Powiat siemiatycki- gminy

 Dziadkowice, Grodzisk, Mielnik,  

                                                        Gmina Dziadkowice

                                                 położona jest  na północ od Siemiatycz

                                       Jest  jedną z najmniejszych gmin powiatu siemiatyckiego

                                  Graniczy z  gminami: Milejczyce, Nurzec Stacja, Siemiatycze,

                                                             Grodzisk, Brańsk, Boćki.

                                                            Powierzchnia 115,71 km² 

                                                         Siedziba gminy - Dziadkowice

 

                                                                          Herb gminy

                                                 

                                       uchwała Nr XII/80/04 Rady Gminy Dziadkowice
                                                                      z dnia 26 maja 2004 r.

                                                                                           

                  Pierwotnie obszar dzisiejszej gminy Dziadkowice należał w większości 

                                         do ziemi drohickiej.

                        Był to teren rywalizacji pomiędzy Polską, Mazowszem, Rusią i Litwą.

             W XIV stuleciu ziemia drohicka wraz z ziemią bielską znalazły się w granicach 

                                    Wielkiego Księstwa Litewskiego (w woj. trockim )

        1429 roku Stanisław zwany Dziadkiem otrzymał od książąt litewskich przywilej

                                                   wójtostwa w Drohiczynie

                        Przyjmuje się, że jest to pierwsza wzmianka o Dziadkowicach.

                           Stanisław Dziadek zapewne założył tutejsze Dziadkowice

 

                      Ziemie: bielska i drohicka tworzyły województwo podlaskie.

                   Z czasem z ziemi drohickiej wydzielono ziemię mielnicką (Mielnik)

            Obecna gmina Dziadkowice leżała dokładnie na styku tych trzech ziem.

            Dziadkowice, Kąty, Lipiny, Żurobice, Jasionówka, należały 

                                              do  ziemi  mielnickiej                                              

           W ziemi drohickiej znajdowały się miejscowości: Zaręby, Osmola, Wojence, Brzeziny,

                               Smoluchy, Dołubowo.

              Natomiast do ziemi   bielskiej należało Zamianowo

           Do 1569 roku teren obecnej gminy Dziadkowice należał do Wlk. Ks. Litewskiego

       Pierwsi osadnicy w tej okolicy pochodzili najpewniej z ziemi łeczyckiej i sieradzkiej.

                                                   1795 - w zaborze pruskim

                                                   1807 - w zaborze rosyjskim

                                                     

                                              Od jesieni 1915 -1919    okupacja niemiecka.

                                                         do 1934 w gminie  Kąty 

                                                           (  z siedzibą w  Hornowie)

    

                                                          Od 1934   część gm Boćki

                                                       1939-1941 -okupacja radziecka

                                                       1941-1944 okupacja niemiecka

                                          1952  - utworzenie gminy Dziadkowice z części gminy 

                                                       Boćki, Grodzisk i Siemiatycze

                                                             1954 - likwidacja gminy

                                                  1973 - powstanie gminy Dziadkowice

                                                               

                       Sołectwa

          Brzeziny, Dołubowo, Dziadkowice, Hornowo, Hornowszczyzna, Jasieniówka Mała,

       Jasieniówka Duża, Korzeniówka, Kąty, Lipiny, Malewice, Malinowo, Osmola, Smolugi,  

             Smolugi-Kolonia, Wojeniec, Zaminowo, Zaporośl, Zaręby, Żuniewo, Żurobice

 

                                                                    *********

                                                    Gmina  Grodzisk

                        położona jest, w północno – zachodniej części powiatu siemiatyckiego

                                        w obrębie Wysoczyzny Drohiczyńskiej

                 . Sąsiaduje z gminami: Boćki, Brańsk, Ciechanowiec, Drohiczyn, Dziadkowice, 

                                                Perlejewo, Rudka i Siemiatycze

                   

                                                   Powierzchnia - 203,21 km²

                                                              Herb gminy

                                                                    brak

                                                         Nieoficjalny herb gminy

                      Na tarczy w polu  czerwonym na niedźwiedziu kroczącym, czarnym,

                                 panna w złotej sukni,  rozczesana w koronie złotej

                                                  

                                                                

                                                   Szlachecki herb Rawicz

            Przyjmuje się, że nazwa miejscowości pochodzi od wału zwanego grodziskiem,

           który stanowił ochronę dla istniejącej w tym miejscu osady.(przełom XI i  XII w)

                           Fragment tego wału zachował się do dnia dzisiejszego.

                Grodzisk należy do najstarszych miejscowości powiatu siemiatyckiego.

        Sieć osadnictwa na terenie gminy ukształtowała się na przełomie XV i XVI wieku i w 

                        mało zmienionej formie przetrwała do czasów współczesnych

                W XVIII w Grodzisk przeszedł w ręce magnackiego rodu Ossolińskich.

         W 1772 roku Aleksander Ossoliński uzyskał u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

                              przywilej na trzeci jarmark na św. Jerzego.

                     Ossoliński wystarał się też o nadanie Grodziskowi statusu miasta w 1775 r 

                               ( który utracił w 1801 r)

                                                              Grodzisk na pruskiej mapie z 1806 r

                             Od 1795 - w zaborze pruskim, a następnie w 1807 r został włączony

                                                                do zaboru rosyjskiego

                   W 1861 roku - “włost” Grodzisk (Grodziskaja) była jedną z 19 gmin powiatu bielskiego.

                                             Jej terytorium różniło się nieco od stanu dzisiejszego.

                        W okresie międzywojennym miejscowość była siedzibą gminy i znajdowała 

                                                                 się w powiecie bielskim

                                                                              1933

              1 stycznia 1934 roku zlikwidowano część okolicznych gmin, a Gminę Grodzisk

                powiększono o niektóre wsie, które wcześniej należały do rozwiązanych gmin.

                      W 1935 roku podzielono wiejskie gminy na gromady,w gminie Grodzisk  

                                                     znajdowało się 35 gromad

                                                  

                               Ten podział  przetrwał czas okupacji sowieckiej i niemieckiej.

                                                 

                                                  

                                                   1954 -likwidacja gminy

                                1 stycznia 1973 r.  utworzono  gminę Grodzisk              

                 do 1998 r   Gmina Grodzisk należała do województwa białostockiego.

              Od 1 stycznia 1999 r. przywrócono trójstopniowy podział administracyjny.

             Gmina Grodzisk weszła w skład pow. siemiatyckiego województwa podlaskiego.

 

                         Gmina liczy 42 sołectwa.

 Aleksandrowo, Biszewo, Bogusze-Litewka, Bogusze Stare, Czaje, Czarna Cerkiewna,

 Czarna Średnia, Czarna Wielka, Dołubowo-Wyręby, Drochlin, Grodzisk (sołectwa: 

Grodzisk I  i Grodzisk II),

Jaszczołty, Kamianki, Koryciny, Kosianka Leśna, Kosianka Stara, Kosianka-Trojanówka, 

Kozłowo, Krakówki-Dąbki, Krakówki-Włodki, Krakówki-Zdzichy, Krynki-Białokunki, 

Krynki Borowe, 

Krynki-Jarki, Krynki-Sobole, Lubowicze, Makarki, Małyszczyn, Mierzynówka, Morze, 

Niewiarowo-Przybki, Niewiarowo-Sochy, Porzeziny-Mendle, Rybałty, Siemiony, Stadniki, 

Stare Sypnie, Sypnie Nowe, Żale, Żery Bystre, Żery-Czubiki, Żery-Pilaki.

 

                                                                       **********

                                                           Gmina Mielnik

                Gmina jest najbardziej na południe wysuniętą gminą województwa podlaskiego.

 Od wschodu graniczy  z Białorusią, zaś na południu z województwem  mazowieckim i lubelskim,       naturalną granicę stanowi rzeka Bug.

Gmina leży na Wysoczyźnie Drohickiej.

 Dolina Bugu stanowi część  - Podlaskiego Przełomu Bugu - zaliczanego do  

              Niziny Południowopodlaskiej

                                                           .Powierzchnia - 196,2 km²

                                                                        Herb gminy

                                                       potwierdzony  w statucie z 2003 r

Po raz pierwszy nazwa Mielnik /Mielnica/ pojawia się w Latopisie Ipatijewskim w roku 1240,

 gdy Tatarzy zniszczyli gród mielnicki i po raz drugi w roku 1260 gdzie przed ikoną 

Spasa Izbawnika /Chrystusa Zbawiciela i Odkupiciela/ modlił się ruski książę

 halicko-włodzimierski Daniło.

 

W czasie zwierzchności książąt mazowieckich w 1440 r. od Bolesława IV Mazowieckiego 

                      Mielnik otrzymuje prawa miejskie chełmińskie.

                    Mielnik w 1501r. otrzymał prawa miejskie magdeburskie.

               23 października 1501 zatwierdzono w Mielniku jeden z aktów unii polsko-litewskiej 

                 – król Aleksander Jagiellończyk zatwierdził akt łączący Polskę i Litwę w jedno państwo

                                                poprzez osobę tego samego wybranego władcy.

                                                      1566 – stolica ziemi mielnickiej                            

                        W 1569 r . Mielnik wraz z woj. podlaskim zostaje wcielony do Korony Polskiej.

                                        Był miastem królewskim w starostwie mielnickim                                                           

                                                             1795-1807   zabór pruski

                                                            1807-1915  zabór rosyjski

                                               Carski  projekt herbu Mielnika ( lata 70-XIXw)

                                                        1915-1919 okupacja niemiecka

                                                      Od   1919   w woj białostockim

                                                            miasto   Mielnik nad Bugiem

                                                          1934  -  utrata praw miejskich

                                     1 .X.1934 roku zlikwidowano gminę Radziwiłłówka

                                            , a z jej obszaru utworzono nową gminę Mielnik 

                                    (jedynie stację kolejową Nurzec włączono do gminy Milejczyce).

                                                        1939–1941 – okupacja radziecka

                       W czasie II wojny światowej rzeka Bug stanowi granicę pomiędzy III Rzeszą

                                                           a Związkiem Radzieckim.

                           Mielnik zostaje wysiedlony  przeniesiony na Grabowiec i Poręby.

                                                      1941–1944 – okupacja niemiecka

                                                             1944- w woj. białostockim

                                                            1944-1954  gmina Mielnik

            Przyłączenie  kilku fragmentów woj. poleskiego, które po 1945 r pozostały w Polsce

                                          -   Koterka z  dawnej  gminy Wołczyn

                                   Kotary i Wilanowo  z  gminy Wysokie Litewskie,                                         

                                                         1955-1972 gromady

                                                        1973-   gmina Mielnik

                                                                                      

                      13 sołectw rozrzuconych wokół dawnej Puszczy Mielnickiej

 (Adamowo-Zastawa-Mętna), Homoty, Maćkowicze, Mielnik, Moszczona Królewska,

     Niemirów, Osłowo, Pawłowicze, Radziwiłłówka, Sutno, Tokary, Wajków, Wilanowo

 

                                                                    *******

                                                                Niemirów

  niewielka wieś położona nad Bugiem tuż przy granicy białoruskiej w gminie Mielnik

 w powiecie siemiatyckim.

 Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1495, kiedy nosiła nazwę Niwice

  W 1616 r Stanisław Niemira, kasztelan podlaski, uzyskał dla miejscowości prawa 

                                         miejskie i zmienił nazwę na dzisiejszą

                        W latach 1795–1807 zbiegały się tu granice trzech zaborów.

                      Cesarstwa Austriackiego (na południowym, lewym brzegu Bugu), 

                                    Królestwa Prus (na zachód od Niemirowa)

              i Cesarstwa Rosyjskiego (Niemirów i tereny na wschód od ówczesnego miasta). 

                                                           Trójstyk istniał do lata 1807 r

          Po pokoju w Tylży Niemirów znalazł się w zaborze rosyjskim, po drugiej stronie Bugu

                         było  Księstwo Warszawskie (a potem Królestwo Kongresowe).

                             W okresie międzywojennym schodziły się tu granice trzech województw: 

                                                białostockiego , lubelskiego i poleskiego.

 

                                                          

                                                                             *****

                                                                         1941-1944

                                              Styk  granic  GG- Obwodu białostockiego -

                                              Reichskommissariat Ukraine (Brest Litowsk)

                                                  1944 - Niemirów stracił prawa miejskie

                                                     do 1998 -  w woj.białostockim

                                                         

    

                                   Od 1945-  na granicy polsko-radzieckiej (ok.1 km od granicy)

                                                              od 1991 polsko-białoruskiej    

                                                                                od 1999 r

                                                                   **************