środa, 22 lutego 2017

Trochę o Starym Sączu



                   O Starym Sączu -krótka historia , herby i znaczki


                              Miasto w województwie małopolskim,w powiecie nowosądeckim,

                                                      siedziba gminy miejsko-wiejskiej

                    Jedno z najstarszych miast w Polsce, uzyskało prawa miejskie w XIII w. (ok.1270).
                   
                                    

                        Stary Sącz położony jest na wypłaszczeniu Kotliny Sądeckiej,w widłach

                                 rzek Dunajca i Popradu,   na wysokości ok.320 m n.p.pm                       




                                                       Miasto i Gmina Stary Sącz (od 1973 r)


Pierwsza wzmianka na temat Starego Sącza datowana jest na 1257 r., kiedy to książę krakowsko-sandomierski Bolesław Wstydliwy  nadał    księżniczce węgierskiej Kindze ziemię sądecką obejmującą 
tereny w trójkącie:
 
 BieczLimanowaPodoliniec (obecnie Słowacja) jako zastaw za posag wniesiony 
do Polski.
 Kinga uwłaszczyła otrzymanymi dobrami założony przez siebie starosądecki 
    klasztor klarysek.


W Starym Sączu znajduje się klasztor Klarysek założony przez księżną Kingę,
 
           żonę Bolesława Wstydliwego.
 
      Księżna po śmierci męża sama wstąpiła do klasztoru w 1279 r
 


Fi  3289


Klaryski gospodarowały w miasteczku i  28 wsiach Kotliny Sądeckiej,
z których znaczną część założyły.
 ( Biegonice, Bielowice,Myślec,Łazy ,Mostki,Popowice,
Moszczenica Niżna i  Wyżna, Gołkowice, Skrudzina,  Opalana, Gaboń,  Praczka, Bącza,Kadcza, Olszanka,Naszacowice,Stanęcin, Juraszowa, Mokra Wieś, Świerkla, Długołęka, Podegrodzie, Stadła, Gostwica, Chochorowice, Wyglanowice, Podrzecze, Świniarsko, Mała Wieś ).
 
Klaryski utraciły swoje dobra w 1782 roku.
Z biegiem lat miasto stopniowo traciło na znaczeniu na na rzecz założonego
w 1292 r. Nowego Sącza.



W 1358 r Kazimierz III Wielki zezwolił na lokację Starego Sącza 
na prawie magdeburskim, jednocześnie zwolnił miasto od danin.
 
 W 1683 r. król Jan III Sobieski po stoczonej bitwie pod Wiedniem, w drodze
 powrotnej do Warszawy odwiedził miasto, by pokłonić się szczątkom księżnej Kingi.
 W 1770 r. cesarzowa austriacka Maria Teresa zajęła starostwa czorsztyńskie, 
nowotarskie i sądeckie wraz ze Starym Sączem;
 
Po I rozbiorze Polski Stary Sącz wszedł w skład Galicji.



                                                 Do Polski wrócił w 1918 r.
 
WIG
         W PRL  szczególny nacisk położono na zachowanie zabytkowego charakteru
                                        miasteczka (" miasto muzeum" ).


                     Tradycję muzyczną miejscowych klasztorów kontynuują starosądeckie 
                                 festiwale muzyki dawnej (od 1974  r).
                    Mieszkańców tego miasteczka zwano kiedyś bryjokami.

                        
                                                  lata 70 -XX w.

                                                                      *****
                                 Herby i znaczki pocztowe
 
                                                                Herb Starego Sącza
 

                                  Herb został ustanowiony przez Radę Miejską 24 maja 2016 r.

                        Przedstawia w polu błękitnym św. Kingę w czarnym welonie i habicie klarysek, 

                  z nimbem wokół głowy złotym, z miniaturą kościoła i lilią o trzech kwiatach srebrnymi

                                         u stóp mitra książęca


                            Autorem proiektu herbu jest Włodzimierz  Chorązki

                                                                     ****
Historia herbu miejskiego

W XVI w. używany był herb składający się z dwóch liter A S, odnoszących się

 do obydwu członów nazwy miasta, utworzonych od łacińskiej formy nazwy miasta

 Antiqua Sandecz.



Od 1700 r. miasto posługiwało się pieczęcią z wizerunkiem św. Elżbiety,
 podającej jałmużnę biedakowi. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, 
na godło miasta wybrano patronkę miejscowego kościoła farnego.

Taka sytuacja utrzymywała się aż do 1812 r., kiedy to pod zaborem władze austriackie nakazały 
zmianę herbu miasta.
 Zaproponowany został wówczas wzór z orłem i mostem, który z pewnymi zmianami obowiązywał
 do 2016 r. 
Przyjęty został 14 maja 1812 r.
 
 W roku 1867 malarz Tomasz Ostrowski namalował ostatnio używaną wersję tego herbu.


 Most symbolizował połączenie Galicji i Lodomerii z Austrią Habsburgów.
 Siedzący na nim orzeł, nawiązujący do godła Polski, miał w swojej wymowie
 akceptować to połączenie. Barwy pola tarczy (czerwony i niebieski) pochodziły
 z flagi Galicji.


                                           

 
                                                                                 ***

                                                               Znaczki pocztowe

                Jak na razie nie ma znaczków pocztowych poświęconych Staremu Sączowi 

                             W roku 2000 - ukazała się  kartka pocztowa (Cp 1230)
 
               Tysiąc lat przyjaźni polsko - węgierskiej na której  m i n. widnieje
 
                               Brama Seklerska  przy klasztorze Klarysek.
                                             .

                                                                    Cp 1230

                                                                              ****
                                 Istnieje za to sporo różnego rodzaju datowników 
                                                     okolicznościowych



                                                                               ****
                                            Papież w Starym Sączu

                     Papież Jan Paweł II przyjechał by  ogłosić kanonizację Św. Kingi                 
                            Msza św. z udziałem papieża odbyła się 16.06 1999 r. 
                W czasie tej uroczystości Ojciec Święty kanonizował bł. Kingę. 
                           We mszy św. udział wzięło ponad 500 tysięcy pielgrzymów.

 
.                                                         

                                 
                  Pamiątką wizyty  Jana Pawła II   jest Ołtarz Papieski poniżej klasztoru,
                                                   po drugiej stronie torów kolejowych

 
                                                                        

                                                                              ******                          

             W 1992 r na  węgierskim znaczku  ( Mi  4201)- poświęconym 
                                  św.Małgorzacie Węgierskiej- 
                  na przywieszce  podobizna jej siostry bł. Kingi (Kunegundy)  




Święta Kinga (również Kunegunda; ur. 5 marca 1234 w Ostrzyhomiu, zm. 24 lipca 1292 
 
                                      *****************


                   3 czerwca 2009 r w Starym Sączu gościł prezydent RP Lech Kaczyński.
  Starosądeczanie upamiętnili ten ważny fakt w historii miasta tablicą umieszczoną na frontonie zabytkowego Domu Na Dołkach, który stoi przy rynku. 

Nowa tablica sąsiaduje z wcześniejszą, sławiącą zatrzymanie się w tym mieście króla 

Jana III Sobieskiego wracającego do Polski ze zwycięskiej Odsieczy Wiedeńskiej.


          W Starym Sączu urodził się ojciec i mieszkali  dziadkowie obecnego prezydenta RP  
                                                     Andrzeja Dudy.
                               Prezydent jest honorowym obywatelem Starego Sącza.

ze starym herbem
                                        
                                       
                                                             z nowym herbem

                                                   **************************
                           


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz