wtorek, 20 grudnia 2022

Thurn und Taxis

                                Taxisowie, Taxis, Thurn-Taxis , Thurn und Taxis

Zniemczona rodzina włoska ( de Tassis ) zajmująca się od  1451 r prowadzeniem poczty

 w krajach podległych Habsburgom.

Od 1516   poczta ich stała się- pierwsza w świecie -za opłatą ogólnie dostępna i prowadziła

 regularne kursy przewożąc pocztę oraz pasażerów.

Taxisowie  są  uważani za twórców  nowożytnej poczty.

Nadawane Taksisom przez Habsburgów uprawnienia miały charakter lenna,

 od 1615 dziedzicznego w linii męskiej i żeńskiej.

Utrzymywali pocztę w  w krajach cesarstwa niemieckiego,  Hiszpanii,Niderlandach i Włoszech.

Działałnością  pocztową obejmowali  również część Francji,Szwajcarię i na krótko 

Polskę (1562-1564).

Wygaśnięcie przywilejów po rozwiązaniu w 1806  r Świętego Cesarstwa Rzymskiego

doprowadziło pocztę do całkowitego upadku.

Kongres Wiedeński  1815 pozwolił  na odnawianie lub zawieranie nowych umów.

Taksisowie utrzymywali pocztę w Wirtembergii ( do 1851) oraz 16 państewkach

 i 4 wolnych miastach niemieckich ( Frankfurt nad Menem, Hamburg, Brema,Lubeka )

 a także w szwajcarskim kantonie  Szafuza (Schaffhausen) do 1849 roku.

  W 1867 r ,  zmuszony odstąpić Prusom swój monopol na usługi pocztowe w zamian 

za  3 miliony talarów rekompesaty.

 

                                                                               ****

                                                         Znaczki pocztowe

                                                 Od 1852 r  z napisem Thurn und Taxis

                                          równocześnie w walucie  talarowej i guldenowej

                                                    emisje 1852, 1859, 1862, 1865, 1866,

                                                         w obiegu do 30.VI.1867 r

 

                                                                   Okręg Północny

                                     Talar =30 srebrnych groszy, 1 Srebrny grosz = 12 fenigów

                                                                    

                                Elektorat Hesji ( Kurhessen )

                              Saksonia -Weimar ( Sachsen-Weimar)

                              Saksonia -Meinigen  ( Sachsen-Meinigen)

                              Saksonia -Coburg- Gotha  (Sachsen-Coburg-Gotha)

                               Schwarzburg-Sondershausen

                                 Reuss linia młodsza  ( Reuß Jüngere Linie)

                                 Reuss linia starsza   ( Reuß Ältere Linie )

                                      Freie Stadt Hamburg

                                      Freie Stadt Bremen

                                      Freie Stadt Lübeck

                                       Lippe-Detmold

                                      Schaumburg-Lippe

 

                                                                          *****

                                                               Okręg Południowy

                                          Gulden = 60 kreuzer (krajcar),  1 kreuzer = 4 fenigi 

                                                 


                                                                                             

                     Hohenzollern-Hechingen und Hohenzollern Sigmaringen

                     Hesja-Darmstadt  (Hessen-Darmstadt )

                     Hesja -Nassau  ( Hessen-Nassau )

                      Hesja -Homburg  (Hessen-Homburg)

                     Wolne Miasto Frankfurt nad Menem (Freie Stadt Frankfurt am Main)

                      Schwarzburg-Rudolstadt





                                                                            *****

 

                               Historia rodu sięga początków XII wieku

                   Rodzina Taxis  pochodziła z Camerata Cornello niedaleko Bergamo.

         Od XII w i od XIV w. ustanowiła usługi kurierskie (Compagnia dei Corrieri )

                     dla Republiki Weneckiej ,a  w latach 1460- 1539 dla papieży.


                                                           

                                                                           Herb Tasso

                                       Herb znany  od  XV wieku i nawiązuje do nazwiska.  

                  Rodzina  pierwotnie nazywała się Tasso (= borsuk), zniemczona 

                                 na  Dax , Daxen  od której powstała   nazwa Taxis                         

               W polu górnym  srebrnym   róg  nawiązuje do rodzinnej działalności pocztowej

               Cesarz Ferdynand III w 1512  uznał  ich za potomków hrabiów de la Torre

                                                i zezwolił im na używanie ich herbu.

                      

                              

                                                 Herb rodziny della Torre ( niem . von  Thurn)
                                                                              

                                                                                ****

                                                                                                            

                                            Od 1650 roku rodzina nosi nazwę „Thurn und Taxis”.

                                                      ( w jęz. włoskim  della Torre e Tasso)

                        

                   Szlachta cesarska  (Reichsadel )  od 1512, baronowie ( Freiherren) od 1608,

                 hrabiowie Taxis  (Grafen von Taxix)  od 1624,  von Thurn und Taxis  od1650 r,

                                   , książęta cesarscy (Reichsfürsten ) 1695 r                                                           

                                                                 

                                                                      **********

                                                                   Herb książęcy

                     Wielopolowy herb zawierający herby posiadłości rodziny Thurn und Taxis

                               

                  Książę (duque) von Thurn und Taxis w Niderlandach Hiszpańskich (1681)

                   z księstwem tytularnym Braine-le-Château ( Principauté de la Tour et Tassis )

                  Książę (fürst) von Thurn und Taxis w Świętym Cesarstwie Rzymskim (1695)

                  Książę (herzog) von Krotoszyn (1819) w Prusach

                  Książę (herzog) von Wörth und Donaustauf (1899) w Bawarii                      

                                               

                                                                        **********

                                             W wielopolowym herbie książąt Thurn  und Taxis

                                figuruje herb księstwa krotoszńskiego ( Fürstenthum Krotoschin)

 

   

                                               

        Powstało jako donacja króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III dla głowy książęcego

                       domu Thurn und Taxis.

              Księstwo krotoszyńskie nadane w 1819  zostało księciu Thurn und Taxis, 

Karolowi Aleksandrowi   w zamian   za odstąpienie przez niego królowi pruskiemu

 monopolu pocztowego w Nadrenii i Westfalii

 Do 1919 roku było ono własnością dominialną, dziedzicznym lennem korony pruskiej,

z wszelkimi prawami i wolnościami, przysługującymi wolnemu państwu stanowemu.

 

  Latyfundium obejmowało 3 miasta: Krotoszyn, Odolanów i Sulmierzyce,

 a także 24 kompleksy ziemskie, 36 samodzielnych majątków i 16 gmin w powiatach

 krotoszyńskim i odolanowskim. 

Cały obszar księstwa zajmował 25 tysięcy hektarów, z czego połowę stanowiły las

  Po włączeniu Poznańskiego do Polski dobra książąt Thurn und Taxis zostały przejęte

 w tymczasową administrację przez skarb państwa polskiego

. W latach 1924-1927 rząd Rzeczypospolitej Polskiej odkupił całe księstwo krotoszyńskie 

                   z rąk księcia Thurn und Taxis.  

                                               

                                                                              ****                                                                                     

            

                                


                                                                                       
     
                                             
       

                                                                                                

      

 
                                                    
                                  
                 

                                                           Belgijska seria znaczków z podobiznami

                                                                 poczmistrzów  Thurn und Taxis

                                                                       ******








                                                                           





                                                                                *****

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz