piątek, 4 sierpnia 2023

Miejscowości włączone do Polski w 1920 po plebiscycie na Powiślu

                       Plebiscyt wyznaczony w 1919 r. w wersalskim traktacie pokojowym

              (  art. 94-97)  kończącym I wojnę światową.  został przeprowadzony 11 lipca 1920                         

                  Na Powiślu obejmował cztery powiaty: suski, kwidzyński, sztumski i malborski.

                            

                       Jego wynik był  porażką.( 92,98 % głosów za Niemcami)

                         Polsce bowiem przyznano jedynie 5 miejscowości na Powiślu.

                   Były to: Małe Pólko, Nowe Lignowy, Kramrowo, Bursztych i Janowo. 

        Do Polski również ze względów gospodarczych przyłączono port rzeczny w Korzeniewie - 

                       bez samej wsi Korzeniewo - oraz przyczółek mostowy w Opaleniu.


         Wioski  przyznane Polsce  tworzyły enklawę na wschodnim, niemieckim brzegu Wisły 

                    Enklawa potocznie nazywana  Małą Polską  liczyła niecałe 8 km długości 

                                i 1,5 km szerokości.

      

                                        16.VIII.1920  - przyznanie Polsce

                                        24.VIII.1920  -oficjalnie przejęcie

                                        1920-1932  do powiatu gniewskiego, 

                              a po jego likwidacji do powiatu tczewskiego (1932)

                       W okresie okupacji w gminie Janowo w powiecie kwidzyńskim

                        Po wojnie, z trzech gromad (Bursztych, Janowo i Małe Pólko) utworzono

                                     gminę Janowo.  w powiecie tczewskim.

                       1 .I. 1953 roku gminę  włączono do powiatu kwidzyńskiego

 

                    Obecnie są  wioskami wchodzącymi w skład  sołectwa Janowo

                          (Janowo, Kramrowo, Nowe Lignowy i Pólko Małe

                                                               *******

                                           

                                               Herb powiatu kwidzyńskiego 

                                                           

                                                      Herb gminy Kwidzyn

                                                                 *******

             Do 1 września 1939 roku granica między Polską a Niemcami przebiegała wschodnim

                          brzegiem Wisły.

                 Do Polski należał  mały prawobrzeżny skrawek obszaru naprzeciw Kuchni


                                                                           *******

                                                          Port rzeczny w Korzeniewie                                                    

                                                                    ( niem. Kurzebrack )

                                                miejscowość nad Wisłą  5 km na zach. od Kwidzynia


                   Port rzeczny został w ramach regulacji poplebiscytowych na Powiślu udostępniony 

                               ruchowi  tranzytowemu  i oddany pod kontrolę państwa polskiego,                                  

                                       Państwowego Zarządu Dróg Wodnych w Tczewie.

 

                                                  

                                                                                                                   

                                                                            ******

                                                   Przyczółek mostowy w Opaleniu. 

                                                                      ( Münsterwalde

                          Most drogowo-kolejowy (o 10 przęsłach)   został zbudowany przez Niemców

                                    w latach 19051909 , w Opaleniu, na dolnej Wiśle.

                                             . W 1920 most przecięły granice państwowe

                                     . Początkowo podzieliła most na pół, środkiem koryta Wisły.

           12 sierpnia 1920, Rada Ambasadorów (podejmując decyzję w sprawie przynależności 

                 państwowej Powiśla) przekazała most wraz z fundamentami filarów i przyczółków

                   (włącznie z tymi, które znajdują się na prawym  niemieckim brzegu Wisły) 

                     w całości Polsce.

                                        Został w latach 1928-1929 zdemontowany.

                                          i wykorzystany do budowy mostu w Toruniu 


                                                                              *****                                                                        

                                                              Stacja kolejowa Gardeja

                                                    niem. Banhof Garnsee 

                                                 

                                     W plebiscycie  w 1920 r - 98% głosujących w Gardei (Garnsee)

                                                 opowiedziało się za pozostaniem w Niemczech

                              . Z przyczyn komunikacyjnych Polsce przyznano oddaloną od miasta

                                                 2 km stację kolejową na linii Kwidzyn-Grudziądz


***

                                                                 

                                                                             *****

                         

                                                                     ***********

                                                                           Do 1920 r

                                                           Provinz Westpreußen (od 1878)

                                                         Regierungsbezirk Marienwerder

                                                                               ****

 
Kreis Marienwerder ( od 1818 )
  

                                                      

                      Landgemeinden Außendeich, Johannisdorf, Kleinfelde, Kramershof

                                           und Neu Liebenau

                                                                            *******

                                                         Znaczki pocztowe

                                        Znaczki Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej

                                                          w Kwidzyniu                                  

                                                     Od 13.III.1920 r,  w obiegu do 13.IX.1920 r                                            

                                                        

           

                                                                                    ******


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz