niedziela, 20 października 2024

Czadca


                                    Miasto powiatowe w północnej Słowacji, w kraju żylińskim, 

                                             w historycznym regionie Kysuce (Górne Kysuce)

 

            Czadca leży na wysokości ok. 420 m n.p.m. u ujścia potoku Čierňanka (Czernianka)

                       do Kisucy, w dolinie tej rzeki, w niewielkiej kotlinie śródgórskiej między

                           Jawornikami, Kysuckimi Beskidami a Beskidem Śląskim.

                                                ok. 30 km na północ od Żyliny 

                                               

                                                                         ******

                                                                    Mesto Čadca

                                                              Powierzchnia - 56,8 km²

                                                                  Ludność - 23,7 tyś

                                                                       Słowacy- 90%

                                                                         Herb miasta

                                                                       Od . ? 

                                                                        

                                                          Tarcza dwudzielna  w słup

                                      Pole  pierwsze  nawiązuje do pieczęci z 1734 r

                    symbolizuje  położenie w górach w miejscu gdzie wcześniej znajdował się las

                        W polu drugim postać   świętego Bartłomieja - patrona  miasta

                                                                            *******

                                                               Poprzednie wersje herbu


                                                                           do 1989 ?

 

                                                              Wersje herbu z widokówek


                                                      Pieczęć Czadcy z  XVIII w

                                                                          *******

                                                                        Flaga miasta



                                                                       ******

             W średniowieczu  tereny obcnego miasta stanowiły część Księstwa Cieszyńskiego,

                                 przebiegała przez niego jedyna droga z Cieszyna na Węgry

                    W 1417 r  ustalenie granicy między Księstwem Cieszyńskim,

                                          ( Śląskiem) a Węgrami

               Spór między Węgrami a Cieszynem, należącym już wówczas do Habsburgów

                  , zakończył się na przełomie XVIII i XIX wieku ustaleniem granicy istniejącej 

                                  do dziś jako granica Słowacji z Czechami i Polską.

 

                       

                             

                   .                                                  *****                           

                       Pochodzenie  nazwy  miasta wiązane jest z osadnictwem wołoskim

                           Pierwsza pisemna wzmianka o osadzie Tzaczka ( "dorf Tzaczka")

                                          pochodzi z 1565 , kolejna  z 1572.

 

                 W poł.XVII w majątek wsi został podzielony między dominium budziatyńskie

                                            .(Budatín) i dominium zamku Streczno.


                                            Następnie była siedzibą powiatu ( Csacai járás)

                                                w  komitacie Trenczyn ( Trencsén vármegye)

                                                     

 

                                          Prawa miejskie Czadca uzyskała 9 stycznia 1788 r

                                                (oppidum)                    

                                 Po wybuchu powstania węgierskiego ( Wiosna Ludów)

                              4 .XII. 1848 r  miasto osadzone  zostało przez wojska cesarskie

                                                  i słowackie jednostki ochotnicze                         

                         Powstała tu  słowacka rada narodowa ( Slovenská národná rada)

                         (  z  m.in. Ľudovítem Štúrem i Jozefem Miloslavem Hurbanem)

                                9 grudnia 1848 r. rada wydała odezwę wzywającą Słowaków 

                                                do walki z węgierskim uciskiem.

                         

                                        Od 1871 r. przebiega przez miasto  linia kolejowa

                                                      ( Kolej Koszycko-Bogumińska )                                                                      

                                             Przyczyniła się do  szybkiego rozwoju  miasta                                                                                     

                        W   1884 r zbudowano odnogę do Żywca (przejście graniczne Skalité-Zwardoń)

                                                       w 1914 r – odnogę do Makova        

                              

                        7 .XI. 1918 -12.XI.1918 r  zajęcie miasta  przez  wojska czechosłowackie

                                           ( atakujące  przez  Przełęcz Jabłonkowską)

                                              wyparte następnie przez  wojska węgierskie

                   We  września 1919 roku Ziemia Czadecka  zajęta przez   wojska czechosłowackie                          

                              Po traktacie w Trianon  (4.VI.1920) w granicach Czechosłowacji

                                                                                                   

                                       1927-  wprowadzenie obecnej nazwy miasta

                                   1939 - 1945  w granicach pierwszej Republiki Słowackiej 

.                                       1.V.1945 zajęcie miasta przez Armię Czerwoną,

                                                            powrót do Czechosłowacji

                                                Od  1.I.1993 w Republice Słowackiej

                                            od 1996 -  miasto powiatowe w kraju żylinskim


                                                                           *****

                                                                Okres Čadca

                                                          Powierzchnia- 761 km². 

                                                        1923 -powstanie powiatu

                                                   Od 1996 r w obecnych granicach


                                                                   **********


                                       Na terenie powiatu   Čadca   mieszkają Górale Czadeccy. 

                      Jego północno-wschodnia część stanowi polską wyspę językową na Słowacji.

                                     Zwany jest potocznie Czadeckie lub Ziemia Czadecka

 

                                         




                       2.X.1938 r. Polska anektowała kilka przygranicznych skrawków Słowacji.

          Jednym z nich był pas terytorium między granicą słowacko-polską i słowacko-czeską 

         a linią kolejową ze Zwardonia do Czadcy i z Czadcy przez Przełęcz Jabłonkowską 

                                             do Jabłonkowa na Śląsku Cieszyńskim. 

          Nowa granica biegła wzdłuż tych linii kolejowych (linie pozostawały po stronie polskiej)

                                                    (Świerczynowiec, Czerne, Skalite).

                                                      

                                                                    ************

                                                          Znaczki pocztowe

                                                                      Znaczki Austrii

                                                                        1850 -1871

                                                                              ****

                                                                    Znaczki Węgier 

                                                                         1871 - 1918

                                                                             *****

                                                                Znaczki Czechosłowacji

                                                                 1919- 1938, 1945-1992



                                                                                 ***


                                                         

                                                                            *****

                                                                 Znaczki Słowacji

                                                                   III. 1939- V.1945,



                                                                            ******

                                                                         od 1993


                                                       

                                                                              ****

 


                    

Slovenského povstania Ľudovít Štúr a Jozef Miloslav Hurban a vojenskí velitelia povstalcov F. Zach, a B. Bloudek.  6. decembra vydala Slovenská národná rada v Čadci výzvu k slov

Viac tu: https://cadca.webnode.sk/o-nas/
Slovenského povstania Ľudovít Štúr a Jozef Miloslav Hurban a vojenskí velitelia povstalcov F. Zach, a B. Bloudek.  6. decembra vydala Slovenská národná rada v Čadci výzvu k slov

Viac tu: https://cadca.webnode.sk/o-nas/



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz