środa, 17 maja 2023

Ziemia Witoraska (Vitorazsko)

                                           Ziemia Witoraska, niem. Weitraer Gebiet

                                       obszar na południu Czech, przy granicy z Austrią.

                                                   

                  Jeden z trzech skrawków Dolnej Austrii przyłączonych do Czechosłowacji

                                            po rozpadzie  monarchii habsburskiej                  

                                      .

      

                          Vitorazsko stanowi zachodnią część dawnego okręgu Weitra 

                                          (cz. Vitoraz)   w Dolnej Austrii.

                              

                        Dopiero w XIX wieku powstała nazwa Vitorazsko dla tego regionu,

                          gdzie  kiedyś  spotkały się czeska i niemiecka fala kolonizacji.

                         


                     Pierwotnym centrum terytorium było dziś miasto Weitra w Dolnej Austrii ,

                      znane pod czeską nazwą Vitoraz , od której pochodzi nazwa terytorium

                       Dzisiejszymi ośrodkami terytorium są Česká Velenice po stronie czeskiej 

                                                    i Gmünd po stronie austriackiej .

                                                                         ******

                        Okręg ten od VI wieku był zasiedlony przez Słowian, należał do

                    państwa wielkomorawskiego,   a od X wieku - do Królestwa Czech.                           

                      W 1179 od Czech odpadła południowa część Vitorazska.

               W 1296 r  w wyniku walk o schedę po Przemyślidach, Habsburgowie przyłączyli 

                              do Dolnej Austrii również północną część Vitorazska.

 

                    Tereny te pozostały w składzie monarchii habsburskiej do czasu jej rozpadu, 

                 stopniowo ulegając germanizacji i na początku XX wieku zdecydowaną większość

                                               mieszkańców stanowili Niemcy.           

                                Mocą traktatu w Saint Germain z 10 września 1919 roku Vitorazsko

                                            zostało podzielone  na część wschodnią i zachodnią.

                                         

                        Część wschodnia pozostała przy Dolnej Austrii jako powiat Gmünd.

                     Część zachodnia  ( na zachód od rzeki Lužnice) , o powierzchni 113 km², 

                                              zamieszkana przez 12.000 osób, 

                                   31 lipca 1920 roku została włączona do Czechosłowacji.

                                                 ( 12 wsi i zach. część miasta Gmünd) 

                           do 1925 -specjalny obszar administracyjny Vitorazsko,

                              1938-1945 w III Rzeszy ( Reichsgau Niederdonau)

                    Od 1949 -1989 r  trudno dostępna i strzeżona strefa przygraniczna

                    Obecnie większość terytorium należy do powiatu Jindřichův Hradec

                                 a  część pd-zach. do powiatu Czeskie Budziejowice

          

                                                                          ********

                                                                     České Velenice 

                                                                Město České Velenice 

 

                                  Miasto leży powiecie  Jindřichův Hradec  na lewym brzegu

                                 rzeki  Lužnica ( Lainsitz) która tworzy tu granicę z Austrią                        

                                       Po drugiej stronie rzeki leży austriackie miasto Gmünd .                                                                                                .

                                                                  Obszar -12,09 km²

                                                                         Herb miasta


Od . 1995  ?
 
Liść kasztanowca  -  ma symbolizować okazałą  aleję  kasztanowców
 przy głównej ulicy miasta

Pasy czerwono-srebrne -  graniczne położenie ?
 
Błękit -  wody  granicznej  rzeki Lužnice
 , Rybna i stawy ?

Barwy herbu  nawiązanie  flagi Czech 

                                                                        Flaga miasta

                                                      

                                                                  od 9.V.1995 r

                                                                        ******                                    

                       Miasto jest historycznie północnym przedmieściem  miasta Gmünd,

                                                   leżącego w Dolnej Austrii.

                      W latach  1866-1869,  ok. 2,6 km na zachód od centrum Gmünd ,

                                      zbudowano stację, która stanowiła ważny

                                         węzeł kolejowy dla całych Austro-Węgier .

             Prowadziły stąd  linie (Kaiser-Franz-Josephs-Bahn ) z Wiednia do Pilzna (1869)

                                    i Pragi (1871) 

                Stacja, warsztaty kolejowe i okolice za rzeką zostały oddzielone od Austrii 

                          i przyłączone do Czechosłowacji 31 ​​lipca 1920 roku.

                                Miasto  początkowo  nosiło nazwę Cmunt w Czechach

                                  (Cmunt v Čechách)  a następnie Český Cmunt.

                              Od  1 grudnia 1920 ustalono  nową nazwę  Dolní Velenice,

                          31 grudnia 1922 r., otrzymało status miasta i nazwę České Velenice 

                      (połączenie  České Cejle (Böhmzeil ), Dolních Velenic (Unterwieland)

                                                    i Josefska  ( Josefschlag )

                     W latach 1938 - 1945  połączono oba miasta ( České VeleniceGmünd) 

                              w jedno  leżące w III Rzeszy ( Reichsgau Niederdonau)

                                        20.XI1938-   zamieniono na  Gmünd-Bahnhof,

                                       23.3.1945 alianckie bombardowanie miasta

                                         Armia Czerwona wkroczyła do miasta 7 maja 1945 r..

                                                           przywrócenie  miasta  Czechosłowacji

                                                        Od1.I.1993 w Czechach


                         .

                                                  

                                                                            *******

                                                            Znaczki pocztowe

                                                                   Znaczki Austrii

                                                                         1850-1920


                                                                                ****

                                                             Znaczki Czechosłowacji

   .                                                         1920-1938, 8.V.1945-1992




                                                                           *****

                                                              Znaczki Rzeszy Niemieckiej

                                                                    8.X. 1938- 7.V.1945


                                                                              *****

                                                                     Znaczki Czech

                                                                             1993

                                     Adolf Born (1930–2016), czeski karykaturzysta i grafik

                                                         urodził się w Czeskich Velenicach

                                                                                    ****




 


 


.

 


 


 

 

 

 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz