Trochę o Starym Sączu

                                    O Starym Sączu -krótka historia , herby i znaczki

                              Miasto w województwie małopolskim,w powiecie nowosądeckim,

                                                         siedziba gminy miejsko-wiejskiej

                                 Jedno z najstarszych miast w Polsce, uzyskało prawa miejskie

 

                                                            w XIII w. (ok.1270).
                   

                             

                        Stary Sącz położony jest na wypłaszczeniu Kotliny Sądeckiej,w widłach

                                 rzek Dunajca i Popradu,  na wysokości ok.320 m n.p.m                       

                                                       Miasto i Gmina Stary Sącz (od 1973 r)

                              Pierwsza wzmianka na temat Starego Sącza datowana jest na 1257 r., 

 

                                  kiedy to książę krakowsko-sandomierski Bolesław Wstydliwy nadał

 

                                                  

 

                                 księżniczce węgierskiej Kindze ziemię sądecką obejmującą tereny

 

                              w trójkącie  Biecz – Limanowa – Podoliniec (obecnie Słowacja) 

 

 

                                                jako zastaw za posag  wniesiony do Polski.

 

                                                          

                       Kinga uwłaszczyła otrzymanymi dobrami założony przez siebie starosądecki 

 

                                                                klasztor klarysek.

                             

 

                                 Księżna po śmierci męża sama wstąpiła do klasztoru w 1279 r

 

                                                                     ****
 

                         Klaryski gospodarowały w miasteczku i  28 wsiach Kotliny Sądeckiej,

                                         z których znaczną część założyły.

 
                            ( Biegonice, Bielowice,Myślec,Łazy ,Mostki,Popowice,

 
         Moszczenica Niżna i  Wyżna, Gołkowice, Skrudzina,  Opalana, Gaboń,  Praczka,

 

           Bącza,Kadcza, Olszanka,Naszacowice,Stanęcin, Juraszowa, Mokra Wieś, Świerkla, 

 

           Długołęka, Podegrodzie, Stadła, Gostwica, Chochorowice, Wyglanowice, Podrzecze, 

 

                           Świniarsko, Mała Wieś ).

 
                                           Klaryski utraciły swoje dobra w 1782 roku.

             Z biegiem lat miasto stopniowo traciło na znaczeniu na na rzecz założonego

 

                                                   w 1292 r. Nowego Sącza.

                        W roku 1357 ksieni Konstancja nadała Staremu Sączowi

                             prawo magdeburskie, a w następnym roku przywilej

 

                                       ten potwierdził król Kazimierz Wielki

 

                          W 1683 r. król Jan III Sobieski  po stoczonej bitwie pod Wiedniem,

 

                  w drodze powrotnej do Warszawy odwiedził miasto, by pokłonić się szczątkom

 

                                   księżnej Kingi.

  

                    W 1770 r. cesarzowa austriacka Maria Teresa zajęła starostwa czorsztyńskie, 

 

                                             nowotarskie i sądeckie wraz ze Starym Sączem;

 

                                    Po I rozbiorze Polski Stary Sącz wszedł w skład Galicji.

 

 

 

 

 

 

1854–1867 siedziba powiatu ( Bezirk Alt-Sandec)

 

Od 1867  w składzie powiatu nowosądeckiego

                                                      Do Polski wrócił w 1918 r. 

                   W PRL  szczególny nacisk położono na zachowanie zabytkowego charakteru

                                                     miasteczka (" miasto muzeum" ).

                      W  1955 Stary Sącz został objęty prawną opieką konserwatorską przez wpis

 

                                                     do rejestru zabytków

                     Tradycję muzyczną miejscowych klasztorów kontynuują starosądeckie 

 
                                                     festiwale muzyki dawnej (od 1974  r).

 
                                     Mieszkańców tego miasteczka zwano kiedyś bryjokami.

                        
                                                  lata 70 -XX w.

                                                                            *****

                                           Herb
                                                              

                                  Herb został ustanowiony przez Radę Miejską 24 maja 2016 r.

                        Przedstawia w polu błękitnym św. Kingę w czarnym welonie i habicie klarysek, 

                  z nimbem wokół głowy złotym, z miniaturą kościoła i lilią o trzech kwiatach srebrnymi

                                         u stóp mitra książęca

                         Autorem proiektu herbu jest Włodzimierz  Chorązki

                                                                                ****

                        W XVI w. używany był herb składający się z dwóch liter A S, odnoszących się

                      do obydwu członów nazwy miasta, utworzonych od łacińskiej formy nazwy miasta

                                              Antiqua Sandecz.

                           Od 1700 r. miasto posługiwało się pieczęcią z wizerunkiem św. Elżbiety,

 

                                                 podającej jałmużnę biedakowi. 

 

                        Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, na godło miasta wybrano patronkę

                                         miejscowego kościoła farnego.

                          Taka sytuacja utrzymywała się aż do 1812 r., kiedy to pod zaborem

 

                                    władze austriackie  nakazały zmianę herbu miasta.

 

                                                 Przyjęty został 14 maja 1812 r.

                    Zaproponowany został wówczas wzór z orłem i mostem, który z pewnymi 

 

                                              zmianami obowiązywał  do 2016 r.

 

                         W 1867 malarz Tomasz Ostrowski namalował wersję tego herbu.

 

                     Most symbolizował połączenie Galicji i Lodomerii z Austrią Habsburgów.

 

                    Siedzący na nim orzeł, nawiązujący do godła Polski, miał w swojej wymowie

 

                                                   akceptować to połączenie.

 

 

                                                       

 

                        Barwy pola tarczy (czerwony i niebieski) pochodziły z flagi Galicji.

                                        

                                                                        ***

                                                          Znaczki pocztowe

                                                 Znaczki Austrii 

                                                    1850-1918

 

                                                     ****

                                               Znaczki Polski

 

                                                        1919-1939,1945

 

 

 

 

                                                  ****

                                     Niemieckie znaczki okupacyjne - GG 

 

                                                                          1939-1945

 

 

                                                     ***

           

                       Jak na razie   miasto nie doczekało  się znaczków pocztowych 

 

                                                   mu  poświęconych

 

                             W roku 2000 - ukazała się  kartka pocztowa (Cp 1230)

 
                          Tysiąc lat przyjaźni polsko - węgierskiej na której  m i n. widnieje

 

                                            Brama Seklerska  przy klasztorze Klarysek.
                                             .

                                                                    Cp 1230

                                                                        ****

                                 Istnieje za to sporo różnego rodzaju datowników 
                                                     okolicznościowych

 

                                                                               ****
                                       

                                            

                                                                        *****

                                                            Papież w Starym Sączu

                                                               

                          Papież Jan Paweł II przyjechał by  ogłosić kanonizację Św. Kingi  

               
                                     Msza św. z udziałem papieża odbyła się 16.06 1999 r. 

 
                          W czasie tej uroczystości Ojciec Święty kanonizował bł. Kingę. 

 
                                 We mszy św. udział wzięło ponad 500 tysięcy pielgrzymów.

 
.                                                                                                      

                                                                        ******                          

             W 1992 r na  węgierskim znaczku  ( Mi  4201)- poświęconym 
                                           św.Małgorzacie Węgierskiej
                         na przywieszce  podobizna jej siostry bł. Kingi (Kunegundy)  

Święta Kinga (również Kunegunda 1234 - 1292 )

 

 węgierska królewna z dynastii Arpadów, księżna krakowska i sandomierska,

 

 a następnie zakonnica w Zakonie Świętej Klary (klarysek), 

 

dziewica, córka króla Węgier Beli IV 

 

 i Marii Laskariny, żona polskiego władcy, Bolesława V Wstydliwego

 

  oraz święta Kościoła katolickiego. 

 

                                      *****************

                   3 .VI 2009 r w Starym Sączu gościł prezydent RP Lech Kaczyński.
           Starosądeczanie upamiętnili ten ważny fakt w historii miasta tablicą umieszczoną 

           na frontonie zabytkowego Domu Na Dołkach, który stoi przy rynku.                             

     Nowa tablica sąsiaduje z wcześniejszą, sławiącą zatrzymanie się w tym mieście króla 

         Jana III Sobieskiego wracającego do Polski ze zwycięskiej Odsieczy Wiedeńskiej.

        

                                                                   ******

          W Starym Sączu urodził się ojciec i mieszkali  dziadkowie prezydenta RP  

              Andrzeja Dudy . Prezydent jest honorowym obywatelem Starego Sącza.

 

 

                                                         **************************