Miasto w województwie wielkopolskim, pierwsza stolica Polski
pierwsza metropolia kościelna w Polsce, miasto św. Wojciecha.
Siedziba władz powiatu gnieźnieńskiego i gminy Gniezno oraz archidiecezji
(arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski).
Geograficznie leży na Nizinie Wielkopolskiej
*****
Miasto Gniezno
| Powierzchnia- |
40,6 km² |
|---|
Herb miasta
w użyciu od 1966 r
oficjalnie przyjęty 30.V.2003 r
Herb niezgodny z prawidłami sztuki heraldycznej
***
Nawiązuje do herbu miasta z XVI w.
*****
Od XIV w na pieczęciach miasta widniał Orzeł Biały
bez korony na głowie, która występuje nad tarczą.
, co oznaczało, że Gniezno jest miastem królewskim
**
***
*****
Herb miasta w zaborze pruskim
****
Inne wersje herbu
Flaga miasta
brak
nieoficjalna
Propozycje flagi miasta
******
Według legendarnego wywodu nazwa miasta pochodzi od słowa „gniazdo”
oraz „gnieździć się” i związana jest z legendą powstania państwa polskiego
Pierwszy gród w Gnieźnie, jeden z grodów centralnych państwa Polan,
został wzniesiony na Wzgórzu Lecha w latach 940–941
w czasach Mieszka I, stał się siedzibą władców piastowskich jako główny
gród państwa Polan
W X w. Gniezno stanowiło jeden z grodów stołecznych państwa Piastów,
obok m.in. Ostrowa Lednickiego, Poznania i Giecza
W 1000 roku odbył się w Gnieźnie zjazd, w którym uczestniczył Bolesław I Chrobry
i Otton III; utworzono wtedy arcybiskupstwo i metropolię gnieźnieńską
na czele z bratem św. Wojciecha – Radzimem Gaudentym
W 1025 w Gnieźnie miała miejsce koronacja Bolesława Chrobrego na króla Polski.
W 1038 r Gniezno zostało zniszczone przez ks. czeskiego Brzetysława
Na skutek tego Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę do Krakowa
Książę Władysław Odonic na Żnińskiej Górze ok. 1234
zbudował nowy gród książęcy i poczynił przygotowania
do lokacji miasta na prawie magdeburskim w 1239 r.
W 1295 roku odbyła się po 219-letniej przerwie w katedrze gnieźnieńskiej
koronacja króla Przemysła II
Gród gnieźnieński był także świadkiem koronacji Mieszka II (1025),
Bolesława Śmiałego (1076), Przemysła II (1295) i Wacława II Czeskiego (1300).
W Polsce przedrozbiorowej Gniezno od 1314 leżało w województwie kaliskim,
z północnej części którego w 1768 wydzielono województwo gnieźnieńskie,
które istniało do II rozbioru Polski (1792)
Po II rozbiorze Rzeczypospolitej znalazło się pod zaborem pruskim.
W 1800 r. dokonano scalenia odrębnych jurydyk i przedmieść
w jeden miejski podmiot administracyjny
Między 1807 a 1815 r. Gniezno znajdowało się w granicach Księstwa Warszawskiego.
Od 1815 w Wielkim Księstwie Poznańskim wchodzącym w skład Prus
(od 1848 w prowincji poznańskiej)
1793–1807 i 1815–1920 Landkreis Gnesen, Kreis Gnesen
Od 1818 do 1918 (formalnie do 1920) w granicach rejencji bydgoskiej
w Prowincji Poznańskiej.
W latach 1918–1919 było jednym z głównych ośrodków powstania wielkopolskiego
– miasto wywalczyło wolność 28 .XII. 1918 r.
Od 1919 do 1998 miasto nieprzerwanie znajdowało się w granicach
województwa poznańskiego
W 1925 uzyskało status miasta wydzielonego.
7 .IX. 1939 r Niemcy wkroczyli do Gniezna
W okresie okupacji niemieckiej Gniezno wchodziło
w skład Rejencji Inowrocławskiej Kraju Warty.
21 .I. 1945 do miasta weszła Armia Czerwona
W 1966 r w Gnieźnie miały miejsce Centralne Uroczystości Tysiąclecia
Chrztu Polski oraz Państwa Polskiego.
W 1979 r Gniezno po raz pierwszy odwiedził Jan Paweł II
Od 1 .I.1999 r siedziba reaktywowanego
powiatu gnieźnieńskiego
w woj. wielkopolskim
