
 

            Przed przybyciem Hiszpanów terytorium obecnego stanu Campeche zajmowali Majowie

                    Nazwa stanu wywodzi się z języka Majów, a dokładniej od słowa Cam Pech, 

                                                 co  ma oznaczać   "Miejsce węży i kleszczy". 

                                 Campeche zostało odkryte 22 marca 1517 r. przez ekspedycję  

                                                    Francisco Hernándeza de Córdoby.

 

                       W 1540 roku na ziemie Campeche przybył Francisco de Montejo ,

                         założył 4 października 1540 r  miasto  San Francisco de Campeche .

                                   

                          W 1548 roku, rok po oficjalnym podboju półwyspu Jukatan

             , terytorium półwyspu zostało włączone do Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii

                         Campeche zostaje uznany za część Kapitanii Generalnej 

                                             Prowincji Jukatan

                                               

            17 września 1821 r.   rada miejska Campeche ogłosiła niezależność

                       od Hiszpanii                   

          14 października 1821 r. po raz pierwszy w Campeche podniesiono  flagę meksykańską. 

 

                                 W dniu 29 maja 1823 r. Campeche ogłosiło unię z Meksykiem                                        

                                      Od  1824-  część niepodległego Meksyku

                                   1841-1843,1846-1848 -w niepodległym  Jukatanie

                                      1853-1857 - Terytorium  Federalne Isla del Carmen

                                                                

3 maja 1858 r. władze  ówczesnego dystryktu Campeche i rząd Jukatanu osiągnęły  porozumienie 

w sprawie podziału terytorialnego, w którym ustalono wspólne granice i uregulowano stosunki.

                   Władze stanu Jukatan  ogłosił 18 maja 1858 r powstanie stanu Campeche

                                              

                                          1858-1862 - Terytorium Campeche i Isla del Carmen                                                    

                                                         

                           19.II. 1862 -utworzenie stanu (uznanie przez rząd Benito Juareza)

                      z dystryktów  Carmen, Champotón, Campeche, Hecelchakán y Bolonchenticul.

                   Stan Campeche powstał w 1862 r. w wyniku walki politycznej między politykami  

                      Jukatanu w połowie XIX wieku , która doprowadziła do rozpadu stanu Jukatan

 

                                               1864-1867 - inkorporacja   do Jukatanu

                                   1931-1935   włączenie  pd .  części  terytorium  Quintana Roo

                                                  2013 - zmiany granicy z Quintana Roo

                                                                            *******

                                                                   Filatelistyka

                                                                  Znaczki Meksyku

                                                                           1856 r

        

                                                          

                                   

                                                       

                                                                             *******

Jukatan

                         Stan w południowym Meksyku położony na półwyspie Jukatan.

                        Graniczy ze stanem Quintana Roo na wschodzie oraz Campeche 

                                                      na południowym zachodzie. 

                          Północną granicę wyznacza wybrzeże Zatoki Meksykańskiej. 

                   Jukatan ma w większości charakter nizinny, z najsuchszym rejonem w jego

            północno-zachodniej części. Położony jest na szerokiej warstwie wapiennych skał, 

                             w których woda wyrzeźbiła liczne jeziora podziemne.

Wybrzeże porośnięte jest głównie roślinnością namorzynową, która styka się z białymi i               piaszczystymi plażami. 

          Bliżej ku południu znajdują się lasy deszczowe, reszta stanu ma raczej suchy charakter

                                i skąpą roślinność. 

                                      Klimat podrównikowy wilgotny

                                                                   ***********

                                                                    Jukatan

                                                   Estado Libre y Soberano de Yucatán

                                                 majański-  Xóot „Noj Lu'umil Yúukatan

                                                              Powierzchnia-38 402 km² 

                                                                    Stolica- Mérida

 

                                                                         Herb stanu

                                                              

                                                                    Od 30.XI.1989 r

               Na tarczy w polu zielonym złoty jeleń ,przeskakujący nad roślinami i kamieniami

                                     Jeleń symbolizuje miejscową bogatą faunę                                  

            Roślina -agawa henequen (Agave fourcroydes Lemaire)- główna uprawa na terenach 

                                                         stanu  w II poł. XIX w

                                Promieniste słońce - symbol karaibskiego wybrzeża .

                          Bordiura z budowlami nawiązuje do budowli  Majów ("Arco Mayo") i 

                                               architektury kolonialnej

                                                                              *****                                                                                           

                                 Herb miasta Mérida nadany 18.VIII.1618  przez króla  Filipa III.

                                              gałązki oliwne i laurowe  dodano w XX w.

                                         Do 1989 -  używany  jako herb stanu

                                    Dewiza- "Muy Noble y muy Leal Ciudad de Mérida"

                                  -   Bardzo szlachetne i bardzo lojalne miasto Mérida

 

                                                                              ****

 

                                                              Flaga stanu ( nieoficjalna)

                                                                            od 2008 r

 

2001-2008

 

 

 

Istnieją różne teorie na temat pochodzenia słowa Jukatan , wszystkie odnoszą się do czasów

 podboju i wszystkie opierają się na nieporozumieniach między Hiszpanami i Majami .

 Francisco Hernández de Córdoba przybyłszy na półwysep po raz pierwszy w 1517 roku, 

zapytał o nazwę pewnej osady i odpowiedź w języku Majów brzmiała  yucatán

 „Nie rozumiem”

Inna wersja -

 na pytanie hiszpańskiego odkrywcy, który chciał poznać nazwę regionu.

 Majowie prawdopodobnie odpowiedzieli Ma'anaatik ka t'ann, co w języku Majów oznacza , 

że nie rozumiem twojej mowy lub nie rozumiem cię .

        Przed przybyciem Hiszpanów na półwysep nazwa tego regionu brzmiała Mayab . 

                               co w języku Majów jest tłumaczone jako -płaski

                                                                        **********

 

                            Centrum cywilizacji Majów (IV w. p.n.e.–pocz. XVI w.)

                           od X w. północna część Jukatanu pod wpływami Tolteków; 

                                 główne ośrodki: Chichén Itzá, Mayapán, Uxmal;

                                                   

        Podbój  Jukatanu został zapoczątkowany przez Francisco de Montejo y León w 1527 r.,

                         zakończył się porażką ze względu na zaciekły opór Majów.

                  Dopiero w 1537 r. udało się jego synowi wreszcie ujarzmić tubylców. 

                              De Montejo w 1540 r. założył osadę pod nazwą Kimpech,

                                           a w 1542 r. powstało miasto Mérida.

                               Od  1565 "Provincia y Capitanía General de Yucatán"               

           Prowincja Jukatan rozciągała się na obecne terytoria stanów Campeche , Quintana Roo ,  

                         Tabasco i Jukatan oraz na północ od Petén ( Gwatemala ) i Belize 

                                     Od  1786 -   Intendencia-Gobernación de Yucatán

.         W 1821 r. wraz z przyjęciem tzw. Planu z Iguali Jukatan stał się częścią niepodległego 

                                    Meksyku, status stanu uzyskał formalnie w 1824 r.

                     Na Jukatanie od samego początku istniały silne tendencje separatystyczne

                               W 1823 roku, powstała pierwsza Republika Jukatanu ,

  w 1841 roku,Jukatan ogłosił swoją niezależność od Meksyku, tworząc drugą Republikę Jukatanu

                                                

                                           

                                    1841-1843,  1846-1848 República de Yucatán           

                                    W 1848 r. Jukatan został ponownie włączony do Meksyku

                      W 1847 r. wybuchła tzw. wojna kast (hiszp. Guerra de Castas).

                        Było to powstanie Majów wymierzone przeciwko „białej ludności”. 

                                          

                           17 sierpnia 1848 r. ponowne wcielenie do Meksyku

                                           1853 - 1857 departament Jukatan

                        

                           W 1858 r. ( rząd Benito Juareza nie uznał tego do 1863 r.), 

                                       stan Jukatan został po raz pierwszy podzielony,

                                                ustanowiono   stan Campeche

                           W 1902-  r. od Jukatanu odłączona została część terytorium 

           tworząc Terytorium Federalne,które później stało się obecnym stanem Quintana Roo .

 

                                    

                                                 Zmiany granicy z Quintana Roo  w 2013 r

                                                                      **********

                                                              Filatelistyka

                                                                  Znaczki Meksyku

                                   

***

                                                         

                                                                           *********

                                                         Lokalne wydanie rządu  rewolucyjnego

                                                                             1924

                                             3 znaczki w wydaniu ząbkowanym i ciętym

                                                                          ********